Tài năng đặc biệt
Vào một ngày cuối năm, chúng tôi quyết định đến thăm nghệ sĩ Tòng Sơn. Vừa nghe có khách đến thăm, ông cẩn thận dặn dò chúng tôi từng chút một qua điện thoại: “Các cô đi đến địa chỉ này, ở đó có căn nhà màu trắng rất dễ nhận ra”. Chỉ nghe qua điện thoại nhưng chất giọng trâm ấm của ông khiến tôi thật sự ấn tượng. Rồi với vẻ nhiệt tình, mến khách vốn có, ông cẩn thận ra đầu ngõ đón chúng tôi. Lúc gặp ông, chúng tôi không khỏi bất ngờ bởi sự trẻ trung, mạnh khỏe của người nghệ sĩ đã ở tuổi bát tuần.
Trong căn nhà nhỏ gọn gàng, những kỷ niệm xưa trong ông ùa về trong mênh mang nỗi nhớ. Nghệ sĩ Tòng Sơn cho biết con đường đến với chiếc kèn harmonica của ông như một định mệnh thật tình cờ. “Nhà tôi ở dưới Vĩnh Long. Hồi đó quê tôi chìm trong khói lửa chiến tranh, lính về bố ráp khắp nơi. Sau những trận càn đó, thứ họ để lại là nước mắt và sự chia lìa. Lần đó, cũng sau một trận càn, họ đánh rơi một chiếc kèn harmonica và tôi nhặt được nó. Lúc đó, tôi thích thú đến nỗi luôn giữ nó bên người, rồi tập tành thổi thử xem sao. Từ đó, chiếc kèn theo tôi trong một thời gian dài”, nghệ sĩ Tòng Sơn chia sẻ.
Từ ngày có kèn, ông luôn khao khát chinh phục được nó. Bằng tài năng thiên bẩm, chỉ trong một thời gian ngắn, ông chinh phục được chiếc kèn. Càng về sau ông càng thổi được nhiều bài, nhiều giai điệu mê đắm lòng người. Không biết từ lúc nào, ông muốn trở thành một nghệ sĩ kèn harmonica. Nhận thấy miền quê Vĩnh Long khó giúp ước mơ trở thành hiện thực nên ông quyết định lên Sài Gòn tìm cơ hội.Ở thành phố lớn, thấy nhiều nghệ sĩ mới gầy dựng sự nghiệp bằng các cuộc thi tìm kiếm tài năng, ông quyết định “học” theo. Tuy nhiên, tài năng mới “chớm nở” không giúp ông đạt được giải thưởng cao.
Sau những thất bại tại các cuộc thi tìm kiếm tài năng, ông tuy buồn nhưng không bỏ cuộc. Ông tiếp tục trau dồi kỹ năng và tiếp tục đi thi. Nghệ sĩ Tòng Sơn tâm sự: “Lúc đó tôi buồn lắm và quyết định lấy tên cha ghép vào tên mình để thi. Thứ nhất là mong muốn cha luôn ở bên mình. Thứ hai là lấy tên mới để đi thi không bị ngại ngùng. Không ngờ sau đó tôi đoạt giải cao với tên này. Tôi nghiệm ra rằng nếu bạn có một giấc mơ và bạn tiếp tục theo đuôi thì thành công sẽ đến”.
Từ giải thưởng này, ông càng khẳng định tài năng của mình trong lĩnh vực thổi kèn. Ông đi biểu diễn ở nhiều nơi, thổi vô số bài hát cho khán giả trên khắp mọi miền đất nước nghe. Chỉ cần cây kèn là ông có đủ hành trang để rong ruổi khắp nơi. Cách thổi kèn bình thường không đủ làm ông thỏa mãn. Ông chuyển qua cách thổi kèn bằng mũi, rồi vừa thổi vừa ăn chuối, uống bia... Với mong muốn tạo sự mới lạ cho khán giả, ông không ngại tập luyện và nghĩ ra nhiều chiêu trò hấp dẫn.
Đến nay, mặc dù ở tuổi bát tuần nhưng ông vẫn chưa ngừng nghỉ. Hằng đêm, ông lại lụi cụi chuẩn bị đồ đi diễn khắp các tụ điểm sân khấu. Nghệ sĩ Tòng Sơn bảo: “Người ta còn mời là còn thương nên tôi không phụ lòng được. Bệnh tật hay ốm đau gì, tôi cũng phải cố gắng vượt qua để đem tiếng kèn đến mọi nơi. Đó là niềm hạnh phúc của người nghệ sĩ”.
Sau đó, ông đem một vali kèn ra cho chúng tôi xem. Những chiếc kèn harmonica lớn có, nhỏ có được sắp xếp cẩn thận, gọn gàng trong từng ngăn kéo. Giơ một chiếc harmonica lên, giọng ông nghèn nghẹn bảo: “Suốt một cuộc đời làm nghệ sĩ của tôi, thứ quý giá nhất mà tôi có được là đây”.
Bí quyết trẻ khỏe
Ở tuổi bát tuần, nghệ sĩ Tòng Sơn sống trong một căn phòng trọ nhỏ. Cuộc đời ông giờ đây thưa vắng người thân, chỉ làm bạn cùng cây kèn harmonica để vơi đi tâm sự. Niềm vui của ông đến trong phút chốc, đó là những lúc đứng trên sân khấu hay những khi học trò đến nhà làm rộn tiếng cười. Khi mọi thứ lại lắng lại, cuộc sống về già quạnh hiu khiến ông đôi khi thấy buồn bã.
Nghệ sĩ Tòng Sơn kể: “Tháng rồi tôi mới đóng được tiền nhà mà mừng quá, tôi cứ lo mình không đủ tiền đóng”. Nghe câu nói của ông mà tôi chạnh lòng. Là “quái kiệt” Việt Nam, được đưa vào sách kỷ lục nhưng cuộc đời ông lại chật vật trong căn phòng trọ. Vậy mà ông luôn nhìn đời một cách lạc quan. Nghệ sĩ Tòng Sơn bảo: “Cũng may trời thương cho tôi sức khỏe, không bệnh tật gì, đó là niềm an ủi của cuộc đời tôi”.
Một mình trong căn phòng trọ, gia sản cuối đời là những chiếc kèn nhưng trông ông rất vui vẻ. Nghệ sĩ Tòng Sơn cho hay: Cuộc đời tôi đã Sống một cách trọn vẹn. Tôi không giàu có nhưng tôi là người sống hạnh phúc”. Quả thật, ở nghệ sĩ Tòng Sơn luôn toát ra một thần thái đặc biệt, một sức khỏe căng tràn.
Nghệ sĩ Tòng Sơn nói vui: “Tôi sống với quan niệm “1”. Chẳng hạn, khi bạn bè mời uống bia, dù rất vui nhưng bao giờ tôi cũng chỉ uống duy nhất “1” ly bia. Khi vui hay buồn tôi cũng chỉ sẽ giữ tâm trạng đó trong “1” thời gian ngắn...”. Chọn cách sống nhẹ nhàng, đon giản hóa mọi thứ giúp tinh thần ông phơi phới. Đó cũng là một trong những cách để ông duy trì một sức khỏe tốt. Vì thế khó nhận ra ông đang ở tuổi bát tuần bởi một dung mạo tươi trẻ, yêu đời.
Nghệ sĩ Tòng Sơn chia sẻ về “bí quyết” giữ gìn sức khỏe như sau: “Tôi được sức khỏe như thế này một phần cũng nhờ luyện tập thể dục thể thao. Mà tôi không phải tập cái gì cao sang lắm. Những động tác của tôi rất đơn giản, tập ở đâu cũng được, tập lúc nào cũng được”. Nói đoạn ông chỉ dẫn cho chúng tôi các bài tập của mình. Nghệ sĩ Tòng Sơn bảo: “Đó là những bài tập Dịch chân kinh, tôi đã tập hơn 20 năm nay. Nhờ có nó mà tôi không gặp bệnh tật hay ốm đau nhiều như người ta”.
Không chỉ khỏe mà bài tập này còn giúp ông trẻ hơn tuổi thật của mình. Nghệ sĩ Tòng Sơn nói thêm: “Ngày nay, công việc khiến con người luôn bận rộn và lo lắng mà quên đi cái quan trọng nhất của mình đó là sức khỏe, đặc biệt là trong những ngày xuân này. Vì vậy, điều mà tôi muốn nhắn gửi đến mọi người là không được quên sức khỏe của mình, phải tập thể dục thể thao đều đặn để có một cơ thể khỏe mạnh”.
Trong không khí xuân rộn rã, ngoài kia mọi thứ đều tươi non, mọi khao khát và ước mơ đang thành hiện thực. Nghệ sĩ Tòng Sơn lại sắp xếp những chiếc kèn vào vali và chuẩn bị cho công việc của mình. Hơn 80 tuổi nhưng ông vẫn chăm chỉ làm việc và chưa bao giờ thôi mơ ước về những ngày tươi đẹp ở tương lai. Ông sống hiền lành và giản dị giữa cuộc đời như một đóa hoa ngời sáng.
Được vinh danh vào sách kỷ lục Việt Nam
Nghệ sĩ Tòng Sơn sở hữu khoảng 500 cây kèn harmonica. Có nhiều cây kèn đặc biêt, lớn có, nhỏ có. Cuộc đời bao nhiêu năm cầm kèn cống hiến cho đời với biết bao buồn vui lẫn lộn. Ông đã được đưa vào sách kỷ lục Việt Nam từ nhiều năm nay. Thổi kèn trên 60 năm, ông là người nghệ sĩ đặc biệt nhất tại Việt Nam vì những sở trường kỳ lạ của mình.