Hỏi - đáp về đột quỵ

Xin bác sĩ cho biết đột quỵ là gì? Đột quỵ khác với nhồi máu cơ tim thế nào? (Duy, 38 tuổi, từ Bình Thuận)

GS.TS Nguyễn Văn Thông, Chủ tịch Hội Phòng chống Đột quỵ Miền Bắc, Chủ nhiệm Bộ môn Thần kinh Viện Nghiên cứu Y Dược Lâm sàng 108 trả lời:

Đột quỵ là mất đột ngột lưu lượng máu lên não, do tắc mạch, nghẽn mạch, vỡ mạch, chảy máu não, nếu tình trạng nặng có thể dẫn tới tử vong.

Còn nhồi máu cơ tim là do tắc mạch ở động mạch nuôi cơ tim, hoại tử cơ tim nếu không được điều trị kịp thời.
Trước đây, đột quỵ là từ gọi chung cho cả não, tim, nhưng nay người ta định nghĩa nhồi máu cơ tim khác trước nên không dùng từ đột quỵ để chì chung cho tình trạng nhồi máu cơ tim. Đột quỵ hiện chủ yếu là tình trạng tai biến mạch máu não.

Chào bác sĩ, theo thông tin em tìm hiểu được thì biểu hiện của người bị đột quỵ khá giống với người bị trúng gió: đột nhiên chóng mặt, xây xẩm, méo mặt, hay té xỉu, bất tỉnh hay nôn ói. Làm sao để phân biệt đột quỵ và trúng gió thưa bác sĩ? (Nhân, 27 tuổi, Hải Dương)

PGS-TS Vũ Anh Nhị, Chủ tịch Hội Thần kinh học TP HCM trả lời:

Đột qụy (tai biến mạch não) do mất đột ngột lưu lượng máu tới não hoặc chảy máu bên trong sọ dẫn dến giảm, mất chức năng hoặc chết các tế bào não. Đây là nguyên nhân gây liệt, rối loạn ngôn ngữ, mất cảm giác và trí nhớ, hôn mê và khả năng gây tử vong.

Đột quỵ là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở người cao tuổi

Nhiều người thường hay nhầm lẫn đột quỵ với trúng gió vì chúng có triệu chứng như nhau như nhức đầu, xây xẩm. Thật ra trúng gió (cảm mạo) là từ dùng để chỉ một người bất ngờ cảm lạnh, mệt mỏi, chóng mặt khi thay đổi thời tiết. Còn quá trình đột quỵ diễn ra rất nhanh, nếu như không được kịp thời phát hiện, cấp cứu và điều trị đúng cách thì nếu nặng sẽ dẫn đến tử vong, hoặc có may mắn qua khỏi thì chịu di chứng tàn tật suốt đời.

Đột quỵ là bệnh lý hệ thần kinh phổ biến nhất hiện nay, đặc trưng bởi hiện tượng máu lên não bị gián đoạn đột ngột với hai dạng chính là nhồi máu não (tắc mạch) và chảy máu não (vỡ mạch). Nhồi máu não có thể do tắc mạch não hoặc nghẽn mạch não gây ra. Còn chảy máu não là hiện tượng máu thoát ra khỏi lòng mạch máu vào nhu mô não hoặc các tổ chức xung quanh.

Lúc này, máu không đến được những vùng chức năng quan trọng để nuôi não nên bệnh nhân nằm trong tình trạng “ngàn cân treo sợi tóc”. Khác với trúng gió, chúng ta tuyệt đối không nên “xoa dầu, cạo gió, bế thốc dậy” ở người đột quỵ vì dễ dẫn đến bệnh nặng nề hơn. Thay vào đó, chúng ta đặt bệnh nhân nằm nghỉ trên giường với đầu nâng cao nhẹ và nhanh chóng gọi xe cấp cứu để đưa bệnh nhân đến bệnh viện gần nhất kịp thời cứu chữa.

TM

Nên đọc