Không có một chuẩn mực nào về thời gian bắt đầu cai sữa cho bé, trừ khi chính bé tỏ ra đã sẵn sàng. Bạn mới chính là người suy xét tình hình và quyết định thời điểm cai sữa cho bé. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyên phụ huynh nên cho con bú mẹ hoàn toàn trong ít nhất 6 tháng đầu và duy trì cho bú mẹ đến 1 năm tuổi.
Dù cho bạn nhận được nhiều lời khuyên từ người thân hay bạn bè, không có gì là đúng hay sai nếu bạn quyết định cai sữa cho bé vào lúc này mà không phải lúc khác. Hãy lắng nghe bản năng làm mẹ của mình!
Khi nào có thể cai sữa cho trẻ?
Nếu vẫn còn “lăn tăn” về thời điểm cai sữa cho bé, mẹ có thể quan sát những dấu diệu sau đây:
- Khi đầu trẻ đã cứng cáp hơn và mẹ không còn cần dùng tay để đỡ gáy bé khi bế. Hoặc khi trẻ đã có khả năng kiểm soát những hoạt động của đầu.
- Bé có thể ngồi “vững như núi” mà không cần sự trợ giúp
- Bé có thể “vận động” cơ hàm để nhai thức ăn
- Cân nặng của trẻ gấp đôi cân nặng lúc mới sinh
- Thường hay quấy khóc mặc dù vừa mới được cho bú no sữa mẹ
- Bú lâu hơn bình thường
- Cho bất cứ vật nào trong tầm tay vào miệng
- Thường xuyên thức giấc ban đêm vì bị đói
- Biểu lộ sự tò mò khi nhìn thấy người khác ăn
Bí kíp giúp mẹ cai sữa cho bé thành công
- Học hỏi kinh nghiệm từ những người đi trước
- Bỏ một cữ bú:
Bỏ qua một cữ bú trong ngày và quan sát phản ứng của bé. Bạn cần chuẩn bị một bình sữa thay thế từ chính sữa của bạn được hút ra bình, sữa công thức hoặc sữa bò (chỉ khi bé đã tròn năm). Lập lại việc này cùng thời điểm trong ngày liên tục trong 1-2 tuần để bé có thời gian thích nghi với thay đổi. Với cơ thể mẹ cũng vậy, cách này cũng giúp nguồn cung cấp sữa của mẹ tự điều chỉnh và giảm đi theo, mẹ sẽ tránh được nguy cơ căng sữa và viêm tuyến vú.
- Giảm thời gian cho bú:
Thay vì bỏ cữ bú, bạn hãy cho bé bú ngắn hơn trong mỗi cữ bú. Nếu bình thường mỗi cữ bé bú trong 5 phút, giờ bạn hãy thử chỉ cho bé bú trong 3 phút thôi. Thay cho khẩu phẩn sữa giảm đi do thời gian bú không đủ, bạn hãy bổ sung cho bé một cữ ăn dặm (đối với bé từ 6 tháng tuổi) hoặc sữa công thức. Cữ bú tối trước khi đi ngủ là khó thay đổi nhất, vì vậy bạn hãy kiên nhẫn, bé sẽ không thể ngon giấc nếu không được bú đủ.
- Trì hoãn và làm trẻ phân tâm:
Cách này chỉ áp dụng khi con bạn đã lớn (hơn 1 tuổi). Hãy đặt giới hạn cho mình chỉ cho bé bú đôi ba cữ mỗi ngày. Nếu bé tìm và đòi vú mẹ, hãy tìm cách trì hoãn với một lý do nào đó để làm bé phân tâm kèm với một lời hẹn sẽ cho bé bú sau. Chẳng hạn, nếu bé đòi bú mẹ vào ban chiều, bạn có thể hứa với bé rằng bạn sẽ cho bé bú trước giờ đi ngủ.
Các loại thực phẩm tốt cho bé trong thời kỳ cai sữa
- Rau xanh và các loại trái cây dễ tiêu hóa như táo, chuối, khoai lang, cà rốt, súp lơ…
- Các loại ngũ cốc nguyên hạt như gạo kê, lúa mạch, yến mạch…
- Thực phẩm giàu đạm như thịt, cá, trứng, sữa, các loại đậu. Đặc biệt, mẹ nên ưu tiên những thực phẩm giàu omega 3, axit béo hỗ trợ quá trình phát triển trí não của trẻ.
Không nên cho bé ăn quá nhiều trong cùng một bữa mà nên chia thành nhiều bữa nhỏ trong ngày. Thực phẩm cho bé nên được nấu kỹ và xay nhuyễn để tránh làm ảnh hưởng tiêu cực đến hệ tiêu hóa của bé.
Ngoài ra, khi cho con nếm thử món mới, mẹ nên cho con làm quen từ từ, mỗi ngày một ít để tránh nguy cơ dị ứng và sự thay đổi đột ngột của hệ tiêu hóa.
Lưu ý khi ngưng cho bé bú mẹ
- Thay vì cắt giảm một cách đột ngột, mẹ nên bắt đầu bằng việc giảm số lần cho bé bú, kéo dãn khoảng cách giữa các cữ bú hoặc cho bé ăn no trước khi bú.
- Không nên cai sữa cho bé vào mùa hè hoặc khi trẻ bị bệnh
- Nếu bị căng tức sữa khu ngưng cho bé bú, mẹ có thể dùng khăm ấm để chườm, sau đó vắt sữa
- Nên vững tâm lý khi quyết định cai sữa cho bé, bởi trong thời gian đầu bé có thể quấy khóc dữ dội.
Thùy Linh
Theo GĐVN