Màng bọc thực phẩm rất tiện dụng trong cuộc sống hàng ngày, vì thế con
người ngày càng ỷ lại vào nó. Chỉ cần dùng bọc lên rau, quả, đồ ăn thừa
là chúng ta cảm thấy yên tâm. Nhưng nghiên cứu gần đây cho thấy, có
nhiều thực phẩm không thích hợp với việc sử dụng màng bọc, ngược lại còn
ảnh hưởng đến sức khoẻ.
Tại một siêu thị ở quận Cầu Giấy, mặt hàng màng bọc thực phẩm có
rất nhiều loại từ hàng trong nước, hàng Trung Quốc, Nhật và công nghệ
châu Âu, Mỹ. Đa phần các loại này đều ghi "thành phần PVC, thành phần
hạt nhựa PVC đã qua xử lý".
Trong vài chục sản phẩm trưng bày ở đây, chỉ
có một sản phẩm ghi sản xuất theo tiêu chuẩn Mỹ, không có thành phần
DEHA (chất độc phát hiện trong các màng bọc thực phẩm ở Trung Quốc), ít
LDPE.
Tại một siêu thị lớn khác ở Hà Nội, nhãn hàng màng bọc thực
phẩm kém đa dạng hơn. Cơ sở này còn có màng bọc thực phẩm mang thương
hiệu của riêng mình. Tuy nhiên, hầu như tất cả các loại đều ghi "thành
phần PVC", "hạt nhựa PVC đã qua xử lý" và trên bao bì đều ghi được Cục
An toàn thực phẩm cấp giấy chứng nhận tiêu chuẩn.
Theo một chuyên
gia về polimer thuộc Trung tâm phát triển công nghệ cao (thuộc Viện Hàn
lâm khoa học Việt Nam) thì từ những năm 80, 90 thế kỷ trước nhiều nước
đã cấm sử dụng nhựa PVC để đựng thực phẩm, bia rượu, nước uống.
Nguyên
do trong thành phần PVC có một số chất độc mà khi dùng bảo quản thực
phẩm thì nguy cơ bị thôi nhiễm rất dễ. Trong khi đó, nhựa PE an toàn,
được sử dụng rộng rãi với ngành thực phẩm.
Việt Nam chưa có văn
bản cấm sản xuất, lưu hành màng bọc làm từ nhựa PVC. Tuy nhiên, khi chế
tạo, để loại màng bọc này được dai, mềm, trong suốt như loại PE thì
nhiều nhà sản xuất đã cho vào đó một số chất tạo dẻo như DEHP
(Di-ethylhexyl phthalate) và DEHA (Di-ethylhexyl adipate), và nguy cơ
nhiễm độc là từ các chất này. Chúng có thể gây ung thư, hủy hoại thận,
phá hủy hệ thống hoóc môn của cơ thể con người. Đối với trẻ em, nguy cơ
mắc các bệnh hen suyễn và dị ứng là rất cao.
Thử mua hai loại
màng bọc khác nhau, một loại đắt tiền ở siêu thị (giá hơn 40.000 đồng
một hộp) và loại rẻ hơn chỉ có 9.000 đồng ở chợ, chị Thoa, nhân viên văn
phòng ở Mỹ Đình cho biết chị chịu không phân biệt được loại nào tốt
hơn.
Loại màng bọc mua ở siêu thị có màu vàng, không dính, đốt khó cháy,
thành phần PVC. Sản phẩm này đã được cấp giấy chứng nhận của Cục Vệ
sinh an toàn thực phẩm. Loại màng bọc ngoài chợ màu trắng trong, rất dễ
bắt dính, không có dòng chữ đã được Cục An toàn vệ sinh thực phẩm kiểm
nghiệm.
Theo PGS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ thực phẩm, ĐH
Bách khoa, Hà Nội, bản chất hai màng bọc trên đều làm từ nhựa PVC. Sự
khác nhau là do sử dụng chất pha tạp nhiều hay ít.
"Việc phát hiện
chất tạo dẻo cực độc DEHA - một chất cấm sử dụng trong thực phẩm - lại
có trong màng bọc làm từ thành phần nhựa PVC thì đó mới chỉ là một chất.
Để làm cho màng bọc mềm, dẻo, dai, trong suốt, người ta còn sử dụng
nhiều chất nữa. Tốt nhất nếu không tìm được loại phù hợp thì không nên
dùng", ông Thịnh nói.
Chuyên gia về công nghệ thực phẩm cũng
khuyên người tiêu dùng nên chuyển sang dùng các túi đựng thực phẩm. Bởi
hầu hết túi đựng thực phẩm đều là thành phần PE hoặc chuyển sang bảo
quản đồ ăn trong hộp nhựa.
Theo TS Lâm Quốc Hùng, Cục An toàn
thực phẩm (Bộ Y tế) thì hiện Việt Nam không cấm sử dụng nguyên liệu PVC
trong việc sản xuất bao bì chứa đựng thực phẩm. Điều kiện là nguyên
liệu đó phải đáp ứng theo các chỉ tiêu về độ thôi nhiễm được quy định
trong Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về an toàn thực phẩm đối với bao bì,
chứa bọc thực phẩm.
Nếu nguyên liệu đó đáp ứng các tiêu chí thì không
ảnh hưởng gì. Có rất nhiều nguyên liệu khác nhau được sử dụng để sản
xuất bao bì chứa đựng thực phẩm chứ không riêng nhựa PVC, quan trọng
nhất là quản lý theo chỉ tiêu độ thôi nhiễm của sản phẩm.
Để hạn
chế tối đa những rủi ro từ sử dụng màng bọc thực phẩm, người tiêu dùng
chỉ nên mua sản phẩm của thương hiệu có uy tín, đã đăng ký, kiểm tra
chất lượng với cơ quan quản lý. Hạn chế dùng màng bọc thức ăn khi còn
quá nóng. Cả với màng PVC và PE, đều cần hạn chế bao gói thực phẩm có
nhiều dầu mỡ, không bọc màng khi hâm nóng trong lò vi sóng.