Người chú họ vừa là bạn đồng niên, vừa là bạn nhậu của bố bé Linh (Gia Lâm, Hà Nội). Do gần nhà nên anh ta rất hay sang chơi, và tỏ ra quý cháu. Linh thường được chú cho kẹo bánh, truyện tranh hoặc đồ chơi. Mỗi lần chú sang, cháu đều mừng rỡ, ôm vai bá cổ chú, xoắn xuýt nghe chú nói chuyện. Nhìn cảnh đó, mọi người trong nhà đều mỉm cười.
Dạo gần đây, chị Hoài thấy con thay đổi tính tình, trầm lặng và buồn bã, nhưng không để ý vì cho rằng chắc con bé có chuyện cãi nhau với bạn. Nhưng đến khi thấy con gầy rộc đi, kết quả học tập sút hẳn, chị mới lo lắng gạn hỏi, nhưng Linh không nói. Phải mất 1 tuần gần gũi, ân cần, tỉ tê, cháu mới khóc òa và kể cho mẹ nghe đã bị chú xâm hại cách đây mấy tháng. Tuy ít tuổi nhưng nhờ đọc sách báo, cháu hiểu chuyện gì đã xảy ra cho mình nên vô cùng kinh hãi.
Điếng người, chị Hoài lục lại trong trí nhớ và nhận ra rằng con mình từng lúi húi khá lâu trong nhà vệ sinh và sau đó vẻ mặt rất khác thường, rằng gần đây cháu không thân với chú họ như trước, thường lảng đi khi chú sang, và người đàn ông này, lấy cớ bận, cũng ít đi lại hơn. Chị đau xót nghĩ, lẽ ra mình đã nhận biết sớm hơn những thay đổi của con gái để kịp thời nâng đỡ khi nó.
Theo bà Phạm Quế Anh, Phó giám đốc Trung tâm nghiên cứu sức khỏe gia đình và phát triển cộng đồng (CEFACOM), việc phát hiện trẻ bị xâm hại tình dục thực ra không hề dễ dàng. Khác với các vụ hiếp dâm, trong trường hợp này trẻ bị dụ dỗ và có sự nể nang đối với kẻ xâm hại nên cơ thể gần như không có dấu vết của sự giằng co, cào cấu.
Tuy nhiên, nếu rất quan tâm, gần gũi con cái, người mẹ cũng có thể nhận ra một số dấu hiệu thể chất như:
- Quần lót bị rách, có chất nhầy hay vết máu.
- Đi lại và ngồi khó khăn.
- Đau, sưng, ngứa ở bộ phận sinh dục hay hậu môn.
- Thâm tím, chảy máu ở âm hộ hay hậu môn
- Đau buốt khi đi tiểu tiện.
- Bị bệnh hoa liễu.
- Sụt cân hay tăng cân một cách bất thường.
Cũng có thể nhận biết về sự cố của trẻ qua các dấu hiệu về thái độ, tình cảm, tâm lý, chẳng hạn như:
- Xa lánh mọi người hay trầm cảm (chán nản, buồn bã, không thiết tha với điều gì, thiếu tập trung chú ý...)
- Có kiến thức bất thường về tình dục hoặc hành động quyến rũ giới tính.
- Đặc biệt sợ một ai đó.
- Tính cách thay đổi thường xuyên và một cách đột ngột.
- Sợ các đụng chạm thân thể, bỏ nhà đi lang thang.
Bà Quế Anh cho biết, trong nhiều trường hợp, trẻ không có những biểu hiện rõ rệt về sự tổn thương tinh thần. Những ảnh hưởng này có thể chỉ lộc lộ nhiều năm sau đó, và ngăn trở hạnh phúc của trẻ.
Tuy nhiên, nếu cha mẹ luôn luôn để ý quan sát con, dành thời gian gần gũi, tâm tình và lắng nghe con thì họ sẽ dễ nhận ra những thay đổi nhỏ của trẻ hơn. Và nếu có chuyện không hay xảy ra, trẻ cũng dễ kể với mẹ hơn.
Hải Hà