Ngứa da thông thường xuất
hiện vào mùa hè, nhưng cũng có một số người lại thấy bệnh xảy ra ở cả mùa đông.
Bệnh biểu hiện lúc ban đầu chỉ ngứa ngáy ở một bộ phận nào đó, rồi dần lan rộng
đến nhiều nơi trên cơ thể, ban đêm ngứa nhiều hơn ban ngày.
Theo Đông y, ngứa da là tình
trạng huyết khí bất túc, dinh dưỡng đến nuôi da bị thiếu hụt, biểu hiện sự lão
hóa của da mà sinh ngứa. Mặt khác, thể chất ở người lớn tuổi suy yếu khiến da
dẻ khô táo nên vào mùa thu, đông hay phát ngứa, phần nhiều thuộc chứng trạng
huyết nhiệt sinh phong. Để chữa trị nguyên nhân này cần chọn dùng những dược
vật có công năng giảm ngứa tắt phong. Khi phong tà xâm nhập vào làm ảnh hưởng
đến da dẻ, đó là nguyên nhân quan trọng của chứng ngứa da.
Vị thuốc quế chi là cành quế
con phơi khô, thích hợp trong điều trị chứng ngứa da vào mùa lạnh.
Ngoài ra còn do ăn uống không
điều độ, ăn nhiều thủy sản, dầu mỡ… cũng khiến thấp nhiệt ẩn nấp trong cơ thể
mà không thể tuyên tiết ra bên ngoài, hóa nhiệt sinh phong rồi phát sinh ngứa.
Ngay cả khi tinh thần thấp kém hoặc căng thẳng, lo âu, phiền muộn làm cho cơ
năng tạng phủ mất thăng bằng mà hóa nhiệt, động phong rồi trở thành nguyên nhân
ngứa da. Bất luận là nội phong hay ngoại phong đều phải lấy trị phong làm
chính. Song trị phong lại có quan hệ với trị huyết.
Dưới đây là phương thuốc chữa
chứng ngứa da: Phương “Quế chi ma hoàng bán thang”: Đây là phương có công hiệu
tiêu trừ phong hàn, thích hợp với những người da dẻ ngứa ngáy mùa đông, nhất là
những bộ vị bộc lộ ra ngoài như vùng đầu mặt, cổ gáy và đôi bàn tay, khi gặp
trời giá rét, bệnh tình lại tăng nặng, nhưng khi khí hậu hoãn hòa lại hoặc ra
mồ hôi thì bệnh giảm nhẹ, chất lưỡi nhạt, rêu lưỡi trắng, mạch tượng phù hoãn
hoặc phù căng.
Phương thuốc gồm: quế chi,
bạch thược dược, gừng tươi, ma hoàng, cam thảo (mỗi thứ 9g); táo đỏ 4 quả, hạnh
nhân 12g. Quế chi bỏ vỏ, gừng tươi xắt lát, cam thảo sao qua, ma hoàng bỏ mắt,
hạnh nhân bỏ vỏ. Sau đó dùng nước nấu ma hoàng trước, nấu sôi vớt bỏ bọt rồi
cho các dược liệu còn lại vào sắc nhỏ lửa lấy nước thuốc uống, ngày 1 thang.
Chia làm 3 lần, uống thuốc trước bữa ăn.
Trong phương này, ma hoàng,
quế chi, gừng tươi đều là thuốc phát tán phong hàn, giỏi về khử trừ hàn tà ở
giữa da dẻ, lông tơ và cơ bắp khiến cho phong hàn bệnh tà thông qua mồ hôi ra
ngoài mà giải được. Trong đó, sức phát hãn của ma hoàng đặc biệt mạnh nên lúc
dùng cần chú ý lượng sử dụng không thể quá lớn, thời gian dùng cũng không quá
dài, nếu không sẽ khiến cho con người bị hư (Danh y biệt lục). Còn bạch thược
liễm âm hòa dinh có thể phòng chống đổ mồ hôi thái quá khiến cho âm dịch cơ thể
tổn thương, táo đỏ và cam thảo đều kiện tỳ hộ vị, trong đó cam thảo còn giúp
điều hòa dược liệu trong phương. Hạnh nhân có tác dụng tuyên suốt phế khí và
trị vong khí vãng lai. Toàn phương hợp dùng có tác dụng khu phong tán hàn, điều
hòa dinh vệ nên có thể chữa lành chứng ngứa da do phong hàn gây ra.
Ngoài ra, khi uống phương
thuốc này cần tránh gió để cơ thể ra mồ hôi nhẹ là tốt nhất.
BS. Hoàng Trung