Chỉ cơ sở chuyên khoa mắt có các trang thiết bị hiện đại như kính hiển vi đèn khe,
siêu âm... mới được phép điều trị các bệnh lý viêm nhiễm nội nhãn. Ảnh: Lê Dũng
|
Các trẻ này đều ở tuổi tiểu học, bé lớn nhất mới tám tuổi. Đáng tiếc nhất, khi trẻ bị đỏ mắt và kêu
đau nhức, cha mẹ các em đã chủ quan nghĩ đang có
dịch đau mắt đỏ, con bị lây từ bạn nên tự mua nước muối sinh lý, kháng sinh về chữa, đến khi mắt trẻ ken đặc mủ mới đưa đến bệnh viện thì đã muộn.
Viêm nội nhãn là gì?
Mắt có hình cầu, phía ngoài có các lớp vỏ bọc, trong là các tổ chức nội nhãn. Viêm
nội nhãn là các phản ứng viêm trong mắt gây ra bởi quá trình nhiễm khuẩn và/hoặc chấn thương các tổ
chức, mô trong nhãn cầu. Viêm nội nhãn thường được chia thành hai loại: viêm ngoại sinh và nội
sinh. Nếu viêm nội nhãn ngoại sinh xuất hiện do các tác nhân gây bệnh (nấm, vi khuẩn...) đi vào mắt
trực tiếp từ môi trường bên ngoài sau chấn thương hoặc sau phẫu thuật, thì viêm nội nhãn nội sinh
lại xuất hiện bởi các vi khuẩn lây lan từ các cơ quan khác của cơ thể theo đường máu.
Nhìn chung, viêm nội nhãn thường xuất hiện trên một cơ thể suy yếu, giảm sức đề
kháng. Tuy nhiên, những năm gần đây tại khoa chuyên điều trị viêm nội nhãn, bệnh viện Mắt Trung
ương, phần lớn bệnh nhân nhập viện lại còn trẻ, hoàn toàn khoẻ mạnh, không có tiền sử mắc các bệnh
lý toàn thân hoặc phẫu thuật trước đó.
Tìm hiểu bệnh sử, chúng tôi thấy rất nhiều người trong số họ
đầu tiên chỉ đỏ hoặc ngứa mắt, đi khám bác sĩ cạnh nhà (thường không phải chuyên khoa mắt), được
điều trị bằng thuốc tiêm hoặc tiêm cạnh mắt, sau đó bệnh ngày một nặng lên. Thực tế này gợi suy
đoán: nhiễm khuẩn có thể xuất hiện ở vùng lân cận mắt (như ngoài da, viêm mũi xoang...) và chính
các biện pháp điều trị không hợp lý, không đúng cách đã tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh viêm nội
nhãn khởi phát.
Nguyên nhân gây viêm nội nhãn
Do vi khuẩn tụ cầu vàng (thường đầu tiên gây viêm da), liên cầu, E. Coli, virút
cúm, các loại vi khuẩn viêm màng não, trực khuẩn mủ xanh...; do nấm Candida Albicans (chiếm 75 -
80% viêm nội nhãn do nấm) thường xuất hiện ở bệnh nhân AIDS, Aspegillos hay gặp ở bệnh nhân nghiện,
tiêm chích theo đường tĩnh mạch. Ngoài ra, còn có thể gặp Crytococcus, Torulopsis...
Cần phân biệt với triệu chứng của các bệnh về mắt khác. Khi bị viêm nội nhãn, bệnh
nhân nhìn mờ, mắt đau nhức, khó chịu cộng thêm đau đầu, sợ ánh sáng và đỏ mắt, sưng nề quanh mắt.
Khám bác sĩ nhãn khoa có thể phát hiện các dấu hiệu như: mi sưng nề, đỏ; kết mạc cương tụ; giác mạc
phù, thâm nhiễm; mủ tiền phòng; viêm dịch kính, viêm gai thị; các khối mủ trắng trên hắc - võng
mạc.
Ngoài ra, bệnh nhân có thể thấy mệt mỏi, sốt, mất ngủ, kém ăn. Cần lưu ý rằng viêm nội nhãn
giai đoạn đầu, hoặc những thể viêm âm thầm có thể không đau, không có mủ tiền phòng nên bác sĩ
thiếu kinh nghiệm có thể nhầm lẫn với bệnh viêm màng bồ đào do cơ chế tự miễn, dẫn đến sai lầm
trong điều trị (bệnh viêm màng bồ đào do nguyên nhân tự miễn thường xảy ra ở cả hai mắt và khởi
phát từ từ, diễn biến âm ỉ; bệnh nhân thường có biểu hiện bệnh lý miễn dịch mạn tính ở cơ quan khác
như: viêm khớp mạn tính, viêm cột sống dính khớp, viêm da cơ...)
Thông thường, bệnh nhân đến khám khi bệnh đã rất nặng. Khả năng hồi phục thị lực
phụ thuộc rất nhiều vào thời điểm chẩn đoán và điều trị thích hợp. Nếu chẩn đoán muộn thì dù điều
trị tốt thị lực cũng tổn hại nghiêm trọng, thậm chí mù loà.
Làm gì để tránh viêm nội nhãn?
Về phía người bệnh: khám bác sĩ chuyên khoa mắt ngay khi có các dấu hiệu nghi ngờ
như nhìn mờ nhiều và nhanh, đỏ mắt, đau nhức mắt. Bệnh thường xuất hiện ở người có bệnh ở cơ quan
khác gây suy yếu cơ thể, hoặc nghiện qua đường tĩnh mạch, tuy nhiên, bệnh cũng xuất hiện ở những
người khoẻ mạnh do điều trị không đúng cách tại mắt.
Đối với bác sĩ mắt: tuyệt đối không lạm dụng tiêm truyền thuốc theo đường toàn
thân (tiêm bắp, tiêm tĩnh mạch) và đặc biệt là tiêm cạnh mắt để điều trị các bệnh thông thường của
bề mặt nhãn cầu như viêm kết mạc do virút, viêm kết mạc dị ứng. Khi điều trị bệnh nhân có biểu hiện
viêm trong mắt, tuyệt đối không được chủ quan chẩn đoán và điều trị theo hướng viêm màng bồ đào
(chống viêm đơn thuần bằng steroid), vì có thể gây thuyên giảm giả tạo các triệu chứng cơ năng và
gây tổn hại cấu trúc nặng nề hơn về sau.
Các cơ sở chuyên khoa mắt không có các trang thiết bị hiện
đại như kính hiển vi đèn khe, siêu âm... không được phép điều trị các bệnh lý viêm nhiễm nội nhãn
mà phải chuyển bệnh nhân lên tuyến trên càng sớm càng tốt.
AloBacsi.vn
Theo TS.BS Đỗ Tấn - Sài Gòn Tiếp Thị