|
Sau khi bị cắt cụt cánh tay, sứa trăng chỉ mất từ 12 tiếng đồng hồ - 4 ngày để hoàn thành quá trình cân xứng hóa cơ thể. Ảnh: NatGeo
|
Các nhà nghiên cứu đã có khám phá đáng kinh ngạc trên một cách hoàn toàn ngẫu
nhiên.
Theo tạp chí National Geographic, một nhóm nhà khoa học thuộc Viện
Công nghệ California (Caltech), Mỹ ban đầu định tiến hành một nghiên cứu về cách
hồi phục chi ở loài sứa bất tử, danh pháp khoa học Turritopsis dohrnii, nhưng
khâu lấy mẫu của họ bị chậm trễ. Thay vì chờ đợi, họ đã tận dụng cơ hội này để
thử nghiệm các kỹ thuật sắp sử dụng ở loài sứa trăng phổ biến hơn, danh pháp
khoa học là Aurelia aurita.
Do thương tích được ghi nhận là tương đối phổ biến ở các động vật biển không
xương sống và rất nhiều loài trong số chúng sở hữu khả năng tái tạo cơ thể, nên
nhóm nghiên cứu muốn tìm hiểu xem sứa trăng phản ứng như thế nào trước các
thương tổn. Họ sửng sốt phát hiện, sau khi chặt đứt tay của sứa trăng, con vật
thí nghiệm không tái mọc lại các chi, nhưng thay vào đó tái sắp xếp các phần cơ
thể còn lại để khôi phục cấu trúc đối xứng. Điều này vô cùng quan trọng với sứa,
vì các cá thể bất đối xứng sẽ phải chật vật lướt đi dưới nước một cách hiệu quả.
Đáng kinh ngạc là, sứa trăng chỉ mất từ 12 tiếng đồng hồ đến 4 ngày để hoàn
thành toàn bộ quá trình tái sắp xếp hay "cân xứng hóa" này. Kết quả nghiên cứu
kỹ lưỡng hơn hé lộ, khả năng này không khởi phát từ sự phát triển hay cái chết
của tế bào hoặc các dấu hiệu bên ngoài và nó thậm chí vẫn diễn ra khi các nhà
nghiên cứu ghép nối các cánh tay lạ vào cá thể sứa bị cụt chi.
Nhóm nghiên cứu rốt cuộc khám phá ra rằng, khả năng cân xứng hóa cơ thể của
sứa trăng phụ thuộc vào kết cấu cơ mà chúng sử dụng để đẩy bản thân lướt đi dưới
nước.
Khi các chuyên gia tiêm thuốc giảm căng cơ cho những con sứa trăng bị cắt cụt
tay, chúng đã không trải qua quá trình cân xứng hóa cơ thể. Tương tự, khi họ cho
sứa trăng sử dụng các thuốc tăng tốc vận động của các cơ, quá trình cân xứng hóa
cơ thể hoàn thành trong thời gian ngắn hơn.
Đặc điểm này dường như ám chỉ, sứa trăng co rút các cơ theo cách khiến các
cánh tay còn lại đẩy ra xa hơn nữa. "Nó giống như việc bạn bóp nén một bên quả
bóng ứng suất và khiến nó phình lên ở chỗ bên kia", nhà nghiên cứu Lea Goentoro
giải thích.
Chuyên gia Goentoro và các cộng sự lạc quan rằng, khám phá của họ cuối cùng
có thể là nguồn cảm hứng cho sự ra đời của một thế hệ vật liệu sinh học mới cũng
như giúp ích cho các nhà khoa học đang nghiên cứu trong lĩnh vực y học tái tạo.
Tuấn Anh(Theo IflScience, NatGeo)