Trần Khanh Anh (Quảng Ngãi)
Sốt ve, mò là bệnh sốt phát ban truyền nhiễm được lây truyền từ thú vật sang người qua trung gian là một loại côn trùng là con ve hay mò. Bệnh có thể thấy ở những vùng rừng núi, cây cối rậm rạp, có nhiều cỏ dại, đất mùn ẩm ướt; đặc biệt là những nơi thường có nhiều người lui tới như hai bên bờ suối, dọc bờ biển, hang hốc, núi đá. Những nơi có nhiều thú thuộc loài gặm nhấm và có nhiều ve, mò cũng là những nơi con người dễ bị lây bệnh. Những người làm rừng, đi khai hoang, săn bắn,... là những đối tượng dễ bị mắc bệnh. Sau khi bị ve, mò đốt khoảng 1-2 tuần, người bệnh thường đột ngột xuất hiện sốt, lúc đầu sốt nhẹ sau vài ngày có thể sốt cao lên đến 39-400, kéo dài từ 3-4 tuần. Cùng với sốt, người bệnh thường thấy hạch ở nách, ở bẹn sưng to và đau nhưng không nóng, đỏ; giai đoạn muộn hơn hạch xuất hiện ở toàn thân. Sau khi sốt 4-7 ngày, các nốt dát, sẩn (gọi là ban) xuất hiện bắt đầu từ ngực bụng rồi lan ra khắp mình, nhưng ít khi có ở mặt, lòng bàn tay, gan bàn chân. Đau đầu, chóng mặt, mất ngủ, mặt đỏ, mắt sung huyết, môi khô... là những dấu hiệu thường gặp. Vết loét do ve, mò đốt có tính chất như một vết bỏng thuốc lá là một dấu hiệu đặc trưng để xác định bệnh. Ở giai đoạn muộn người bệnh có khi bị mê sảng, hạ huyết áp, viêm phổi, rối loạn tiêu hóa.
Khi nghi ngờ bị bệnh sốt do ve, mò truyền, người bệnh cần đến ngay các cơ sở y tế để được khám và điều trị. Hiện không có vaccin phòng bệnh nên những người ở vùng dễ bị lây bệnh cần phải mặc quần áo thắt chặt ống tay, ống quần, mang giày cao cổ, tất dày. Sau khi đi rừng về phải lau sạch người và chú ý những nơi có nhiều mồ hôi như nách, bẹn. Có thể sử dụng các thuốc xua côn trùng để bôi vào những chỗ da hở. Nhân dân ở trong vùng có bệnh lưu hành cần làm nhà cao trên mặt đất, thường xuyên dọn sạch cỏ dại, phát quang quanh nhà, tổ chức diệt chuột và các loài gặm nhấm.
BS. Nguyễn Thọ
Theo Suckhoedoisong