Để phòng ngừa viêm phổi bệnh viện, cần thực biện các biện pháp phối hợp chặt chẽ với nhau để mang lại hiệu quả cao như: tổ chức tập huấn và đào tạo chuyên môn, thực hiện việc kiểm tra và giám sát; khử khuẩn và tiệt khuẩn các dụng cụ hỗ trợ hô hấp gồm dụng cụ liên quan đến thở máy và hỗ trợ hô hấp khác, dụng cụ liên quan đến thở khí dung, dụng cụ liên quan đến máy gây mê; phòng ngừa lây nhiễm do nhân viên y tế, chăm sóc người bệnh hôn mê đúng cách để phòng ngừa viêm phổi do hít phải mầm bệnh; chăm sóc người bệnh có đặt nội khí quản, mở khí quản và có thông khí nhân tạo hỗ trợ khác đúng quy định; chăm sóc tốt đường hô hấp cho người bệnh trong thời gian hậu phẫu và các biện pháp phòng ngừa khác...
Các biện pháp chính cần lưu ý để phòng ngừa viêm phổi bệnh viện là: Vệ sinh tay trước và sau khi tiếp xúc với người bệnh và bất kỳ dụng cụ hô hấp nào đang sử dụng cho người bệnh. Vệ sinh răng miệng cho bệnh nhân bằng bàn chải ngày 2 lần hoặc bằng gạc mỗi 2 - 4 giờ một lần bằng dung dịch khử khuẩn. Rút các ống nội khí quản, ống mở khí quản, ống nuôi ăn, đồng thời xem xét việc ngưng sử dụng máy thở dùng cho bệnh nhân càng sớm càng tốt khi có chỉ định. Cho bệnh nhân nằm đầu cao với góc 30 - 45 độ nếu không có chống chỉ định. Nên sử dụng loại dụng cụ chăm sóc hô hấp dùng một lần hoặc tiệt khuẩn hay khử khuẩn mức độ cao đối với các dụng cụ sử dụng lại cho người bệnh. Nên thường xuyên kiểm tra và đổ nước tồn lưu trong ống dây máy thở, bẫy nước dùng cho bệnh nhân. Dây thở phải để ở vị trí thấp hơn phần trên của ống nội khí quản. Thường xuyên kiểm tra tình trạng ứ đọng của dạ dày trước khi cho người bệnh ăn qua ống. Cần giám sát và phản hồi các trường hợp viêm phổi bệnh viện để có thống kê báo cáo đầy đủ nhằm rút được bài học kinh nghiệm.
Vấn đề cần quan tâm
Viêm phổi bệnh viện là vấn đề thực tế có khả năng xảy ra tại các cơ sở điều trị ở tất cả các tuyến, kể cả tuyến trên và tuyến trung ương với rất nhiều yếu tố nguy cơ ảnh hưởng; đặc biệt là khi người bị bệnh nặng có sử dụng các loại phương tiện, thiết bị, máy móc hỗ trợ cho việc hô hấp tại khoa hồi sức tích cực. Các nhà khoa học cho rằng tình trạng viêm phổi bệnh viện là nguyên nhân hàng đầu có khả năng dẫn đến tử vong cho người bệnh và có thể chiếm tỉ lệ từ 30 - 70% trong tổng số các trường hợp nhiễm khuẩn bệnh viện. Vì vậy đây là vấn đề cần được quan tâm để thực hiện các biện pháp cần thiết, cơ bản nhằm giảm thiểu các nguy hại với trách nhiệm của nhân viên y tế, kể cả người nhà bệnh nhân khi tham gia điều trị và chăm sóc người bệnh.
TTƯT.BS. NGUYỄN VÕ HINH