Một trong 3 nguyên nhân chính gây ung thư
miệng
Ăn trầu là một thói quen có từ xưa, hiện còn phổ biến ở những người
cao tuổi. Thành phần của miếng trầu gồm lá trầu không, quả cau và rễ cây hoặc vỏ cây chay, vôi tôi.
Một số nơi còn có thói quen cho thêm thuốc lào vào miếng trầu.
Theo nghiên cứu tại Đài Loan (một
trong những nơi có tỷ lệ người ăn trầu nhiều nhất thế giới) mỗi năm có khoảng 4.700 người mắc bệnh
ung thư vòm họng, trong đó 80% bệnh nhân có thói quen ăn trầu cau.
Báo cáo của Cơ quan Nghiên cứu
ung thư Quốc tế (International Agency for Research on Cancer - IARC) cho thấy, ăn trầu làm tăng tỷ
lệ ung thư miệng gấp 8,4 lần, nếu ăn kèm với thuốc lào tỷ lệ này sẽ cao hơn nữa.
Bạn không
nên lạm dụng ăn trầu cau mà quên việc vệ sinh
răng miệng. Ảnh minh họa
Thông tin này khiến nhiều người lo lắng. Song không ít người cho
rằng, đã ăn trầu mấy chục năm mà không ảnh hưởng gì, răng lại chắc khỏe. Đứng về phương diện khoa
học, PGS.TS Nguyễn Bá Đức - Phó Chủ tịch Hội phòng chống ung thư Việt Nam, nguyên Giám đốc BV K cho biết, không phải ai ăn trầu cũng bị ung thư.
Việc có mắc bệnh hay không còn tùy thuộc
vào cơ địa của từng người và nhiều yếu tố khác. Nhưng ăn trầu cau sẽ phát sinh nhiều bệnh tật không
thể lường trước được, trong đó có bệnh ung thư miệng. Ung thư miệng là loại u ác tính xuất hiện ở
nhiều vị trí khác nhau trong miệng: Môi, lưỡi, lợi, vòm, sàn miệng, niêm mạc bên trong má…
Ở nước ta chưa có số liệu rõ ràng về ung thư môi, miệng do thói
quen ăn trầu gây ra nhưng các tài liệu ung thư quốc tế thì đã chứng minh rõ mối liên hệ giữa hai
yếu tố này. Ăn trầu là nguyên nhân chỉ đứng sau nghiện rượu và thuốc lá dẫn tới bệnh ung thư miệng
- một trong 10 loại ung thư thường gặp.
Đặc biệt, những người ăn trầu cho thêm thuốc lào có nguy cơ
bị ung thư cao gấp 3 lần người chỉ ăn trầu têm vôi. "Khi người ăn trầu nhai, do tác dụng trực tiếp
của miếng trầu hoặc do cọ xát của miếng trầu trong lúc nhai khiến niêm mạc có thể bị tổn thương.
Niêm mạc miệng bị bỏng, tróc vảy ở lớp thượng bì hay có những vết trầy xước", PGS.TS Nguyễn Bá Đức
cho hay.
Đồng quan điểm, BS Võ Trương Như Ngọc (Trường ĐH Răng Hàm Mặt) cho
biết, ăn trầu là một thói quen văn hóa, tập tục của từng dân tộc. Thói quen ăn trầu với thuốc lào
có thể đem đến những tác hại rất nguy hiểm. Bản thân chỉ lá trầu không nguy hiểm, ung thư miệng
thường là hậu quả của sự kết hợp giữa cau, trầu, vôi và thuốc rê.
Về tác dụng chắc răng của việc ăn trầu, BS Trần Thuấn - Trưởng khoa
Đông y (BV Xanh Pôn) cho biết: Lá trầu, quả cau đều là vị thuốc có tác dụng chữa bệnh riêng trong
Đông y. Bản thân các thành phần có trong miếng trầu có tính diệt khuẩn cao nên đa phần người ăn
trầu không bị sâu, răng chắc hơn.
Lá trầu không có vị cay, tính ấm, có tác dụng trừ phong thấp, sát
khuẩn, tiêu viêm, trừ đờm, trừ phong thấp. Ngoài ra, nó còn dùng để đánh gió, trị cảm mạo, mụn
nhọt… Còn quả cau có nhiều tanin, alcahoit, arecoli. Chất chát trong quả cau sẽ làm cho chân răng
co lại, ôm sát chân răng cho hàm răng chắc, không lung lay.
Tuy nhiên, BS Trần Thuấn cũng khuyến cáo không nên lạm dụng ăn trầu
cau luôn miệng, nhất là khi ăn trầu cau mà không chú ý vệ sinh răng miệng sẽ vô ý làm bỏng niêm mạc
miệng, ứa máu răng.
Nên đi khám răng miệng định kỳ
PGS.TS Nguyễn Bá Đức cho biết, hầu hết các bệnh nhân bị ung thư
miệng không có cảm giác đau ở giai đoạn sớm nên bệnh nhân thường chủ quan. Người bệnh thường bỏ qua
các triệu chứng sớm của ung thư vì nghĩ miệng bị lở loét, đau rát có thể do trợt niêm mạc, cơ thể
nóng… Thậm chí, khi vết loét đã lan rộng, người bệnh vẫn không đến bệnh viện mà tự mua thuốc uống
khiến bệnh càng nặng thêm.
Các biểu hiện của bệnh ung thư miệng có thể được nhận biết từ sớm
khi trong miệng có những thay đổi bất thường khi nhai, nuốt, nói dù chỉ là những tổn thương rất
nhỏ.
Hốc miệng người bệnh thường nổi lên vết sùi, vết loét có màu trắng hoặc màu hồng bằng hạt gạo,
hạt ngô. Các vết loét này có thể đau, chảy máu nhưng có trường hợp lại không gây khó chịu gì.
Các chuyên gia khuyên, mọi người khi thấy miệng có vết loét trong
vòng 3 tuần mà không lành, nhất là phụ nữ từ 50 tuổi trở lên cần phải đi khám ngay.
Nếu được phát
hiện sớm, bệnh nhân ung thư miệng có thể được bác sĩ chỉ định phẫu thuật cắt bỏ khối u kết hợp với
xạ trị bổ sung nhằm tăng tỷ lệ sống và đạt hiệu quả điều trị cao nhất. Ở giai đoạn sớm, được điều
trị tích cực thì tỷ lệ sống trên 5 năm của bệnh nhân ung thư miệng có thể đạt trên 95% thậm chí
khỏi bệnh hoàn toàn.
Để tránh mắc bệnh, mỗi năm nên đến nha sĩ khám răng 1 - 2 lần để vệ
sinh răng miệng, lấy vôi răng, nhổ răng sâu, phát hiện và ngừa bệnh kịp thời. Đồng thời, phải đánh
răng ngay sau mỗi bữa ăn để tránh mắc ung thư hốc miệng dù không ăn trầu.
Theo Gia đình và Xã hội