Đó là lời phàn nàn của chị Lê Minh Đức, công nhân may Công ty Thành Công, vừa bước ra từ Bệnh viện An Sinh. Chị Đức cho biết: “Thời gian qua, chị thấy thường xuyên mệt mỏi, dễ cáu gắt, thiếu tập trung, đau nhức cơ bắp, nhất là đau lưng, và thêm bệnh trĩ do thường xuyên bị táo bón. Qua khám bệnh, bác sĩ nói tất cả triệu chứng bệnh của tôi đều do... ngồi lâu mà ra”.
Tổ chức Y tế Thế giới cảnh báo, ngồi lâu là nguyên nhân của một số bệnh, mỗi năm có khoảng trên 3 triệu người chết vì bệnh tim mạch, tiểu đường do ngồi lâu gây ra. Theo bác sĩ Nguyễn Phan Tú Dung - Bệnh viện 115: “Đau thắt lưng là một trong những triệu chứng phổ biến nhất của bệnh ngồi lâu, có đến 80% người mắc bệnh tập trung ở khối
nhân viên văn phòng, doanh nhân và những người
làm việc lâu ở bàn giấy. Ngoài ra, ngồi lâu thường làm cơ bụng nhão, lượng mỡ cung cấp cho khoang bụng thấp, nhu động ruột chậm, dịch tiêu hóa tiết ra ít hơn so với người bình thường, khiến cơ quan tiêu hóa yếu, ăn không ngon miệng, đầy hơi. Đặc biệt, khi ngồi lâu, hai chân thường xuyên co gập, ít vận động, tắc
tĩnh mạch khiến tĩnh mạch chân và tĩnh mạch ruột bị tụ máu, gây tắc tĩnh mạch, dễ bị táo bón là nguyên nhân gây ra bệnh trĩ".
Bác sĩ Nguyễn Hoài Nam, Bệnh viện Đại học Y dược TP.HCM, cũng cho biết: “Chỉ cần 8 tiếng mỗi ngày phải làm việc với máy tính trong tư thế đầu thường xuyên cúi thấp sẽ làm mạch máu chạy từ cổ lên não, các cơ cổ luôn trong tình trạng làm việc quá mức, làm cản trở tuần hoàn máu, khiến lượng máu và ôxy cung cấp cho não không đầy đủ, do đó họ rất hay đau đầu, mệt mỏi, ngáp ngủ, bị giảm trí nhớ. Tình trạng này kéo dài có nguy cơ dẫn đến suy nhược thần kinh".
Tư thế ngồi lâu trước máy tính còn là nguyên nhân gây mệt mỏi cho cơ gáy, gây đau nhức ở cổ và vai, thoái hóa cột sống lưng. Ngoài ra, theo bác sĩ Trần Huy Thông, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển sức khỏe cộng đồng, thao tác nhấp chuột, rê chuột và tay gõ bàn phím đòi hỏi cổ tay và các ngón tay phải hoạt động liên tục, lặp đi lặp lại nhiều lần khiến đau mu bàn tay, quanh cổ tay hoặc lan dọc theo cẳng tay và khuỷu tay. Lâu dần có thể dẫn tới các bệnh về xương khớp ở cổ tay, vai.
Theo nghiên cứu của Giáo sư Richard Beasley (Viện Nghiên cứu Y học Wellington - New Zealand) được công bố tại hội thảo về bệnh huyết khối do Công ty Sanofi Aventis tổ chức mới đây, khoảng 1/3 bệnh nhân tới bệnh viện do mắc chứng huyết khối (DVT) là nhân viên văn phòng, đặc biệt là những người làm việc thường xuyên với máy tính. Khoảng 34% trong số 62 người bị chứng DVT thường xuyên ngồi làm việc liên tục trong nhiều giờ. Bệnh này gây ra hiện tượng máu vón cục ở các tĩnh mạch nhỏ, chủ yếu là ở chân. Các cục máu đông này có thể di chuyển tới tim, phổi hoặc não, gây đau ngực, khó thở và có thể dẫn tới tử vong do bị nhồi máu cơ tim hay đột quỵ.
Để tránh những căn bệnh do ngồi lâu gây ra, bác sĩ Thông hướng dẫn:
- Để không bị mỏi cổ tay do dùng chuột máy tính: đặt sấp cánh tay lên bàn, bàn tay nằm ngoài mép bàn. Từ từ gập bàn tay xuống hết mức, rồi bật lên tối đa. Xoay đứng bàn tay lên, từ từ nghiêng bàn tay xuống theo hướng ngón út rồi ngược lại. Đặt sấp cánh tay và bàn tay trên bàn, sau đó lăn cánh tay qua để ngửa bàn tay lên. Xoay cổ tay theo một chiều rồi ngược lại. Nắm bàn tay lại rồi xòe ra. Dùng đầu ngón cái lần lượt bấm vào đầu các ngón khác (còn gọi là động tác đối ngón). Tập bóp trái banh tennis trong 5 giây rồi thả lỏng vài giây.
- Khi sử dụng máy tính cần giữ tư thế ngồi đúng: khi ngồi hai chân chạm đất, nên dùng đệm cho chân, đảm bảo đệm đủ rộng để chân có thể hoạt động tự do. Không vắt tréo chân, nên thường xuyên dạng chân và thay đổi tư thế chân để cho cơ thể được thư giãn. Tốt nhất, nên giải lao sau mỗi một tiếng làm việc; tập những động tác nhẹ nhàng kéo giãn cột sống, thư giãn cơ thể: đi lại, vận động để cơ lưng đỡ mỏi. Ngoài ra, làm việc thường xuyên với máy tính khiến mắt dễ bị mỏi mệt và khô giác mạc. Tuy nhiên, bác sĩ chuyên khoa khuyên không nên lạm dụng thuốc nhỏ mắt, có thể dùng các loại thuốc như Computer Eyedrop, Correction, thuốc tăng cường dinh dưỡng giác mạc và nước mắt nhân tạo. Tốt nhất là khi làm việc căng thẳng, nên dành khoảng thời gian ngắn để cho mắt nghỉ ngơi, thư giãn. Khi thấy mỏi mắt thì nên ngừng làm việc, nhắm mắt lại từ 5 - 10 phút, hoặc nhìn ra xa.
YẾN NHI