Tuy bệnh có thể xảy ra ở mọi cơ quan nhưng hay gặp nhất là tổn thương ở tim, gan, thận, ống tiêu hoá, cơ và tinh hoàn.
Viêm gan B và C liên quan nhiều đến viêm đa động mạch
Tuy nguyên nhân của viêm đa động mạch đến nay còn chưa rõ, nhưng thực tế có nhiều mối liên quan giữa viêm gan B và C với viêm đa động mạch, vì có tới 30-50% bệnh nhân bị bệnh có bằng chứng huyết thanh của nhiễm các virut này. Các nhà khoa học cũng tìm thấy trong huyết thanh hoặc ở các mạch máu bị viêm của một số bệnh nhân các phức hợp miễn dịch gắn trên các kháng nguyên của virut viêm gan B.
Bệnh thường gặp ở những người nghiện ma tuý tiêm chích tĩnh mạch và ở những nhóm người có tỉ lệ nhiễm virut viêm gan B và C cao. Mặt khác vẫn có khoảng 50% số bệnh nhân viêm đa động mạch không bị viêm gan mới mắc hoặc trong tiền sử. Bệnh cũng thấy ở bệnh nhân sốt không rõ nguyên nhân. Tuy bệnh có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi, nhưng hay gặp ở người trưởng thành trẻ tuổi, tỉ lệ nam giới mắc bệnh cao gấp 3 lần so với nữ.
Tổn thương thận trong bệnh viêm đa động mạch
Bệnh gây tổn thương ở nhiều cơ quan
Muốn phát hiện được bệnh viêm đa động mạch cần phải nắm vững các
triệu chứng do bệnh gây tổn thương ở nhiều cơ quan. Lúc đầu bệnh khởi phát từ từ với các dấu hiệu như sốt, mệt mỏi,
sút cân. Theo dõi cẩn thận sẽ thấy những triệu chứng khác xuất hiện sau vài tuần đến hàng tháng. Khi đó bệnh tiến triển đến đợt cấp tính, chỉ trong vòng vài ngày, gây tổn thương nhiều cơ quan với các triệu chứng rầm rộ như: hội chứng sốc nhiễm độc, nhiễm khuẩn, xuất huyết giảm tiểu cầu có huyết khối…
Bệnh nhân bị đau khớp, đau cơ nhất là các cơ cẳng chân, tổn thương thần kinh. Nếu có sự phối hợp với viêm một dây thần kinh gây các tổn thương thì sẽ có biểu hiện bàn chân thõng và một triệu chứng toàn thân như sốt hoặc sút cân thì đó là biểu hiện đặc hiệu và sớm nhất của bệnh. Ở da thường có những đám tím xanh hình lưới, ít gặp hơn là loét da do tổn thương mạch máu. Trong mắt có thể thấy những chấm bông - len do bị tắc các mạch máu
võng mạc gây ra.
Tổn thương thận thấy ở trên 80% bệnh nhân với sự thay đổi của các xét nghiệm thăm dò chức năng thận và biểu hiện tăng huyết áp. Thực tế khoảng 50% bệnh nhân viêm đa động mạch có tăng huyết áp. Viêm cầu thận
hoại tử từng đoạn kèm theo tăng sinh ngoài mao mạch và thường phối hợp với đông máu cục bộ trong lòng mạch.
Bệnh nhân có thể bị đau khắp vùng bụng sau khi ăn khoảng 30 phút, có khi bệnh nhân buồn nôn và nôn. Nhồi máu do viêm động mạch có thể gây ra viêm túi mật hoặc viêm ruột thừa. Nguy hiểm nhất là hội chứng bệnh cấp tính và tụt huyết áp do bệnh nhân bị vỡ đột ngột các vi phình mạch ở gan, thận hay mạc treo. Tổn thương tim thường xuất hiện muộn, gồm viêm màng ngoài tim, viêm cơ tim, loạn nhịp tim, có thể có nhồi máu cơ tim sau viêm động mạch vành.
Nếu phát hiện được các triệu chứng nói trên mà đưa bệnh nhân đến bệnh viện khám thì xét nghiệm nước tiểu thấy protein niệu, hồng cầu niệu và trụ hồng cầu. Đa số bệnh nhân bị thiếu máu và tăng bạch cầu. Chụp mạch để tìm những tổn thương phình giãn động mạch điển hình của các động mạch ở thận, mạc treo hoặc ở gan.
Giải phẫu bệnh thấy tổn thương chủ yếu là viêm hoại tử cấp trong các động mạch kèm hoại tử dạng tơ huyết, thâm nhập tế bào viêm vào tất cả các lớp của mạch máu và tổ chức xung quanh. Tổn thương của động mạch có thể thấy ở các giai đoạn: cấp, đang hồi phục và đã hồi phục, các tổn thương phình giãn động mạch, chảy máu, huyết khối và xơ hoá có thể dẫn đến tắc nghẽn các mạch máu.
Phình giãn động mạch võng mạc trong bệnh viêm đa động mạch
Đối phó với bệnh
Khi bạn đã mắc bệnh thì phải điều trị tích cực ở bệnh viện, việc điều trị viêm đa động mạch phải dùng corticosteroid liều cao mới có thể khống chế được sốt và những triệu chứng cơ bản của bệnh, đồng thời hồi phục các tổn thương mạch máu.
Những thuốc ức chế miễn dịch, đặc biệt là cyclophosphamid, khi dùng phối hợp với corticosteroid có thể cải thiện tỉ lệ sống sót của bệnh nhân. Các thuốc này đòi hỏi phải dùng kéo dài, khi ngừng thuốc bệnh ít khả năng tái phát. Đối với các bệnh nhân viêm đa động mạch phối hợp với viêm gan B, cần phối hợp giữa prednison ngắn ngày, sau đó dùng các thuốc chống virut, thuốc hỗ trợ nâng cao chức năng gan.
AloBacsi.vn (Theo Sức khỏe & Đời sống)