Giáo dục giới tính: mới nhưng không thể thiếu
Giáo dục giới tính (GDGT) là một thuật ngữ rộng miêu tả việc giáo dục về giải phẫu sinh dục, sinh sản, quan hệ tình dục, sức khoẻ sinh sản, các quan hệ tình cảm, quyền sinh sản và các trách nhiệm, tránh thai, và các khía cạnh khác của hoạt động tình dục. Những cách giáo dục giới tính thông thường là từ cha mẹ, các chương trình trong trường học và các chiến dịch sức khoẻ cộng đồng.
GDGT giúp phát triển những kỹ năng cần thiết cho thanh niên khi họ quyết định có quan hệ tình cảm và tình dục, giúp họ cảm thấy tự tin và có trách nhiệm với những lựa chọn này.
Vì thế, GDGT còn trang bị cho cho mỗi người sự hiểu biết cần thiết để tự quyết định quan điểm và hành động của mình khi có quan hệ tình dục trước gia đình và xã hội.
 |
| Lớp học giáo dục giới tính cho học sinh tiểu học đầu tiên tại Trung Quốc. |
Những kĩ năng quan trọng
Nếu như chỉ đưa ra những thông tin đơn thuần về cấu tạo cơ thể, sự hấp dẫn giới tính và cách thức quan hệ tình dục an toàn thì GDGT chỉ khiến giới trẻ tò mò và khám phá một cách tiêu cực.
Thật bất ngờ khi GDGT đạt kết quả khả quan nhất với các hoạt động nâng cao những kĩ năng cơ bản của đời sống. Khả năng giao tiếp, lắng nghe, thương lượng, tìm kiếm những nguồn tư vấn và trợ giúp tin cậy (bao gồm cả cha mẹ, các chuyên gia, dịch vụ y tế) là những kỹ năng sống rất hữu ích có thể áp dụng trong quan hệ tình dục.
Các chương trình của GDGT cũng trang bị cho giới trẻ những kỹ năng để phân biệt các thông tin chính xác và không chính xác, cùng các vấn đề đạo đức xã hội, các quan điểm về tình dục, bao gồm cả thái độ khác nhau của các nền văn hóa đối với các vấn đề nhạy cảm như tình dục, phá thai và ngừa thai.
Định hướng thông tin
Hiện nay, giới trẻ có thể được tiếp xúc với hàng triệu thông tin và quan điểm về tình dục, thậm chí xuất hiện nhiều mâu thuẫn khó hiểu. Ví dụ, một số thông điệp y tế nhấn mạnh những rủi ro và nguy hiểm liên quan đến hoạt động tình dục nhưng các phương tiện truyền thông lại thúc đẩy ý tưởng rằng quan hệ tình dục làm cho bạn hấp dẫn và trưởng thành hơn.
Bên cạnh đó, một số quan điểm cho rằng phải ngăn cấm quan hệ tình dục trước hôn nhân mà không đề cập đến những thông tin quan trọng để có đời sống tình dục an toàn. Tình trạng này chỉ góp phần khiến GDGT thất bại thảm hại.
Thay vì cố gắng ngăn chặn hoặc đe doạ hành vi quan hệ tình dục, GDGT hiệu quả phải định hướng được thái độ và niềm tin của mọi người. Giới trẻ sẽ được tìm hiểu lợi ích, khám phá lí do vì sao mọi người có quan hệ tình dục, cảm xúc của mình và tôn trọng cảm xúc của người khác giới để hiểu được tác hại của việc cưỡng ép, lạm dụng tình dục và cả những rủi ro, tác hại khi quan hệ tình dục không an toàn. Qua đó, việc lựa chọn có hay không có quan hệ tình dục sẽ hoàn toàn do bản thân giới trẻ tự quyết định.
Nên “vẽ đường cho hươu chạy”?
GDGT nên được bắt đầu sớm, trước độ tuổi dậy thì, và trước khi trẻ tự định hình được hành vi của mình. Vấn đề về độ tuổi chính xác để tiếp nhận GDGT vẫn còn gây nhiều tranh cãi. Tuy nhiên, biện pháp tốt nhất được đưa ra là duy trì GDGT cho trẻ từ cơ bản đến phức tạp theo thời gian trẻ trưởng thành.
Quá trình phát dục ảnh hưởng rất lớn đến tâm – sinh lý và cả sức khỏe. Trong quá trình phát triển ấy, nếu mọi việc tiến triển bình thường thì không có gì đáng bàn, nhưng nếu gặp trục trặc, cha mẹ cần được nhận biết sớm để có cách giải quyết nhanh nhất, khoa học nhất, giúp quá trình trưởng thành của các em đơn giản hơn, dễ chịu hơn.
Ví dụ, trẻ em có thể được giáo dục về cách thức con người phát triển và thay đổi theo thời gian, làm thế nào để có em bé, và tiếp tục cung cấp những thông tin phức tạp hơn ở tuổi dậy thì. Ngoài ra, hãy cho trẻ biết các con đường mà virus và vi trùng tấn công cơ thể. Đây là chính là cơ sở để giảng giải chúng về các bệnh có thể lây lan qua đường tình dục sau này.
Một số người lo ngại rằng việc cung cấp thông tin về giới tính và tình dục gợi lên sự tò mò và có thể dẫn đến việc “thử” tình dục. Tuy nhiên, cuộc khảo sát về tình dục và chương trình giáo dục STD /HIV trong 48 trường học của Mỹ đã chứng tỏ GDGT không hề góp phần tăng hoạt động tình dục. Tỷ lệ quan hệ tình dục có giảm xuống đồng thời tỷ lệ sử dụng bao cao su hoặc các biện pháp tránh thai khác đã tăng lên.
Các bậc cha mẹ sẽ cảm thấy khó khăn trong lần đầu đề cập với con cái họ về vấn đề này, nhưng điều quan trọng là phải duy trì một mối quan hệ cởi mở với con cái và sẵn sàng trả lời câu hỏi của chúng mọi lúc.
GDGT trong trường học bị hạn chế bởi thời gian, không thể giải quyết những vấn đề nhạy cảm của học sinh sau giờ học. Còn phụ huynh có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc cung cấp thông tin và có cơ hội để thảo luận với co cái về những băn khoăn của chúng bất cứ thời điểm nào.
Hiện nay, thanh thiếu niên hoàn toàn có quyền được GDGT đầy đủ và khoa học. Đây không những là một phương tiện giúp giới trẻ bảo vệ mình trước nạn lạm dụng tình dục, mang thai ngoài ý muốn, các bệnh qua đường tình dục và HIV-AIDS mà GDGT sẽ giúp đáp ứng nhu cầu tìm hiểu và nhu cầu được tận hưởng đời sống tình dục lành mạnh, viên mãn của giới trẻ.