Hiện nay, cây quýt đường Cái Bè - một
đặc sản nổi tiếng của vương quốc trái cây
Tiền Giang đang có nguy cơ bị mai một do
dịch bệnh, do
tập quán canh tác và điều
kiện khí tượng thủy văn bất lợi.
Từ diện tích lên đến trên 1.200ha, chiếm 1/5 diện tích cây ăn trái tại
đây, cho sản lượng mỗi năm không dưới 20.000 tấn quýt đường; hiện nay giảm xuống
chỉ còn khoảng 300ha và có thể còn bị thu hẹp hơn nữa.
Theo ông Nguyễn Việt Hoa, Chủ tịch Hội Làm vườn huyện Cái Bè, diện tích
quýt đường Cái Bè phân bố rộng khắp ở các xã phía nam Quốc lộ 1. Ưu điểm của
giống quýt này là ngọt thanh tao, khi chín có vỏ màu vàng ươm trông rất bắt mắt,
được thị trường hết sức ưa chuộng, có thể sánh ngang với quýt hồng Lai Vung rất
nổi tiếng của tỉnh Đồng Tháp.
Một trong những nguyên nhân gây hại khiến vườn quýt Cái Bè suy kiệt và
chết hàng loạt là do nhiễm căn bệnh vàng lá Greening và vàng lá gân xanh do
virus gây ra qua tác nhân lây truyền là rầy chổng cánh.
Ngoài ra, do tập quán
canh tác chưa phù hợp, trình độ kỹ thuật của một số nông dân chưa cao. Đất đai
nhiều năm liền khai thác trồng quýt đưa đến bạc màu,
mầm bệnh tồn lưu trong đất
cao, một số loại sâu bệnh khác tiếp tục tấn công chưa kể các công trình đê bao
ngăn lũ đã thay đổi môi trường sống của cây quýt khiến chúng khó thích nghi,
vườn cây ngày một suy kiệt, nhân dân phải đốn bỏ hàng loạt.
Trước tình hình trên, ngành chức năng địa phương đã đưa ra nhiều giải pháp
để cứu vãn vườn quýt như cải tạo, trồng mới, tuyển chọn cây con giống tốt, áp
dụng đồng bộ các biện pháp thâm canh tiên tiến.
Mới đây, Viện Nghiên cứu cây ăn quả Miền Nam và tỉnh Tiền Giang chọn Cái
Bè làm điểm triển khai dự án “Tăng cường hoạt động khuyến nông để áp dụng tiến
bộ kỹ thuật trồng cây ăn quả có múi cho nông dân nghèo năm tỉnh trọng điểm Đồng
bằng sông Cửu Long."
Trong khuôn khổ dự án, địa phương chọn hai điểm trình diễn
kỹ thuật trồng, chăm sóc và phòng chống dịch bệnh đặc biệt là bệnh vàng lá
Greening trên cây có múi nói chung; từng bước nhân rộng cho nông dân cùng áp
dụng để thâm canh cam, quýt, bưởi thành công.
Tuy nhiên, tiến sĩ Nguyễn Minh Châu, Viện trưởng Viện Nghiên cứu cây ăn
quả Miền Nam cũng khuyến cáo, muốn phòng chống dịch bệnh hiệu quả, khôi phục và
phát huy vị thế cây quýt đường Cái Bè đặc sản cần có sự chung sức của cộng đồng.
Nếu không, mầm bệnh từ những vườn nhiễm bệnh tiếp tục tấn công các vườn cây chưa
nhiễm bệnh và lây lan diện rộng, việc khôi phục khó thành công./.