Số liệu đưa ra tại hội nghị cổ đông Công ty Cổ phần (CP) Hóc Môn tổ chức trong tháng 5-2006, hết sức ấn tượng: Vốn điều lệ sau 5 năm thực hiện CP hóa tăng từ 6 tỉ lên 10 tỉ đồng, trong đó người lao động (NLĐ) chiếm 30%. 100% lao động đều giữ được CP; cổ tức được chia là 1,5%/tháng (tăng 0,5%); thu nhập bình quân đạt 1,5 triệu đồng/người/tháng. “NLĐ giữ được CP là mong muốn chung của chi bộ và ban giám đốc” - ông Phan Hữu Huệ, Bí thư Chi bộ, Phó Chủ tịch CĐ công ty, cho biết.
Phát triển DN, song phải giữ cổ phần cho CN
Ở Công ty CP Hóc Môn, thời gian đầu chuyển sang CP, nhiều lao động chưa hiểu gì về chủ trương này nên tỏ vẻ nghi ngại. Công nhân (CN) có hoàn cảnh khó khăn thường muốn bán CP để có tiền xoay xở trước mắt. Sau khi tuyên truyền, giải thích, đã thông tư tưởng CN, CĐ và ban giám đốc phát động phong trào thi đua “Đa dạng hóa sản phẩm, cải tiến mẫu mã và nâng cao chất lượng sản phẩm để thu hút khách hàng”. Nhờ sự đồng thuận của cả hai phía, kết quả kinh doanh hằng năm của công ty đều vượt chỉ tiêu. Phấn khởi trước bước chuyển mình của công ty, nhiều CN bỏ luôn ý định bán “lúa non”. Ban giám đốc và CĐ còn rà soát hoàn cảnh từng lao động để có biện pháp giúp đỡ. “Mới đây, tôi định bán CP để có tiền chữa trị cho con, song CĐ và ban giám đốc đã hỗ trợ kịp lúc” - CN Nguyễn Văn Thiện cho biết. Tin vui khác đối với tập thể CN là, gặp CN khó khăn có thể thế chấp CP cho CĐ (vẫn được hưởng cổ tức), sau đó trả dần trong thời gian gian từ 3 đến 6 tháng.
Ông Đình Phú Ái Nhân, Phó Giám đốc Công ty CP Cơ khí - Điện Lữ Gia (Samco), khoe: “Từ khi chuyển sang CP, công ty phát triển rất ổn định nên thu nhập được cải thiện, chưa kể được chia cổ tức nên CN rất phấn khởi”. Những lần tổ chức Hội nghị lao động là dịp để công ty tìm mọi biện pháp hạn chế thấp nhất tình trạng CN bán “lúa non”. Liên tục phát động phong trào “rèn tay nghề, thi thợ giỏi” trong CN và đa dạng hóa sản phẩm để khẳng định uy tín thương hiệu là biện pháp công ty áp dụng. Kết quả hoạt động của công ty sau 5 năm CP rất đáng khích lệ: Vốn điều lệ tăng từ 4,6 tỉ đồng lên 10 tỉ đồng, trong đó CP của NLĐ chiếm 11,5%. Hiện 140 lao động tại công ty đều có CP (tỉ lệ 100%) với thu nhập bình quân đạt 2,86 triệu đồng/tháng; chia cổ tức 15%/năm. “Công ty ngày càng ăn nên làm ra, bán CP đồng nghĩa với thiệt thòi về lâu dài, nên chắc chắn CN sẽ không suy nghĩ nông cạn”, nhiều CN cho biết.
Giúp CN vay vốn, mua lại cổ phần
Tại TPHCM, vẫn có những DN như Công ty CP Giày Phú Lâm, dù gặp khó khăn vẫn mạnh dạn bảo lãnh CN vay vốn ngân hàng để mua CP. Đảng ủy, ban giám đốc và CĐ thống nhất giải pháp vay 1 tỉ đồng từ ngân hàng để hỗ trợ CN mua CP (thời hạn vay 3 năm; lãi suất 0,8%/tháng). Theo ông Dương Ngọc Minh, phó tổng giám đốc công ty, 6 tháng đầu, công ty sẽ hỗ trợ lãi suất, từ tháng thứ 7 trở đi, CN mới trả. Chính những giải pháp tích cực đã giúp vốn điều lệ công ty tăng từ 6,5 tỉ đồng lên 10 tỉ đồng. 1.874/3.000 lao động tại công ty đều có CP, chiếm 65% CP trong DN.
“Chuyện CN gặp khó khăn sang nhượng CP là có, nhưng chỉ diễn ra trong phạm vi DN. Chúng tôi khuyến khích CN giữ CP để ổn định cuộc sống” - ông Tuấn Nguyên Nghị, nguyên Chủ tịch CĐ Công ty Công CP May Nhà Bè, nói. Khi chuyển sang CP, để nắm được tình hình bán “lúa non” trong CN, công ty thành lập Ban Quản lý cổ phiếu. Hằng tháng, ban này gởi thông báo đến từng xí nghiệp trực thuộc, trong đó nêu rõ: CB-CNV nào có nhu cầu bán CP thì đăng ký tại đơn vị, sau đó nộp danh sách về phòng tổ chức hành chính. Để CN bán CP không bị thiệt thòi, công ty quy định cụ thể mức mua, theo đó ngoài giá gốc (100.000 đồng/cổ phiếu), còn được hưởng thêm 1% cổ tức/tháng. Số CP mua của CN được ưu tiên bán lại cho CB-CNV công ty. Quy định là vậy, song theo ông Tuấn Nguyên Nghị, nhờ DN làm ăn ngày càng có lãi, nên người mua thì nhiều chứ kẻ bán thì ít. Hiện toàn bộ CN đều có CP; được chia cổ tức 18%/năm. Thu nhập bình quân đạt trên 1,76 triệu đồng/tháng.
Bài và ảnh: VĨNH TÙNG