Đoàn
thám hiểm khoa học đáy hồ Baikal trên hai tàu lặn "Hòa bình -1" và
"Hòa bình-2", do Viện Hải dương học thuộc Viện Hàn lâm khoa học Nga tổ chức, đã
kết thúc tháng làm việc thứ hai với 2
phát hiện độc đáo, thu hút sự quan tâm đặc
biệt.
Phát hiện thứ nhất là mỏ khí hydrat nằm nổi trên đáy hồ. Trước đây, những
mỏ tương tự chỉ thấy được trong lớp đất trầm tích ở độ sâu 30-50 cm dưới đáy
biển và sâu hơn nữa. Hồ Baikal là hồ duy nhất trên thế giới đã phát hiện thấy mỏ
khí hydrat như vậy.
Viện sĩ Robert Nigmatulin, Giám đốc Viện Hải dương học Nga, cho biết khí
hydrat là chất cháy tồn tại ở dạng rắn được hình thành từ khí metan tự nhiên và
nước, trong điều kiện áp suất cao (hơn 20-25 atmosphere) và thậm chí ở nhiệt độ
5-6 độ C, nó vẫn có dạng đóng băng.
Một số chuyên gia coi khí hydrat là nguồn nhiên liệu sạch của tương lai.
Ngoài ra, khí hydrat là nguồn năng lượng tái sinh, vì trên đáy biển và đáy hồ
thường xuyên hội tụ những trầm tích mới.
Một thành tựu lớn của đoàn thám hiểm khoa học trên hai tàu lặn “Hòa bình”
là lần đầu tiên trong lịch sử đã đưa lên mặt đất miếng khí hydrat có trọng lượng
gần 5 kg.
Đến nay, sự phân giải của khí hydrat luôn là một vấn đề công nghệ, cản
trở quá trình vận hành sản xuất hàng loạt.
Hiện nay, các nhà khoa học của Viện Hải dương học tin chắc rằng, vấn đề
này sẽ được khắc phục theo kết quả nghiên cứu tại phòng thí nghiệm.
Phát hiện thứ hai là ở phía Bắc hồ Baikal,
hồ nước ngọt sâu nhất thế giới,
tồn tại những vi
sinh vật độc đáo mà giới khoa học chưa từng biết tới và nhiệm
vụ trước mắt là nghiên cứu những
vi sinh vật này.
Hai tàu lặn “Hòa bình”, hiện đang trong giai đoạn 2 của chương trình khảo
sát đáy hồ Baikal, bắt đầu từ ngày 15/6 vừa qua, sẽ tiếp tục làm việc tại hồ
trong một tháng nữa.
Dự kiến trong giai đoạn hai này, các nhà khoa học sẽ sử
dụng 2 thiết bị trên thực hiện khoảng 100 cuộc lặn tại 3 vùng lòng chảo của hồ.
Chương trình nghiên cứu đáy hồ Baikal được bắt đầu từ tháng 7 năm ngoái.
Trong thời gian khoảng 1 tháng rưỡi của giai đoạn 1, "Hòa bình - 1" và "Hòa bình
- 2" đã tiến hành 52 cuộc lặn, gồm cả chuyến lặn xuống điểm nằm ở chính giữa hồ
có độ sâu khoảng 1.680 m, được coi là đáy của hồ Baikal.
Trong giai đoạn một, đoàn nghiên cứu đã lần đầu tiên phát hiện được những
loại đất đá có chứa dầu, lớp đất đáy kiến tạo địa chất được hình thành sau các
trận động đất cũng như thu thập được những mẫu dầu, nước và sinh vật sống dưới
đáy hồ Baikal.
Hồ Baikal nằm ở phía Nam vùng Sibiri của Nga, có chiều dài 636 km, chứa
23.000 tỷ m
3 nước, chiếm tới 20% dự trữ
nước ngọt của toàn thế giới
và 90% của nước Nga.
Baikal là nơi sinh sống của hơn 1.700 loài động, thực vật dưới nước, trong
đó có rất nhiều loài không hề có ở bất kỳ hồ nước nào trên Trái Đất.
Hồ đã được
Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) công nhận là di
sản thế giới./.