Mụn ở người trưởng thành

Mụn trứng cá nguyên phát là tình trạng phổ biến của tuổi mới lớn, nhưng ở người trưởng thành và trung niên thì mụn thường là thứ phát do hormone, do stress, do mỹ phẩm xấu hoặc do da bị nhạy cảm hóa mang lại. Mụn ở người trưởng thành có cơ chế sinh bệnh khác nhau giữa nam và nữ, hình thái mụn xuất hiện cũng có nhiều điểm khác biệt.Trong các bài viết chủ đề này, chúng tôi sẽ lần lượt  nêu lên các đặc điểm mụn trưởng thành ở nam và nữ.

Dưới đây là bảng phân tích cho thấy mụn ở người trưởng thành là mụn trứng cá thứ phát khác với mụn trứng cá nguyên phát ở tuổi mới lớn như thế nào.

MỤN TRƯỞNG THÀNH Ở PHỤ NỮ

Mụn trưởng thành ở phụ nữ xảy ra do ảnh hưởng của các yếu tố sau đây :

1. Yếu tố hormone : Hormone đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành mụn ở người trưởng thành là phụ nữ.Phụ nữ trong các giai đọan từ trưởng thành có tình trạng hormone trồi trụt dao động gây ra những thay đổi lớn quan trọng cho cơ thể và da. Đó là thời kỳ kinh nguyệt, thời kỳ mang thai, thời kỳ bắt đầu uống hay bắt đầu ngưng uống thuốc ngừa thai. Ngòai ra phụ nữ mắc hội chứng đa nang buồng trứng cũng hay gặp tình trạng mụn. Trong các thời kỳ này mụn đều có thể xảy ra với tần suất đáng kể, thay đổi khác nhau từ nhẹ đến nặng tùy người, nói chung đều gây ra tình trạng da bất ổn ảnh hưởng đến sắc diện.

2. Yếu tố Stress : Stress có ảnh hưởng lớn đến sự xuất hiện mụn ở người trưởng thành là phụ nữ nhất là người có da nhạy cảm. Phụ nữ thường có làn da nhạy cảm hơn nam giới. Mụn ở phụ nữ thường xuất hiện khi thức khuya thường xuyên, khi có những bất an về tâm lý tinh thần, khi có nhiều áp lực về trách nhiệm,…nguyên nhân do khi bị stress não bị kích thích gây ra tác động làm tuyến thượng thận tiết ra nhiều chất Adrenalin và cả Androgen (Hormon sinh dục nam) , các chất này tăng trong máu gây ảnh hưởng lên nhiều cơ quan trong đó có da, gây tình trạng mụn người trưởng thành.

3. Yếu tố môi trường : Thật là dễ hiểu khi môi trường sống ngày càng xuống cấp thì tình trạng mụn trưởng thành ở phụ nữ càng có xu hướng tăng lên. Môi trường sống xấu như khói xe khi đi trên đường, sức nóng của không khí khi di chuyển ngòai đường, ngược lại phòng làm việc với máy lạnh thường xuyên và độ lạnh cao làm da khô thiếu nước, từ phòng lạnh ra nóng, từ chỗ nóng vào phòng lạnh làm da tiếp xúc với sự thay đổi nhiệt đột ngột, các hóa chất xuất hiện trong các lọai nước xả làm mềm làm thơm vải, trong các nước xịt phòng khử mùi làm thơm, trong nước chùi vệ sinh các lọai, trong các lọai nước chùi móng tay chân, nước sơn móng tay chân,….đều là những ảnh hưởng trực tiếp gây ra tình trạng da nhạy cảm mắc phải ( nhạy cảm sinh ra hay mắc phải do tiếp xúc với những tác nhân một thời gian dài ).

4. Yếu tố mỹ phẩm xấu : Mỹ phẩm xấu là mỹ phẩm chứa những thành phần có hại cho da , chúng tôi liệt kê những thành phần nổi cộm thường thấy sau đây là nguyên nhân gây mụn :

–    Dầu khóang ( Mineral Oil ) sản phẩm của dầu mỏ, để làm mềm da, có phân tử lớn không thấm vào da, chỉ nằm trên bề mặt làm tắt nghẽn nang lông sinh mụn đồng thời làm các lớp da chết dính bết vào nhau không bong tróc ra được càng làm tắt lỗ nang lông nặng nề hơn, làm mụn sinh ra càng nhiều khi dùng càng lâu.

–    Lanoline : chất dầu làm mềm da lấy từ bã nhờn của da cừu, thành phần này có phân tử lớn không thấm vào da tác động gây mụn giống dầu khóang.

–    Hương thơm nhân tạo : là thành phần gây dị ứng, viêm và rát da, sử dụng trên da làm da nhạy cảm với ánh sáng, dễ bắt nắng, gây nên tình trạng tăng sắc tố trên da.

–    Cồn : là thành phần hoá học sử dụng rất phổ biến trong các sản phẩm phổ thông, hoá chất này làm khô da nghiêm trọng, làm mất đi lớp ẩm tự nhiên của da cần thiết trên bề mặt để bảo vệ da.

–    Hydroquinone : là dược chất tẩy trắng da có khả năng gây ra da nhạy cảm, dễ gây kích ứng da. Rất dễ bị Oxi hoá gây đổi màu sậm, sử dụng trên da gây dị ứng, gây sạm, nám, mụn, bắt nắng nghiêm trọng và biến chứng rối loạn sắc tố da dạng hoa giấy.

–    Màu nhân tạo : là thành phần gây dị ứng mạnh, gây mụn với nhiều loại da vì đa số màu sắc trong mỹ phẩm có nguồn gốc từ nhựa than – chất này độc hại cho da.

–    Coticoid : Là dược phẩm chống viêm rất mạnh, sử dụng gây tác hại lớn với da như làm mỏng da, teo da do ức chế sự sinh sản tế bào, lão hóa da, giãn mạch gây đỏ da, giảm sức đề kháng gây nhiễm trùng da, làm rối loạn hoạt động của tuyến nhờn gây tăng sinh tiết nhờn và gây mụn.

Biểu hiện Mụn trưởng thành thường thấy ở phụ nữ :

–    Mụn xuất hiện dưới dạng mụn đầu đen, mụn đầu trắng kèm theo các sẩn viêm là những nốt đỏ nhỏ nổi gồ cao có thể có ngứa rát và đỏ da đi kèm. Những sẩn này thường rải rác  hay tụ thành từng đám . Sau đó diễn tiến thành những mụn mủ nhỏ cho đến lớn nhất 5mm đường kình, ít khi thành mụn dạng nang. Mụn mủ vỡ để lài sẹo thâm, ít khi có sẹo lõm. Nhiều trường hợp mụn viêm xuất hiện đơn độc không xuất phát từ mụn đầu đen hay mụn sẩn.

–    Mụn xuất hiện trên nền da mỏng, có nhiều dãn mạch, hay đỏ da nhiều, hay nóng rát da,

–    Da thường có hiện tượng khô thiếu nước bong tróc từng vùng kèm theo.

–    Mụn diễn biến dai dẳng, trồi sụt, có thể kéo dài nhiều năm nếu điều trị không đúng cách.

Việc điều trị mụn trưởng thành ở phụ nữ phức tạp hơn nhiều so với mụn tuổi mới lớn vì yếu tố da nhạy cảm đi kèm. Ngày nay mụn trưởng thành ở phụ nữ càng phức tạp và có nhiều biến chứng hơn khi thị trường ngày càng xuất hiện các lọai mỹ phẩm chứa corticoid có tác dụng trị mụn nhanh tức thì nhưng sau đó lại gây diễn biến mụn trở nên nặng nề, lan rộng tòan diện và khó điều trị .

Đón đọc phần tiếp theo : Mụn trưởng thành ở phụ nữ do mỹ  phẩm chứa corticoid.