Trong mấy ngày Tết, thường là nhà nào cũng có vài ba gói bánh quy, dăm bảy gói kẹo dùng tiếp khách khứa tới chúc tết, vài gói mứt để trên bàn thờ để hết tết mới bỏ xuống ăn. Dù nhà nào có nghèo nhất đi chăng nữa thì cũng cố để đủ đầy bánh kẹo, mứt, thịt, chả giò, bánh chưng… trong mấy ngày Tết, bởi các cụ ta vẫn từng bảo: “Đói ngày giỗ cha, no ba ngày tết” mà.

Vâng, dù Tết năm nào nhà tôi cũng có nhiều loại bánh, kẹo mẹ mua ở chợ huyện, song một món kẹo duy nhất mà chẳng năm nào có thể thiếu được, đó là món kẹo lạc mà bà vẫn đều đặn nấu lấy khi Tết đến xuân về.

Ngày anh, chị em chúng tôi còn nhỏ xíu, dẫu nhà trồng ra lạc, nhưng chỉ tết mới được ăn kẹo lạc của bà nấu mà thôi. Khoảng qua ngày ông Táo về Trời là bà thường chuẩn bị nguyên liệu là lạc, đường, gừng, bột gạo rang giã nhỏ để nấu.

Thường là nồi kẹo được bà bắc bếp vào hôm 27, 28 Tết. Trong nhà tôi thì mẹ cũng có thể làm được món này, nhưng hầu như chẳng bao giờ có thể làm ngon, nấu khéo như bà nên dù có bận rộn thế nào bà vẫn luôn đảm nhận phần việc nấu kẹo lạc Tết.

 

 Món kẹo lạc thơm ngon được ưa chuộng ngày tết

Công đoạn đầu tiên của việc nấu kẹo là bà bỏ đường (có thể dùng đường trắng, đường đỏ tùy ý) vào xoong, hòa chút nước lã vào đun lên. Nồi đường sôi liu riu tới lúc nào kiểm tra thấy độ đậm đặc, mà nhỏ một giọt từ đầu đũa xuống bát nước lạnh nó đóng cục không dính tay là được.

Trong xoong đường phải nêm chút gừng tươi giã nhỏ thì mới thơm, mới dậy mùi hấp dẫn và chính vị nóng ấm của gừng còn có tác dụng chữa chứng viêm họng, hay đau bụng.

 

 

Khi xoong đường đã đạt yêu cầu thì bà đổ lạc đã rang chín vàng, sàng sảy sạch sẽ vào và dùng đũa cái quấy thật đều tay cho các mảnh lạc quyện đều vào nồi mật đường đã dẻo quánh tạo thành khối mạch nha hấp dẫn.

Khi nào chiếc đũa cái quấy nặng tay và độ sền sệt đã đặc quánh lại là xong, và từ lúc tra lạc vào thì lửa dưới xoong luôn phải liu riu, nếu không mẻ kẹo sẽ bị cháy.

 

Khối đường tan chảy hòa lẫn với lạc ấy được đổ ra một chiếc sàng tre, hoặc chiếc mâm nhôm bên dưới có lót lá chuối xanh, trên mặt lá phủ bột gạo rang giã nhỏ mịm làm áo để kẹo không bị dính xuống mặt mâm, hay sàng.

Công việc dùng dao mỏng cắt kẹo thành từng thanh hình chữ nhật cũng khá cầu kỳ, bởi nếu không các thanh kẹo sẽ vỡ vụn, nhìn mất ngon. Từ lúc đổ kẹo ra sàng, mâm là phải cắt thanh nhanh tay, nếu chậm quá vài chục phút mà không cắt thì kẹo cứng mất, như vậy sẽ không thể có các thanh kẹo đều đặn xinh xắn.

 

 

Tính từ khi đổ kẹo ra dàn mỏng trên mâm, thì khoảng vài, ba tiếng là kẹo nguội và có thể ăn được rồi. Công việc tách từng thanh kẹo lạc bỏ vào lọ thủy tinh bà thường giao cho tôi, và năm nào làm xong tôi cũng xin bà cho ăn những thanh kẹo không thành hình thù ở ngoài rìa mâm một cách đầy thích thú.

Giờ đây bà tôi đã trở về với tiên tổ từ gần chục năm nay, và dẫu cuộc sống đã đủ đầy, chẳng thiếu gì các loại bánh tây, kẹo ngoại, song mỗi dịp Tết đến xuân về tôi luôn nhớ bà nội, và lòng nôn nao thèm muốn một đĩa kẹo lạc đơn sơ mộc mạc, nhưng ngon tuyệt mà khi sống bà vẫn thường làm.