Giải quyết vấn đề (Problem solving) là một kỹ năng rất cần thiết trong học tập và làm việc, nhất là đối với người đứng đầu một nhóm, một tổ chức, công ty thì kỹ năng này lại càng trở nên quan trọng. Dưới đây là 5 cách giúp bạn tự trang bị về kỹ năng giải quyết vấn đề, tránh sự phân vân không biết giải quyết vấn đề theo hướng nào.
1. Giữ vững mục tiêu
Thường thì vấn đề xảy ra bởi vì mọi người không nhận thức được những gì đang thực sự diễn ra trong quá trình thực hiện mục tiêu. Họ thường chỉ tập trung vào một phương hướng cụ thể đã đề ra từ trước mà vô tình bỏ qua những dấu hiệu cảnh báo rủi ro.
Giữ vững mục tiêu sẽ giúp ta đi đúng hướng trong việc giải quyết vấn đề. Câu hỏi ở đây sẽ là: "Tôi đang cố gắng đạt được điều gì?".
Nhiều người, khi gặp phải trở ngại là muốn thay đổi hoặc chuyển hưởng mục tiêu ban đầu. Điều này có thể sẽ khiến bạn từ vấn đề này gặp liên tiếp các vấn đề khác, và rồi mọi thứ càng trở nên rối tung, bạn như mắc vào “mớ bòng bong” của rắc rối.
Gải quyết vấn đề lớn bằng cách tiếp cận từng vấn đề nhỏ là một cách thông minh và sáng suốt.
2. Liệt kê tất cả những chướng ngại vật có thể gặp phải
Điều này đòi hỏi bạn phải có khả năng nhìn nhận, phân tích và đánh giá vấn đề một cách cụ thể, rõ ràng. Khi đưa ra một kế hoạch, một mục tiêu nào đó thì đồng thời bạn nên đưa ra các khó khăn có thể gặp phải trong quá trình thực hiện.
Liệt kê tất cả những chướng ngại vật có thể gặp phải giúp bạn xác định, đánh giá và lựa chọn giải pháṕp phù hợp. Từ đó, bạn có sự chuẩn bị trước và có các hướng giải quyết vấn đề mang tính khả thi và toàn diện hơn.
Giải quyết một vấn để lớn cần đến đóng góp của nhiều người. Ảnh minh họa.
3. Xác định và nắm bắt các cơ hội
Người xưa có câu “cái khó ló cái khôn”, có nghĩa là trong bế tắc đôi khi con người ta lại có được những sáng kiến, những cơ hội vô cùng quý báu. Thậm chí, cơ hội nằm ngay trong những điều đơn giản. Do vậy, hãy nắm bắt và tận dụng những cơ hội này vì biết đâu thông qua đấy bạn có thể giải quyết những vấn đề lớn còn vướng mắc.
4. Sáng tạo
Yếu tố sáng tạo sẽ giúp bạn tìm được giải pháp đôi khi hơn cả mong đợi. Cần lưu ý là một giải pháp tối ưu phải đáp ứng được ba yếu tố: có tác dụng khắc phục giải quyết vấn đề dài lâu, có tính khả thi, và có tính hiệu quả.
Nhà lãnh đạo tài ba đôi khi cần biết cách “phá vỡ các quy tắc truyền thống”. Tại sao bạn không thử tìm cách giải quyết mới cho những vấn đề tưởng như đã cũ? Dữ liệu và tiền lệ là quan trọng, nhưng nếu nó là hoàn hảo thì vấn đề chắc chắn đã không xảy ra. Câu hỏi ở đây sẽ là: Trên cơ sở những thông tin có được và mục tiêu cần đạt được, các giải pháp mà tôi có thể chọn lựa là gì?
5. Tận dụng nguồn nhân lực
Thực tế là: “Một cây làm chẳng nên non. Ba cây chụm lại nên hòn núi cao”. Do đó, hãy biết cách sử dụng nhân lực một cách hiệu quả. Lắng nghe những ý kiến, những giải pháp mà bạn bè, đồng nghiệp hoặc thậm chí là cấp dưới của bạn đôi khi lại mang đến cho bạn những sáng kiến mới cực kỳ khả quan cho vấn đề đang gặp phải.
Sau khi đã đưa vào thực hiện một giải pháp, bạn cần kiểm tra xem cách giải quyết đó có tốt không và có đưa tới những ảnh hưởng không mong đợi nào không. Những bài học rút ra được ở khâu đánh giá này sẽ giúp bạn giảm được rất nhiều "calori chất xám" và nguồn lực ở những vấn đề khác lần sau.
Bên cạnh đó, đôi khi bạn phải dẹp bớt cái tôi cá nhân sang một bên, lắng nghe ý kiến của tất cả mọi người để cùng tìm ra một cách giải quyết vấn đề hiệu quả nhất.
Vạn sự khởi đầu nan. Để giải quyết vấn đề trở thành một kỹ năng của bạn đòi hỏi sự kiên nhẫn và quyết tâm. Nếu bạn thường xuyên rèn luyện, thì dần dần kỹ năng giải quyết vấn đề sẽ trở thành phản xạ vô điều kiện và chắc chắn bạn sẽ là một leader (nhà lãnh đạo) thành công.
LAN OANH