Mất cân bằng hormon có liên quan đến tắt dục, giống
như mãn kinh ở phụ nữ. Dấu hiệu mất cân bằng hormon có thể dễ nhận biết, nhưng
hầu hết thường khó phát hiện.
Suy giảm năng lượng cơ thể
Một trong những dấu hiệu phổ biến nhất của tình trạng
mất cân bằng hormon là mệt mỏi và giảm năng lượng với những thể hiện khác nhau.
Chẳng hạn như mệt mỏi cực độ sau khi ăn, không thể làm việc lâu hoặc nhiều như
bình thường, suy giảm năng suất lao động. Trong ngày, bệnh nhân cũng thường
xuyên cảm thấy mệt mỏi.
Lão hóa sớm
Những triệu chứng về tinh thần và thể chất của lão
hóa sớm có thể do mất cân bằng hormon. Chẳng hạn như tóc mỏng hoặc hoa râm, giảm
mật độ xương và biến đổi sắc thái của da như da nhăn, giãn tĩnh mạch…
Suy giảm trí nhớ
Bạn cũng có thể gặp vấn đề về trí nhớ do các cơ quan
thụ cảm testosterone bị dư thừa trong não bộ. Lượng testosterone thấp có tác động
đến trí nhớ dẫn đến thiếu linh hoạt, mất kiểm soát bản thân và suy nghĩ chậm chạp…
Xương bị tổn thương
Testosterone và Estradiol có tác dụng xây dựng
xương, còn cortisol gây gãy xương. Hormon cortisol trong cơ thể gia tăng đặc biệt
có liên quan đến việc gây gãy xương và tác động xấu đến hoạt động xây dựng
xương của testosterone.
Cảm thấy bất hạnh
Giảm sút sự tự tin và cảm thấy bất hạnh là những dấu
hiệu thường gặp. Bạn có thể cảm thấy hoang mang và căng thẳng, suy nhược nhẹ hoặc
nặng và cảm thấy bất lực. Đó là kết quả của sự suy giảm động cơ và sức phấn đấu,
cũng có thể do tình trạng kích động gây ra.
Giảm khả năng tình dục
Bạn sẽ cảm nhận sức khỏe tình dục của mình đang bị
“xuống cấp”. Suy giảm ham muốn ái ân như có ít hoặc không có dục năng, thậm chí
không thể nhận biết điều này. Suy giảm dục năng do mất cân bằng hormon còn dẫn
đến những sự cố khác về cương cứng hoặc mất sức khi quan hệ tình dục.
Tăng cân
Sự gia tăng của hormon cortisol gây mất ổn định lượng
đường trong máu và có thể tăng cảm giác thèm ăn ngọt, dễ làm bạn tăng cân.
Ngực to
Cơ thể của đàn ông thừa thể trọng ở độ tuổi trung
niên có nhiều enzyme aromatase, làm biến đổi từ testosterone sang estrogen.
Tăng estrogen có thể gây chứng ngực to.
Tăng sản tuyến tiền liệt lành tính (BPH)
Hầu hết đàn ông trên 60 tuổi có dấu hiệu phì đại tuyến
tiền liệt (BPH). Một số nghiên cứu cho thấy, do lượng testosterone thấp và/hoặc
cao estradiol là những yếu tố góp phần gây sự cố này.
Những xét nghiệm cần thiết
Một số xét nghiệm cần được tiến hành trong trường hợp
này gồm có:
- Thử nghiệm hormon nước bọt để phát hiện mất cân bằng
hormon.
- Đo hormon nước bọt được thực hiện trong các mô, vì
hormon đi qua các mô của tuyến nước bọt trước khi vào nước bọt. Sau cùng, có thể
thực hiện đo lượng máu đến các mô.
- Chọn lọc nước bọt không gây đau và có thể thực hiện
tại nhà. Chọn lọc máu đòi hỏi thực hiện tại phòng thí nghiệm và một số hormon
không thể kiểm tra được trong máu.
- Kỹ thuật chích kim lấy máu có khuynh hướng làm
tăng lượng cortisol. Trong khi chọn lọc nước bọt lại không làm tăng cortisol.
Giải pháp phục hồi
Cũng theo rmalab.com (Canada), việc phục hồi cân bằng
hormon tùy theo mức độ cao, thấp của estrogen và cortisol như sau:
- Estrogen: Lượng estrogen thấp không gây trở ngại
cho bệnh nhân. Tuy nhiên, nếu estrogen thấp hoặc nếu có triệu chứng thấp
estrogen cần có những giải pháp bổ sung. Chẳng hạn, nguyên tố Bo giúp tăng cường
việc sản sinh estrogen, cấy estrogen và progesterone có thể giảm bớt triệu chứng
thấp estrogen. Estrogen cao do biến đổi từ testosterone.
Một enzyme có tên
Aromatase tạo ra bởi testosterone có thể bị thay đổi thành estrodiol. Aromatase
có trong tế bào mỡ, vì thế đàn ông thừa
cân so với mức trung bình có lượng cortisol cao dẫn đến estradiol tăng theo.
Cortisol làm tăng hoạt động của Aromatase, vì thế lượng cortisol cao làm tăng
testosterone được biến đổi thành estradiol. Do đó, giảm cân và giảm căng thẳng
là những yếu tố cần thiết giúp phục hồi sự cân bằng của hormon.
- Cortisol: Cortisol thấp vào buổi sáng có thể là biểu
hiện tuyến thượng thận có vấn đề, vì thế cần tiến hành xét nghiệm sâu hơn.
Cortisol cao có liên quan đến nhiều triệu chứng và bệnh lý như: yếu xương, cao
huyết áp, kháng insulin và tiểu đường, thừa cân, suy giảm trí nhớ và suy yếu hệ
miễn dịch. Cortisol cao còn cản trở hoạt động của các hormon khác.
Vì thế, khi
cortisol cao, việc cần làm trước tiên giúp phục hồi cân bằng hormon là giảm
cortisol. Bác sĩ có thể khuyến cáo bạn thay đổi lối sống, sinh hoạt cũng như chọn
giải pháp bổ sung giúp kiểm soát cortisol.
- DHEAs (chất dehydroandrosteron được sản xuất từ
tuyến tượng thận): Dấu hiệu và triệu chứng giảm DHEAs thường khó xác định tuy
DHEAs thường được phát hiện khi mắc bệnh mạn tính. Một số đàn ông sử dụng thành
phần bổ sung từ DHEAs có lượng hormon nước bọt ở mức bình thường. Nguyên nhân
cao DHEAs do bổ sung quá nhiều DHEA.
Theo Đỗ Quyên - Phụ Nữ TPHCM/ehow,rmalab