* Xin hỏi, câu "Tháng chín đôi mươi, tháng mười mùng năm" có ý nghĩa như thế
nào? Đỗ Trọng Nghiêm, Ý Yên, Nam Định.
Rươi, món ăn đặc sản ở miền Bắc Việt Nam.Ởthờinay có thể thưởng thức rươi
quanh năm, nhưng đúng mùa "Tháng 9 đôi mươi, tháng 10 mùng 5" (âm lịch) vẫn là thú vị nhất.
Nhà văn Vũ Bằng cho biết: "Vào những dịp trăng thượng huyền tháng Giêng, tháng hai, nước biển
rút xuống, những con rươi đẻ trứng ở ruộng, trứng đó ở sâu dưới đất chừng bốn, năm mươi phân. Vào
tuần trăng hạ huyền, nước biển dâng cao tràn vào các ruộng, trứng rươi nở ra con, rồi nhô ở dưới
đất lên và đứt ra từng đoạn như hầu hết các giống sâu bọ khác. Mỗi đoạn là một con rươi".
Con rươi có đặc điểm là nếu ta chặt đầu nó đi, mà có nước biển thuận tiện cho nó sống thì nó lại
sinh ra cái đầu khác, chặt đuôi nó thì nó lại sinh ra cái đuôi khác. Vào những ngày 20 tháng
9, mùng 5 tháng 10... là những ngày nước thủy triều dâng lên, những con rươi chui ra khỏi mặt
đất (người ta gọi là nứt lỗ rươi) chính là để sống cuộc đời tình ái.
Rươi thường chỉ hiện về đêm, không lên ban ngày. Vì thế người ta chỉ bắt rươi về ban đêm. Người
ta thường đốt đèn, đốt đuốc để bắt rươi. Rươi thấy ánh đèn lại càng lượn khỏe. Chở về đến Hà Nội,
con rươi tính ra ít nhất cũng đã bị tù đầy trong năm sáu tiếng đồng hồ. Nhiều con đã chết nhưng
cũng có nhiều con còn sống.
Nhìn vào một thúng rươi, ta thấy chúng có nhiều màu khác nhau: Xanh nhờ nhờ, đỏ đùng đục, vàng
mờ mờ, lại có khi xám bạc như màu bạc ô…tất cả quằn quại trong một thứ nhớt quánh như hồ. Nhớt đó,
người ta gọi là vấn và chính cái vấn, đã nuôi sống con rươi trên cạn.
Cáchchế biến rươira món ăn cũng chẳng khó khăn gì lắm. Ta vẫn quen thưởng thức mấy
món chính là chả rươi, rươi hấp, rươi xào, rươi nấu và rươi đúc với trứng... Nhưng đã dùng rươi thì
muốn ăn cách nào cũng thế, cần phải cho đủ cay mới được, ớt làm nổi hẳn vị rươi lên.
Thêm vào đó, trần bì (vỏ quít) thơm một mùi hăng hăng, lá gấc ngọt thoang thoảng, thì là và rau
mùi thơm của hoa cỏ đồng quê, tất cả nâng đỡ nhau, hoà hợp với nhau để tạo nên một hương vị nhiều
tiết tấu, tưởng chừng như một bản đàn tuyệt diệu, chỉ thiếu một nét là hỏng cả.
Vì rươi là món ăn hiếm có trong một năm lại được người ta yêu chuộng nên nhiều nhà tìm cách giữ
rươi để có thể gửi biếu xén bạn bè, gia quyến ở xa hay là giữ để ăn dần...
* Xin hỏi, các mùa ở Bắc và Nam bán cầu hình thành thế nào? Bùi Đình Loan, Tân Lạc, Hòa Bình.
Ở Bắc bán cầu là mùa đông thì ở Nam bán cầu là mùa hè. Lý do là Trái đất quay xung quanh Mặt
trời nhưng không phải theo trục thẳng đứng mà bị nghiêng một góc là 23.5 độ. Chính vì vậy, lượng
ánh sáng mặt chiếu cho 2 nửa bán cầu là không cân bằng nhau vào mùa hè và mùa đông.
Khi lượng nhiệt chiếu cho mùa đông tại Bắc bán cầu ít, đó là mùa đông, còn ở nửa Nam bán cầu sẽ
nhận nhiệt nhiều hơn do đó sẽ là mùa hè. Ngược lại nếu Bắc bán cầu là mùa hè thì Nam bán cầu sẽ là
mùa đông...
* Mùa đông trời rét,ta thường bị nẻ mặt. Da mặt hồng lên và có cảm giác nóng.
Hiện tượng này được giải thích như thế nào? Hoàng Thu Hà, Vụ Bản, Nam Định.
Mùa đông khí hậu hanh khô khiến cơ thể chúng ta bị mất nước. Kéo theo đó là làn da trở nên nứt
nẻ. Việc này không chỉ ảnh hưởng tới thẩm mỹ mà còn gây khó chịu vìlàn da nứt nẻcó thể
gây đau đớn thậm chí là chảy máu. Nguyên nhân khiến da khô nứt nẻ:
- Do cạn dầu tự nhiên trong cơ thể. Tiếp xúc với hóa chất xà phòng và nước quá nhiều. Tắm nước
quá nóng sẽ khiến khô da. Ngâm tay trong nước quá lâu mà không sử dụng phương tiện bảo vệ. Giặt
quần áo bằng các chất tẩy rửa mạnh khiến da dị ứng.
- Không chăm sóc da thường xuyên. Thường xuyên sử dụng máy sưởi ấm trong nhà cũng khiến da khô.
Chế độ ăn uống không lành mạnh thiếu các axit béo thiết yếu. Ngoài ra thời tiết lạnh, độ ẩm thấp
kết hợp với yếu tố nắng gió cũng là nguyên nhân gây ra nứt nẻ da.
AloBacsi.vn
Theo GS.TS Nguyễn Lân Dũng - Nông Nghiệp