Nhà nước đã bỏ hàng ngàn tỉ để đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, nhưng chưa đạt kết quả như mong muốn. Vẫn phảng phất tư duy
bao cấp. Cũng giống như chỉ định thầu trong kinh doanh và xây dựng. Nếu lạm dụng sẽ thiếu công bằng, nhiều người giỏi sẽ mất cơ hội. Nhiều người đi học về nhưng vẫn phải tham gia thi tuyển. Nếu thi hoài không được thì sao? Nếu đang làm việc mà họ vi phạm pháp luật, buộc thôi việc thì có phải bồi hoàn chi phí?
Ở một góc độ khác, có thể thấy một số người tham gia Đề án 922 được đưa đi đào tạo nước ngoài nhưng không
về nước vì khó cưỡng lại được những quyền lợi và chế độ đãi ngộ làm việc nơi mình học, thậm chí là điều kiện nghiên cứu khoa học chuyên ngành. Trong khi về nước, trước hết là lương thấp, nên họ quên mất những cam kết khi đặt bút ký tên tham gia đề án. Vi phạm thì phải đền bù theo hợp đồng là chuyện bình thường.
Thực hiện Đề án 922, phải mất mấy năm mới có thành quả ban đầu. Trong khi hiện nay tình trạng thạc sĩ và cả tiến sĩ chưa có việc làm, hoặc phải làm trái chuyên môn đang rất phổ biến. Chỉ cần nhà nước công khai
tuyển chọn và sàng lọc các vị trí cụ thể để người dân tham gia dự tuyển. Không chỉ trong nước mà cả nguồn nhân lực từ 4,5 triệu người Việt thuộc 109 quốc gia; thậm chí cả người nước ngoài. Nguồn lực từ người dân sẵn sàng và đủ khả năng đầu tư cho con em mình thay vì nhà nước phải tuyển chọn rồi bao cấp. Chỉ những trường hợp thật đặc biệt, nhà nước mới chi tiền đào tạo chứ không nên chạy theo chỉ tiêu số lượng như hiện nay vừa lãng phí vừa không hiệu quả tối ưu.
Làm vậy, vừa tiết kiệm được hàng ngàn tỉ, vừa có nhiều chọn lựa, vừa đảm bảo công bằng xã hội. Quan trọng hơn là xây dựng niềm tin để huy động sức dân chấn hưng đất nước.
Chỉ cần dùng vài chục phần trăm trong hàng ngàn tỉ của Đề án 922 để tăng lương cho nguồn nhân lực chất lượng cao. Không chỉ giúp họ đảm bảo cuộc sống, an tâm cống hiến mà còn nỗ lực cạnh tranh để giữ chỗ và thăng tiến.