Tôi 57 tuổi, cảm thấy “suy yếu sinh lý”. Xin hỏi tôi có nên dùng các liệu pháp testosteron bổ sung không? Những lợi ích và nguy cơ tiềm ẩn của liệu pháp này là gì?
Nguyễn Hữu Sơn (Nghệ An)
Từ khi hormon testosteron có mặt trên thị trường với nhiều dạng đơn giản dễ sử dụng, chủ động về liều lượng thì sự hiểu biết về bệnh suy giảm testosteron ở nam đã có nhiều thay đổi. Liệu pháp hormon cho nam được sử dụng trong giai đoạn có sự biến đổi về cân bằng hormon (giai đoạn tắt dục), khi đối diện với: loãng xương, tính khí thất thường, cơn bốc nóng về đêm, hết ham muốn tình dục, giảm nghị lực sống và sức mạnh cơ bắp... Cũng không nên coi những triệu chứng như đau khớp, chán chường… chỉ là bệnh của tuổi già, việc bổ sung testosteron có thể làm cho các triệu chứng này chấm dứt và phục hồi chất lượng sống cho người có tuổi. Tuy nhiên, trước khi bổ sung liệu pháp hormon nam, thầy thuốc thường yêu cầu làm một số test để biết nồng độ testosteron thực sự như thế nào; nếu thấp sẽ tiến hành bổ sung ngay dưới dạng thuốc viên, thuốc cấy dưới da, gel hay thuốc tiêm.
Bệnh nhân có tiền sử bệnh tim không nên theo liệu pháp testosteron.
Liệu pháp testosteron có thể cải thiện được cả hai mặt thể chất và tâm lý.
Cải thiện sự quan tâm đến tình dục: Thể hiện ở tần suất cương dương tăng lên; Cải thiện chức năng cương dương: Phục hồi khả năng cương dương nếu như không có thêm bệnh gì khác (liên quan đến bệnh ở mạch máu và thần kinh thường hay xảy ra ở nam giới) có ảnh hưởng đến chức năng cương dương; Cải thiện về cảm xúc, khí chất: Trước khi điều trị bằng liệu pháp thay thế, nam giới thiếu testosteron dễ trầm cảm, dễ bực bội, tức giận, hay mỏi mệt hoặc hay lẫn lộn nhưng sau khi được điều trị cảm thấy dễ chịu hơn; Cải thiện các đặc tính của nam giới: Khi dùng testosteron có thể duy trì các đặc tính của giới nam như mọc râu và mọc lông ở mu; Cải thiện tỷ trọng xương và khối cơ bắp: Tăng khối lượng cơ và tỷ trọng xương, tăng sức nắm chặt của bàn tay và sức mạnh của cẳng chân.
Tuy nhiên, với mọi dạng testosteron mà dùng trong thời gian dài đều có thể gây ra vú to hoặc tăng nguy cơ phì đại hay ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới có tuổi (cần định kỳ khám tuyến tiền liệt qua trực tràng và xét nghiệm PSA). Ngoài ra, những bệnh nhân tiền sử có bệnh tim, bệnh thận hay gan có thể bị giữ nước kèm/không kèm theo suy tim, nam giới bị ung thư vú hay nghi ngờ ung thư tuyến tiền liệt không nên theo liệu pháp testosteron bổ sung. Dạng cao dán hay gel không dùng cho phụ nữ. Testosteron cũng có thể gây hại cho thai. Khi dùng testosteron, cần luôn thông báo cho thầy thuốc biết: có rối loạn về hô hấp, nhất là khi ngủ - hiện tượng cương dương có được cải thiện không.
BS. Xuân Hồng