Thuốc nhỏ mũi hiện nay có một số loại chính thông dụng trên thị trường bao gồm: epinephrin,
pseudoepinephrin, xylometazolin, oxymetazolin. Những thuốc này có cấu tạo hóa học khác nhau nhưng
có chung một đặc điểm là làm co mạch máu mũi, do đó, chống chảy mũi ào ạt.
Dùng các thuốc này rất
thích vì tính đáp ứng gần như ngay lập tức của nó. Vừa trước đó vài giây đồng hồ, hai mũi của bạn
đang tắc đặc và chứa đầy dịch thì chỉ cần xịt (hoặc nhỏ 1 lần ) là ngay lập tức bạn đã thấy mũi
thông thoáng tự bao giờ. Chính vì cách dùng đơn giản, công hiệu nên nhiều người hay lạm dụng. Còn
nhiều thai phụ lại nghĩ chúng chỉ có tác dụng ngoài mũi không truyền vào thai.
Muôn đường hại
Trước hết nói về thuốc nhỏ mũi nguyên gốc, tức là chỉ gồm có 1 thành phần chứa 1 trong các chất
ghi ở trên. Không phải tất cả các chất này đều có thể dùng cho thai kỳ. Hai thuốc đầu tiên là
oxymetazolin và xylometazolin không an toàn cho 3 tháng đầu thai kỳ.
Về mức độ nhiễm độc với thai
kỳ, hai thuốc này được xếp vào danh mục C, độc thứ 3 (Tức là đã có dữ liệu không an toàn trên động
vật thực nghiệm nhưng chưa có đầy đủ dữ liệu báo cáo trên người). Các biến chứng bao gồm quái thai,
dị dạng và biến cố sảy thai.
Vì thế, không nên dùng hai thuốc này trong 3 tháng đầu tiên. Tuy
nhiên, từ tháng thứ 4 trở đi, bà mẹ có thể dùng một liệu trình ngắn ngày với hai lần nhỏ trong
ngày, chỉ kéo dài từ 2-3 ngày.
Hai thuốc sau đó là epinephrin và pseudoepinephrin là thuốc chống chỉ định hoàn toàn khi mang
thai. Hai thuốc này có hai tác dụng phụ là gây ra quái thai dị dạng, làm tăng huyết áp của bà mẹ và
có thể làm tăng nguy cơ tiền sản giật.
Các thuốc nhỏ mũi không nguyên gốc hiện nay đều có chứa thêm 2 thành phần khác, ngoài thành phần
chính là thuốc co mạch. Hai thành phần phụ thêm là: kháng sinh phổ rộng và corticoid. Các kháng
sinh thường có trong thuốc nhỏ mũi có thể gây độc hại cho sự phát triển xương sụn của bào thai hoặc
gây rối loạn sự phát triển tiền đình của bào thai.
Còn thành phần corticoid hay được thêm vào là
dexamethason. Khi sử dụng dexemethasone trên động vật đang có thai sẽ gây quái thai. Do đó, thuốc
không được chỉ định với bà mẹ mang thai.
Như vậy, nhìn chung, thuốc nhỏ mũi dù nguyên gốc hay không nguyên gốc đều không được áp dụng với
phụ nữ mang thai.
Bà bầu làm gì khi tắc mũi?
Nếu không may bị bệnh, bà mẹ có thể nhỏ nước muối sinh lý làm loãng nhầy mũi. Thai phụ cũng có
thể xịt nước muỗi biển sâu làm loãng nhầy. Một số biện pháp khác an toàn là xông hơi nước nóng làm
loãng nhầy, ngửi dầu bạc hà cũng giúp thông mũi.
Theo BS Cao Hồng Phúc - Sức khỏe gia đình