'Loại hẳn sữa bò nếu bé dị ứng dẫn đến sốc phản vệ'

15.5855

Con của chị Thu Hà năm nay 11 tuổi, bị dị ứng sữa bò nặng đến độ ăn mẩu bánh mì nhỏ có sữa đã sốc phản vệ và suýt chết nếu không được cấp cứu kịp thời. Lời khuyên của các bác sĩ là phải loại bỏ hoàn toàn sữa bò và các sản phẩm chế biến từ bò ra khỏi thực đơn.

Tư vấn trên VnExpress.net sáng nay, Chủ tịch Hội nhi khoa TP HCM, Giáo sư - Tiến sĩ Hoàng Trọng Kim và Trưởng Khoa tiêu hóa Bệnh viện Nhi đồng 1 Hoàng Lê Phúc khuyên nếu sau khi uống sữa, trẻ nổi mẩn đỏ, chàm, nôn ói, khò khè, đến những biểu hiện rất nặng như: ói máu, tiêu máu, sốc thậm chí tử vong; bố mẹ nên nghĩ ngay đến nguyên nhân bé không dung nạp sữa.

- Cháu nhà tôi dị ứng sữa bò (nổi mẩn). Tôi chuyển cho cháu uống sữa đậu nành, loại sữa không có lactose, các biểu hiện trên không có nữa. Kể từ đó, tôi bắt đầu tập cho cháu sữa bò bằng cách tăng dần tỷ lệ pha sữa bò trong sữa đậu nành. Kết quả là đến nay (sau 1 tháng), cháu đã có thể uống sữa bò hoàn toàn mà không bị nổi rộp. Tuy nhiên, khi cháu sử dụng sản phẩm mới như sữa chua, thì với 1 lượng nhỏ, phản ứng vẫn xảy ra. Xin hỏi cách tập cho cháu thích nghi dần với sữa bò có phải là cách đúng? (Cham, 31 tuổi, Thanh Hóa)

- Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Trọng Kim: Cô Cham nói rất đúng. Bất cứ thức ăn nào cũng vậy nên tập cho trẻ ăn dần từ ít tới nhiều để cháu có thể thích nghi được với thức ăn đó. Riêng sữa chua cũng làm từ sữa bò nên cần phải tập cho cháu ăn dần như vậy.

- Con gái tôi được 8 tháng, cháu đang uống sữa Similac IQ - mỗi ngày cháu uống được từ 400 ml -> 500 ml và ăn 3 bữa cháo xay mỗi bữa 200 ml. Nhưng cháu chậm lên cân mỗi tháng 300g, hiện tại cháu được 7 kg. Tôi muốn biết có phải cháu không hấp thụ được hết chất trong cháo và sữa không ạ. Cháu có cần uống thuốc gì để hấp thụ không? (Hải Hà, 29 tuổi, Nam Định)

- GS.TS Kim: Cháu 8 tháng mà mỗi tháng lên 300g thì cũng không phải là chậm lên cân vì mới tháng đầu cháu có thể lên 1 kg hoặc hơn, nhưng sau đó số cân tăng mỗi tháng sẽ giảm dần, cho đến sau 2 tuổi thì mỗi năm cháu chỉ lên từ 2-3 kg thôi. Hiện nay cháu 8 tháng mà được 7 kg thì cũng chấp nhận được nên không có gì đáng lo.

- Con gái tôi nay 14 tháng, từ nhỏ dùng sữa Sunar HA (CH Séc), đến 11th đổi sữa Morinaga (Nhật). Mấy tháng nay cháu bị nổi mẩn lấm tấm ở tay chân và cổ, đến tối đêm cháu rất ngứa. Tôi có cảm giác cháu bị từ khi đổi sữa nhưng không chắc chắn, cháu không dị ứng với thức ăn. Tôi ở Hà Nội, muốn thăm khám chuẩn đoán chính xác bệnh của cháu ở đâu. Xin bác sĩ cho lời khuyên. (Dương Minh Tú, 32 tuổi, Hà Nội)

- GS.TS Kim: Nổi mẩn đỏ và ngứa là triệu chứng của nhiều bệnh, trong đó có bệnh dị ứng. Muốn biết chắc chắn phải nhờ bác sĩ chuyên khoa chẩn đoán. Ở Hà Nội thì cô nên đem cháu đến Bệnh viện nhi trung ương để được khám và điều trị.

Bác sĩ Hoàng Lê Phúc tại buổi tư vấn trực tuyến. Ảnh: Thiên Chương

- Xin các chuyên gia cho hỏi những biểu hiện của bất dung nạp sữa như nôn, trớ, nổi mụn khác với các biểu hiện nôn trớ thông thường như thế nào? Nếu trong gia đình có chị của cháu bị dị ứng sữa thì cháu có khả năng bị dị ứng không? Muốn biết chính xác trẻ có bị dị ứng sữa thì cần làm các xét nghiệm gì, ở đâu? Xin cảm ơn các bác sĩ (Nguyen Anh Tuan, 27 tuổi, Phu Ly, Ha Nam)

- Bác sĩ Hoàng Lê Phúc: Chào bạn, rất khó phân biệt nôn, trớ do bất dung nạp sữa với những nguyên nhân khác một cách chính xác nếu chỉ dựa vào thăm khám. Tuy nhiên nếu gia đình đã có chị ruột bị dị ứng sữa thì nhiều khả năng cháu cũng bị như vậy.

Để chẩn đoán xác định cần phải làm nghiệm pháp thử sữa nghĩa là cho bé dùng sữa công thức không chứa đạm sữa bò trong vòng 2-3 ngày, nếu triệu chứng ói giảm thì sẽ duy trì công thức này khoảng 2-3 ngày nữa. Sau đó có thể đổi trở lại loại sữa cũ (chỉ đổi trong môi trường có nhân viên y tế theo dõi). Nếu bé bị ói trở lại thì lại đổi sang sữa không có đạm sữa bò. Nếu triệu chứng mất đi trong vòng 2-3 ngày chúng ta lại đổi sang sữa cũ lại một lần nữa và bé cũng bị ói trở lại thì sẽ dùng sữa không có đạm sữa bò cho tới khoảng 12, 24 tháng tùy lứa tuổi bị ói. Và lúc này chúng ta có thể chẩn đoán bé bị ói do dị ứng đạm sữa bò.

- Hien toi dang co mot chau gai 9 thang tuoi. Chung toi co cho chau uong sua tu 4 thang tuoi nhung chau uong duoc rat it va moi lan uong lai bi non ra het. Chung toi cung da doi mot so loai sua khac cho chau thu uong nhung van nhu vay. Xin cac Bac si cho biet do la do nguyen nhan nao? Bien phap khac phuc ra sao? Tran trong cam on! (Lê Văn Nam, 32 tuổi, Thuận THành, Bắc Ninh)

- GS.TS Kim: Nếu cháu đã dùng nhiều loại sữa thông thường như vậy mà lần nào cũng nôn ra hết thì có thể là do bất dung nạp sữa bò. Anh Nam nên đem cháu đến khoa nhi bệnh viện tỉnh Bắc Ninh hoặc bệnh viện nhi trung ương Hà Nội để được khám và chẩn đoán chính xác. Nếu đúng là do dị ứng sữa bò thì nên đổi qua sữa đậu nành tinh chế.

- Cháu nhà tôi được gần 4 tuổi, thỉnh thoảng sau khi uống sữa hộp, nhất là sau khi ăn no, cháu kêu đau bụng và nôn hết thức ăn ra (khoảng 3 tuổi trở về trước cháu không bị như vậy). Vậy đó có phải là dấu hiệu của việc không dung nạp sữa không? Rất mong bác sĩ trả lời. (Thoa, 28 tuổi, Hải PHòng)

- GS.TS Kim: Trong 3 năm trước cháu đã uống nhiều sữa bò mà không bị nôn ói, bây giờ cháu 4 tuổi mới bị thì không phải do dị ứng sữa bò, bởi vì hiện tượng bất dung nạp sữa bò thường xảy ra ở trẻ nhỏ và bớt đi khi trẻ lớn dần. Trong trường hợp này có thể là do cháu ăn quá no mà còn cho uống thêm sữa thì cháu sẽ dễ bị nôn. Vì thế nên cho cháu ăn uống đúng giờ và đừng quá no.

- Xin chào! Vui lòng cho biết triệu chứng trào ngược dạ dày thực quản có do nguyên nhân không dung nạp lactose không? (Tran Phuong Dung, 35 tuổi, Tan Phu , HCM)

- GS.TS Kim: Trào ngược dạ dày thực quản không phải do bất dung nạp lactose mà là bệnh lý khác.

- Con trai tôi hiện nay 5 tháng tuổi, đang bú sữa mẹ. Sau 10 ngày tập uống sữa công thức, cháu bị đầy hơi và không đi tiêu được. Khi đi tiêu được thì có lẫn vài chấm đỏ như máu trong phân. Xin cho tôi hỏi có phải con tôi bị dị ứng sữa công thức? Và tôi phải đưa con đến đâu khám để biết chính xác. (Kim Linh, 29 tuổi, Tân Bình, TP HCM)

- BS Phúc: Nếu trong thời gian 5 tháng trước bạn cho con bú mà bạn vẫn dùng sữa bò thì bé ít có khả năng bị dị ứng sữa bò vì đạm sữa bò có thể qua sữa mẹ và gây dị ứng ở bé. Trong trường hợp này bạn nên đưa bé đến bệnh viện khám để tìm nguyên nhân tiêu máu.

Nếu bạn hoàn toàn không dùng sữa bò và các sản phẩm từ sữa bò trong 5 tháng trước thì có khả năng con bạn bị dị ứng sữa bò nếu bé không đi tiêu lỏng hơn 2 lần trong một ngày và không mót rặn, không sốt. Bạn có thể cho bé bú mẹ trở lại (lưu ý bạn không dùng sản phẩm từ sữa bò) nếu triệu chứng mất đi trong vòng 3 ngày thì nhiều khả năng bé bị dị ứng sữa bò.

Bạn có thể đưa bé đến Bệnh viện Nhi Đồng 1 để khám tìm nguyên nhân gây bệnh tiêu máu.

- Con trai tôi được 10 tháng tuổi bị dị ứng sữa bò từ khi cháu được 1 tháng tuổi, hiện tại tôi đang cho cháu uống sữa dê ngày 4 lần mỗi lần 150ml + 3 bữa cháo nhưng tôi thấy cháu không lên cân, tôi có phải cho cháu đi khám chuyên khoa không? (Thanh Giang, 29 tuổi, Thái Bình)

- BS Phúc: Rất tiếc, sữa dê không dùng để điều trị dị ứng đạm sữa bò vì có sự phản ứng chéo giữa đạm sữa bò và đạm sữa dê. Bạn nên mang bé đến cơ sở y tế khám để tìm nguyên nhân cũng như xác định tình trạng dị ứng sữa bò.

Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Trọng Kim chăm chú nghiên cứu các câu hỏi của độc giả gửi đến. Ảnh: Thiên Chương

- Con gai toi nay duoc 6 thang ruoi, can nang 7 kg. Truoc day toi cho be uong cung mot loai sua, nhung khoang hon 10 ngay nay be uong it, non oi va tieu chay. Toi da doi loai sua khac duoc 3 ngay, nhung be van con oi va tieu chay. Xin hoi co phai be bi di ung sua khong? Toi can phai lam gi de giup be, xin bac si cho loi khuyen. (Kim Thuy, 33 tuổi, Tien Giang)

- GS.TS Kim: Cháu 6 tháng mà nặng 7 kg là tốt. Trước đây cháu đã uống loại sữa cũ trong 6 tháng mà không bị gì cả có nghĩa là cháu không bị dị ứng loại sữa này vì thế không nên đổi loại sữa khác. Bệnh tiêu chảy hiện tại có thể là do nhiều nguyên nhân khác. Chị cần phải đưa cháu đến bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán và điều trị.

- Tôi có đứa con gái 2 tuổi, từ khi ra đời cháu rất sợ khi bố mẹ cho uống sữa mua ngoài, các biểu hiện của bé là quấy khóc khi thấy mẹ pha sữa, không chịu uống, nôn ọe khi phải uống, vì thương con nên chúng tôi phải rất vất vả mới cho cháu uống được một cốc sữa nhỏ, tôi đã đổi nhiều loại sữa nhưng tình trạng vẫn không thay đổi. Nhưng khi cho cháu ăn những thứ khác, bú sữa mẹ, cháo, bột thì cháu ăn rất ngon và rất nhiều. Xin bác sĩ chỉ giúp tôi phải làm sao. (Tùng, 31 tuổi, Thái Bình)

- BS Phúc: Ở tuổi con bạn sữa vẫn còn là nguồn dinh dưỡng thiết yếu, bé có thể cần khoảng 500 ml sữa mỗi ngày. Bạn có thể dùng các dạng chế phẩm khác nhau từ sữa bò như: yaourt, bánh plan, hoặc dùng sữa đậu nành để nuôi bé. Bé không biếng ăn vì bé vẫn ăn những thức ăn khác dễ dàng. Bạn có thể thử không ép bé uống sữa khoảng 1 tuần, có thể sau đó bé có cảm giác thèm sữa trở lại.

 

- Thưa Bs. Hoàng Trọng Kim, con gái tôi vừa được 11 tháng tuổi. Vừa rồi, cháu bị tiêu chảy kéo dài. Khi tôi cho cháu nhập viện, bên cạnh việc điều trị bằng thuốc, bác sĩ cho cháu đổi sang uống sữa Similac Isomil 2 Eye-Q. Xin hỏi sữa này khác sữa bột thông thường như thế nào? Nếu con tôi bị tiêu chảy tiếp, tôi có thể tự đổi loại sữa này cho con uống không? (Hoàng Hà, 32 tuổi, Tân Bình, TP HCM)

- GS.TS Kim: Nếu cháu đã được bệnh viện chẩn đoán chính xác là tiêu chảy kéo dài và khi nhập viện bác sĩ đã khuyên đổi sang uống sữa Similac Isomil 2 Eye-Q thì có nghĩa là bác sĩ đã nghĩ nhiều đến khả năng bệnh tiêu chảy của cháu là do bất dung nạp lactose. Similac Isomil 2 Eye-Q là một loại sữa được tinh chế từ đậu nành không có chứa lactose như các loại sữa bò khác, rất tốt cho bệnh nhân tiêu chảy do thiếu men lactase. Nếu con chị lại bị tiêu chảy nữa thì chị có thể tự dùng loại sữa này được.

- Con gái tôi được 11 tháng rưỡi. Cháu câng nặng 9.2 kg. Khoảng thời gian gần đây cháu hay dị ứng đồ ăn, phát ban khắp người. Tôi đưa cháu đi khám và có cho uống siro phenergan 0.1% nhưng không thấy khả quan. Tôi xin hỏi, hiện tượng không dung nạp sữa xảy ra ngay khi trẻ nhỏ dùng sữa ngoài hay hiện tượng này xuất hiện một thời gian sau đó. Con tôi như vậy có biểu hiện của hiện tượng không dung nạp sữa không? (Minh Đức, 31 tuổi, Hà Nội)

- BS Phúc: Chào bạn, biểu hiện dị ứng có thể xảy ra tức thì trong vòng vài phút cho đến 2 giờ hoặc xảy ra muộn hơn trong 2 ngày sau đó. Nếu bé không dung nạp đường lactose thì biểu hiện sẽ xảy ra trong vòng vài giờ sau cữ sữa như: đầy bung, tiêu lỏng, trung tiện nhiều. Ở tuổi con bạn có thể dị ứng thức ăn từ nhiều nguồn khác nhau, không chỉ riêng sữa bò.

Bạn cần lưu ý cho bé chỉ ăn một món mới mỗi 2-3 ngày để theo dõi sự dung nạp của trẻ, không nên ăn nhiều món mới cùng một lúc vì nếu tình trạng dị ứng xảy ra chúng ta bắt buộc phải bỏ hết tất cả các món mới này. Hiện không có thuốc điều trị tình trạng dị ứng thức ăn, chỉ có cách duy nhất là loại bỏ thức ăn gây dị ứng ra khỏi khẩu phần ăn. Điều này có nghĩa là bạn nên biết chính xác bé dị ứng thành phần nào của thức ăn, đọc kỹ bao bì và loại bỏ nó.

- Cháu trai nhà tôi được 17 tháng tuổi, cân nặng 10,5 kg, thấy cháu có vẻ còi nên gia đình muốn cho cháu ăn thêm sữa ngoài, tuy nhiên hầu hết các loại sữa cháu đều không ăn (kể từ khi mới sinh), khi cố tình ép ăn thì cháu bị "đi táo". Xin các bác sĩ tư vấn thêm. (Phạm Thanh Tùng, 31 tuổi, Hải Phòng)

- GS.TS Kim: Cháu 17 tháng mà nặng 10,5 kg là thiếu cân. Cháu bị táo bón có thể do nhiều nguyên nhân chứ không phải chỉ đơn thuần do sữa, vì thế cần phải đem cháu đến bác sĩ chuyên khoa nhi hoặc trung tâm dinh dưỡng tỉnh Hải Phòng để được khám và tham vấn điều trị về dinh dưỡng.

- Con trai tôi được 12 tháng tuổi, cân nặng 12kg, đang uống sữa dielac 1,2,3. Xin cho hỏi thời điểm nào cho trẻ bắt đầu uống sữa tươi được? Làm thế nào để phát hiện bé không dung nạp sữa? (Võ Kim Thoa, 29 tuổi, Đà Lạt)

- BS Phúc: Bé có thể uống sữa tươi nguyên kem lúc tròn 12 tháng tuổi. Để biết về tình trạng không dung nạp sữa bạn có thể tham khảo các câu trả lời trước.

- Tôi có một cháu gái 10 tháng tuổi. Cháu ăn sữa rất kém, một ngày trung bình cháu chỉ ăn được trên dưới 40ml sữa. Lúc nào chúng tôi cho ăn cũng phải ép thi cháu mới ăn. Nếu quá số lượng sữa này là cháu lại nôn trớ hết. Chúng tôi đã thay đổi một vài loại sữa nhưng vẫn không thay đổi được tình hình. Nhưng ngoài sữa ra thì cháu ăn các thức khác lại bình thường. Cháu không tiêu chảy, không phát ban, không đầy hơi... - Xin hỏi như vậy thì bé nhà chúng tôi có mắc phải hiện tượng "không dung nạp sữa" không ? (Nguyễn Đức Kiên, 31 tuổi, Tiền Giang)

- BS Phúc: Con của bạn mắc phải hiện tượng "không thích" sữa. Bạn có thể thử không ép bé uống sữa trong một tuần nếu bé không có cảm giác thèm sữa trở lại thì có thể dùng sữa công thức đạm đậu nành hoặc lactose free (không chứa đường lactose).

Bác sĩ Phúc: "Không cho trẻ ăn sữa lúc đói là thông tin không chính xác, vì trẻ sơ sinh đến 6 tháng chỉ bú sữa lúc đói". Ảnh: Thiên Chương

- Con em 11 thang, nang 11kg, cao 75cm .Tu nho chau thuong hay di phan xau, set, co mui tanh.Ngay di khoang 3 den 5 lan. Di bac si cho uong thuoc men tieu hoa va vien kem thi phan tot. Hien tuong nay thuong lap di lap lai 2-3 tuan/1lan. Chau len can cham nen khong biet duong tieu hoa chau bi gi hay la hien tuong khong dung nap sua. Bac si tu van cho em. Em cam on (Hh Ly Thanh Truc, 34 tuổi, ng bieu p2 q5)

- BS Phúc: Với trường hợp của cháu, bạn nên đưa bé đến Bệnh viện Nhi Đồng 1 phòng khám tiêu hóa để được thăm khám và điều trị.

- Thưa Giáo sư tiến sĩ Hoàng Trọng Kim và Thạc sĩ bác sĩ Lê Hoàng Phúc, Con trai tôi hiện nay 5 tháng tuổi, đang bú sữa mẹ. Sau 10 ngày tập uống sữa công thức, cháu bị đầy hơi và không đi tiêu được. Khi đi tiêu được thì có lẫn vài chấm đỏ như máu trong phân. Xin cho tôi hỏi có phải con tôi bị dị ứng sữa công thức? Và tôi phải đưa con đến đâu khám để biết chính xác. Trân trọng cám ơn. (Tran Kim Linh, 38 tuổi, 23/14 Dong Xoai, Phuong 13, Quan Tan Binh, TP.HCM)

- GS.TS Kim: Chị cho cháu bú sữa mẹ đến 5 tháng là rất tốt. Bây giờ có phải do chị hết sữa hay bận đi làm mà phải chuyển qua cho cháu uống sữa công thức? Nếu thực sự không thể tiếp tục cho bú sữa mẹ nữa, thì mới nên cho cháu dùng sữa công thức. Đối với con chị, sau khi đã uống sữa công thức 10 ngày, cháu bị đầy hơi, khó tiêu và đi tiêu có một ít máu thì có thể là do bất dung nạp sữa bò. Để chẩn đoán chính xác chị nên đưa cháu đến bác sĩ chuyên khoa nhi hoặc bệnh viện Nhi đồng 1 để được khám và điều trị thích hợp.

- Con gái tôi được 14 tháng tuổi, cháu hầu như không muốn uống sữa, tất cả các loại sữa, kể cả các loại bánh có chứa nhiều sữa. Lúc cháu 4 tháng tôi pha sữa bình cháu vẫn uống đến 7 tháng, cháu bị sốt phát ban nên chỉ bú mẹ, khi khỏi phát ban rồi cháu bỏ uống sữa bình luôn cho đến bây giờ. Hiện nay, cháu rất biếng ăn và không chịu uống sữa bình, chỉ bú mẹ. Xin bác sĩ tư vấn cho tôi nên làm gì để thoát khỏi tình trạng biếng ăn hiện nay và làm cho cháu thích uống sữa bình. Trân trọng cảm ơn. (Trần Vân Anh, 34 tuổi, Thành phố Huế)

- BS Phúc: Bạn nên cho bé bú sữa mẹ đến 24 tháng hoặc càng lâu càng tốt nếu sữa mẹ vẫn còn đủ và lưu ý đổi món ăn dặm cho bé.

- Con tôi được 3 tháng tuổi, cháu bú sữa bình, khoảng 1 tuần nay cháu bú giảm gần 50% so với bình thường, cháu có hiện tượng ọc sữa và có mùi chua của sữa khi cháu ngủ dậy. Vậy cho tôi hỏi cháu có bị không dung nạp sữa không? (Trần Văn Lâm, 32 tuổi, GÒ VẤP-TPHCM)

- BS Phúc: Tình trạng của con bạn có thể do nhiều nguyên nhân, trong đó có thể do không dung nạp sữa. Bạn nên đưa bé đến bệnh viện sớm để được khám và điều trị.

- Cháu chào bác sĩ! Bé nhà cháu hiện nay được 6,5 tháng tuổi, Khi 3 tháng tuổi bé bị dị ứng đạm sữa bò vì vậy phải uống sữa chiết xuất từ đậu nành. Cháu thấy bác sĩ khám bảo có bé sau 6 tháng là sẽ hết hiện tượng này, nhưng cũng có bé bị cả đời. Vậy bác sĩ cho cháu hỏi làm thế nào thử để biết được bé đã hết dị ứng với đạm sữa bò hay chưa ạ? Cháu xin cảm ơn! (Trần Thị Ánh Hoa, 29 tuổi, Phường Thọ Xương - TP Bắc Giang - Bắc Giang)

- BS Phúc: Như tôi đã trả lời các câu trên, để chẩn đoán tình trạng dị ứng sữa cần phải làm nghiệm pháp thử sữa ở bệnh viện và mất khoảng 1 tuần.

Đa số tình trạng dị ứng đạm sữa bò có thể mất đi vào các thời điểm 6,12,18 hoặc 24 tháng tuỳ theo biểu hiện của nó. Ví dụ: nếu bị trào ngược dạ dày thực quản do dị ứng thì có thể đổi lại đạm sữa bò sau 1 tháng hết triệu chứng. Nếu bị ói máu hoặc tiêu ra máu, suyễn thì phải đến 24 tháng mới được thử lại.

Giáo sư Hoàng Trọng Kim: "Sữa đậu nành chứa chất có tác dụng gần giống như estrogene là nội tiết tố sinh dục nữ, nhưng số lượng rất ít nên không ảnh hưởng gì đến việc giảm khả năng tình dục của bé trai". Ảnh: Thiên Chương

- Kinh chao bac si! Tre khong dung nap sua la do di ung voi d­uong lactose, vay dung sua danh rieng cho tre bi di ung co du chat khong va dung duoc lau khong?Khi bi tieu chay co nen uong sua binh thuong khong a? Xin cam on cac bac si. (Vu Thi Khanh, 30 tuổi, Hai phong)

- GS.TS Kim: Hiện tượng không dung nạp lactose của sữa bò là do thiếu men lactase, còn hiện tượng dị ứng là do một phản ứng miễn dịch qua trung gian của IgE đối với caseine và lactoglobuline của sữa bò.

Nếu tiêu chảy mà được chẩn đoán chính xác nguyên nhân là do bất dung nạp lactose của sữa bò thì lúc đó không nên cho cháu uống sữa công thức (sữa bò) thông thường, mà phải dùng các loại sữa đặc biệt không chứa lactose.

Nếu chọn được một loại sữa không chứa lactose có chất lượng tốt thì có thể dùng lâu dài mà không lo trẻ bị thiếu chất.

- Thưa bác sĩ, bé nhà cháu không bị hiện tượng như nôn, tiêu chảy... nhưng bé bú ít so với tiêu chuẩn, vd như bé 7 tháng tuổi, tiêu chuẩn 1 lần bú từ 180ml-210ml nhưng bé chỉ bú có 100ml, ngày 7 lần, cộng lại vẫn không đủ như tiêu chuẩn. Bé chậm lên cân, đi khám bác sĩ cho uống thuốc bổ như cốm vi sinh, men tiêu hóa... Nhưng bé vẫn vậy không lên cân. Không biết có phải do cơ thể bé không hấp thu được? Và biện pháp cải thiện? (Kim Phuong, 30 tuổi, Bau Cat Q.Tan Binh)

- BS Phúc: Nhu cầu để nuôi 1 kg cân nặng bằng sữa là khoảng 150 ml. Ở tuổi con bạn ngoài một cữ bột (khoảng 100 ml thì nuôi được 1 kg) bạn có thể dễ dàng tính được lượng sữa "tối ưu" cho trẻ. Nếu bé uống ít hơn 80% số tối ưu này thì mới gọi là uống không đủ. Bé chậm lên cân có thể do thức ăn dặm không đúng.

- Con gái tôi nay được 19 tháng tuổi, hiện cháu đang dùng sữa của Vinamik dùng cho trẻ biếng ăn và suy dinh dưỡng, nhưng nếu một ngày cháu uống dưới 200ml thì không sao nhưng nếu cháu uống nhiều thì lại bị tiêu chảy, xin hỏi bé có triệu chứng đó là do đâu? Có dùng sữa đó tiếp tục được không (Như Quỳnh, 28 tuổi, Hải Phòng)

- BS Phúc: Bạn có thể cho bé uống nhiều cữ sữa với số lượng ít hơn 100 ml mỗi cữ hoặc cho bé bú sữa ngay sau khi ăn dặm. Nếu không cải thiện thì nhiều khả năng con bạn bị bất dung nạp lactose. Khi đó bạn có thể dùng sữa không có đường lactose (lactose free) hoặc sữa đậu nành. Nếu vẫn tiếp tục không cải thiện sau 2 ngày thì bạn nên mang bé đến cơ sở y tế khám.

- Hiện tượng không dung nạp sữa ở trẻ là như thế nào? Con cháu được 10 tháng tuổi nặng 7,5kg, từ tháng thứ 6 con cháu uống hoàn toàn sữa ngoài nhưng không tăng cân. Mặc dù cháu uống nhiều sữa, 1 ngày có thể uống đến 600ml đến 700ml sữa. Như vậy có phải cháu bị bất dung nạp sữa không? Cháu cần phải làm thế nào để con cháu tăng cân? (Cháu đã đổi nhiều loại sữa.) (Trần Vũ Phương Linh, 28 tuổi, 24 Lạch Tray, Hải Phòng)

- BS Phúc: Không dung nạp sữa là một phản ứng không có lợi của sữa bên cạnh việc nuôi dưỡng cơ thể. Hiện tượng này thường được chia làm 2 nhóm chính: bất dung nạp lactose và dị ứng đạm sữa bò. Bất dung nạp lactose là hiện tượng đường lactose (đường chính trong sữa) không tiêu hóa được ở ruột non do thiếu men lactase, do đó đi xuống ruột già và bị lên men bởi các vi khuẩn ở đây gây ra hiện tượng đầy bụng, chướng hơi, tiêu lỏng toé nước, phân có mùi chua, làm hăm đỏ hậu môn. Hiện tượng này thường xảy ra trong vòng vài giờ sau cử sữa.

Tuy bị bất dung nạp nhưng không phải tất cả các trường hợp đều đưa tới hiện tượng kém hấp thu sữa và trẻ có thể sống chung với tình trạng này. Dị ứng đạm sữa bò là một phản ứng dị ứng, nghĩa là qua cơ chế miễn dịch của cơ thể đối với đạm sữa bò. Gọi là dị ứng vì không phải tất cả mọi người đều phản ứng với đạm sữa bò. Hiện tượng này có thể biểu hiện rất đa dạng từ nổi mẫn đỏ, chàm, nôn ói, khò khè, chậm tăng cân cho đến những biểu hiện rất nặng như: ói máu, tiêu máu, sốc thậm chí tử vong.

Con bạn không tăng cân có thể do nhiều lý do, thường nhất là do chế độ ăn dặm không đúng. Bạn nên tham vấn bác sĩ dinh dưỡng về chế độ ăn dặm trước khi nghĩ đến bé không dung nạp sữa bởi vì từ tháng thứ 6 bé mới không tăng cân.

- Con gái tôi có tiền sử dị ứng sữa bò khi dưới 12 tháng. Sau đó, tôi tập cho cháu uống sữa bột công thức bình thường, các triệu chứng trên dần không còn và mỗi ngày cháu uống được khoảng 400ml sữa. Nhưng hiện nay, cháu 30 tháng, mới bắt đầu đi học được hơn 1 tháng nên ho và sau đó thì nôn mỗi khi uống sữa. Cháu đã ho khan như vậy hơn 1 tháng, đi khám bác sĩ cũng chẩn đoán ho do dị ứng. Cho tôi hỏi liệu có khả năng con tôi lại bị dị ứng sữa bò trở lại hay không? (Nguyễn Lam, 27 tuổi, Hai Bà Trưng, Hà Nội)

- BS Phúc: Rất hiếm trường hợp bé đã hết dị ứng sữa bò mà lại bị dị ứng lại sau một khoảng thời gian hơn 18 tháng. Ho do dị ứng có thể do nhiều nguyên nhân khác như: bụi, phấn hoa, mùi hương, hoặc do lạnh. Một trường hợp mà bạn cần lưu ý là bé có thể bị hen suyễn do cơ địa dị ứng.

- Khi con tôi uống sữa thường bị tiêu chảy. Cho con đi khám bác sĩ thì biết bé bị bất dung nạp sữa. Bé được khuyên dùng loại sữa đặc chế Similac Isomil2 EQ dành cho tình trạng này. Nhưng có chị bạn lại nói sữa từ đạm đậu nành không tốt bằng đạm sữa bò. Nếu cho trẻ dùng nhiều sẽ ảnh hưởng tới sự phát triển của trẻ. Xin hỏi bác sĩ ‎ kiến của bạn tôi có đúng không? (Văn Khánh, 38 tuổi, Quảng Nam)

- GS.TS Kim: Nếu con anh đã được bác sĩ chẩn đoán xác định là tiêu chảy do bất dung nạp sữa bò thì anh nên cho cháu uống loại sữa Similac Isomil2 EQ như anh đã nói. Đây là một loại sữa được tinh chế theo những kỹ thuật mới từ đạm của đậu nành và có bổ sung thêm một số sinh tố, khoáng chất và những vi chất khác nên vẫn bảo đảm về mặt dinh dưỡng và không ảnh hưởng gì đến sự phát triển của cháu.

Các bác sĩ nhận được gần 1.000 câu hỏi của độc giả gửi về nhờ tư vấn trực tuyến về hiện tượng không dung nạp sữa ở trẻ nhỏ. Ảnh: Thiên Chương

- Cháu của tôi 4 tuổi, trước đâu cháu bú sữa mẹ đến 18 tháng tuổi, sau đó phát hiện cháu không dung nạp sữa bò. Hiện cháu chỉ nặng 12 kg, xin bác sĩ tư vấn cháu có thể dùng thuốc gì để chữa bệnh dị ứng sữa? (cháu bị dị ứng sữa khá nặng, chỉ ăn bánh có thành phần của sữa cũng gây ho và ngứa khắp cơ thể). Cháu có thể bổ sung thực phẩm nào thay thế được sữa để tăng thể trạng? Le Minh, 36 tuổi, Tuong mai HN)

- BS Phúc: Rất tiếc là không có thuốc điều trị dị ứng sữa, chỉ có cách duy nhất là loại bỏ sữa bò và các sản phẩm từ nó ra khỏi chế độ ăn của bé. Ngoài ra bạn cần lưu ý thêm là bé có thể bị dị ứng các thức ăn khác. Bạn nên lập nhật ký chế độ ăn cho bé và chỉ đổi món mới sau khi đã cho bé dùng trong 2-3 ngày. Bạn có thể dùng các nguồn thực phẩm có chất lượng đạm cao như: trứng, đậu nành (sữa công thức).

- Bé trai của em được 20 tháng tuổi, nặng 10 kg chỉ uống sữa không ăn. Mỗi ngày uống khoảng 1.200 ml sữa, nhưng vẫn rất biếng bú, bụng thường chướng hơi, mỗi ngày ngủ khoảng 12-13 tiếng đồng hồ khi ngủ thì đổ mồ hôi rất nhiều, nhất là lúc mới ngủ. Vậy xin hỏi bé có thiếu can xi không? Bé gầy có phải do dung nạp sữa không tốt không? Chân thành cảm ơn Bác sĩ ! (Nguyễn Thị Mai, 35 tuổi, Q9, TP.HCM)

- BS Phúc: Bé không bị tình trạng dung nạp sữa, trái lại, nhờ sữa mà bé mới được như bây giờ đó bạn. Tuy nhiên, ở tuổi con bạn cần phải ăn dặm thêm vì thức ăn dặm cung cấp năng lượng nhiều hơn

- Thưa bác sĩ bé nhà tôi bị dị ứng sữa, đi ngoài (cháu được 11 tháng). Cháu hiện đang dùng sữa đạm đậu nành, tôi thử lại sữa bò thì cháu lại bị đi ngoài. Vậy khi nào nên thử lại? Nếu cháu vẫn dị ứng thì nên dùng sữa gì khi cháu tròn 12 tháng? Xin cảm ơn. (Vương Hằng, 33 tuổi, Hà Nội)

- GS.TS Kim: Nếu cứ mỗi lần uống sữa bò là cháu bị tiêu chảy, còn uống sữa đậu nành lại không bị thì rất có thể là cháu bị bất dung nạp lactose trong sữa bò. Chị nên tiếp tục cho cháu uống sữa đậu nành cho đến khi cháu được 2 tuổi rồi hãy bắt đầu thử lại sữa bò.

- Nếu trẻ không dung nạp lactose trong sữa bò và sữa công thức, vậy làm thế nào để cung cấp đủ dinh dưỡng cho trẻ. Xin bác sĩ tư vấn giúp một vài loại sữa khắc phục được nhược điểm trên, hoặc có thể bổ sung loại men hay thuốc gì cải thiện tình hình (Trần Vân Liễu, 30 tuổi, Nam định)

- BS Phúc: Cảm ơn bạn đã hỏi một câu hỏi rất hay cho chương trình. Nếu bé bị không dung nạp lactose bẩm sinh (bị ngay sau sinh) thì bắt buộc phải dùng sữa không có đường lactose và không bú mẹ thì mới có thể sống sót. Các trường hợp bất dung nạp lactose còn lại thì cách xử trí tùy thuộc vào lứa tuổi và nguyên nhân.

Nếu trẻ sau 4-6 tuổi mới có tình trạng bất dung nạp thì đây là hiện tượng hoàn toàn bình thường rất phổ biến ở người châu Á, trong đó có Việt Nam. Chỉ cần cho bé uống ít sữa cỡ 50-150 ml sau ăn là có thể dung nạp hầu hết các trường hợp. Tuy nhiên ở nước ngoài người ta có thể thêm men lactase vào sữa để được uống tùy thích.

Đối với các trường hợp bất dung nạp lactose thứ phát sau một bệnh ở đường tiêu hóa (như tiêu chảy do rota virus hoặc tiêu chảy kéo dài) thì chúng ta cần phải dùng sữa không có đường lactose nếu tình trạng bệnh nặng hơn rõ rệt sau khi trẻ dùng sữa công thức thường.

- Xin hỏi pha sữa bằng nước ấm hay bằng nước đun sôi để nguội là tốt nhất ạ? (Pham Hiền, 27 tuổi, Nam Định)

- BS Phúc: Để bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, bạn cần phải dùng nước đã đun sôi và bảo quản tốt. Nhiệt độ của nước để pha sữa tùy theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

- Con tôi được 2 tuổi thời gian gần đây cháu thường bị nôn, khó thở sau mỗi cữ bú. Xem trên báo tôi thấy cháu có các biểu hiện giống với tình trạng dị ứng đạm sữa bò. Xin hỏi bác sĩ con tôi có phải bị dị ứng sữa không? Nếu có tôi phải làm sao để cháu chấm dứt tình trạng này? (Ngọc Thịnh, 44 tuổi, Đồng Nai)

- GS.TS Kim: Hiện tượng nôn là do nhiều nguyên nhân chứ không phải chỉ do di ứng đạm sữa bò. Vì thế chị cần đưa cháu đến bệnh viện để được khám và chẩn đoán chính xác hơn.

- Xin hỏi các bác sĩ, trẻ nhỏ 18 tháng nặng 10kg cần uống bao nhiêu sữa một ngày là đủ (ngoài 3 bữa cháo). Trẻ 18 tháng sẽ dung nạp sữa bò tươi như thế nào? Nên cho uống sữa bò tươi hay sữa công thức? Xin cảm ơn các bác sĩ. (Linh Dan, 34 tuổi, Hanoi)

- BS Phúc: Bé 18 tháng cần uống khoảng 750 ml sữa mỗi ngày tuy nhiên con số này có thể dao động 10%. Cả sữa bò tươi và sữa công thức đều phù hợp với bé tuy nhiên sữa công thức có thành phần và hàm lượng hằng định hơn. Tùy theo khẩu vị của bé mà bạn có thể dùng một trong 2 loại này nhưng lưu ý thành phần của 2 loại sữa không giống nhau.

- Xin chào các bác sĩ. Em có câu hỏi mong được các bác sĩ giải đáp. Em có cháu nhỏ được 07 tháng tuổi, lúc cháu được 04 tháng tuổi em bắt đầu cho cháu ăn thêm sữa ngoài. Nhưng cứ uống vào là nổi mẩn đỏ quanh miệng, sữa chảy ra đến đâu là nổi mẩn đỏ đến đấy, em đã thử 4-5 loại sữa đều như vậy. Cả lúc cháu ăn dặm bột Hips cháu cũng bị như vậy. Có phải cháu nhà em bị dị ứng đạm sữa bò không? (Phạm Thu Hường, 28 tuổi, 135 Nguyễn Văn Cừ)

- BS Phúc: Con của bạn bị tình trạng dị ứng sữa bò. Bạn nên mang cháu đến bệnh viện khám để xác định và đổi sữa cho bé.

- Hiện tượng táo bón ở trẻ nhỏ cũng bắt nguồn từ việc không dung nạp sữa phải không thưa bác sĩ? Vậy con tôi có thể ăn loại sữa công thức như thế nào thì hết hiện tượng đó. Mà sữa nghe quảng cáo thì cứ chẳng khác nhau là mấy. (Đỗ Lê Hoa, 27 tuổi, Số 88 Phạm Huy Thông - Hà Nội)

- BS Phúc: Táo bón ở trẻ có thể do rất nhiều nguyên nhân, trong đó có một nguyên nhân hiếm gặp là dị ứng đạm sữa bò. Rất tiếc bạn không cho biết tuổi của bé nên không thể tư vấn cụ thể hơn. Tuy nhiên bạn có thể tham khảo bài viết về táo bón ở trẻ nhỏ trên website của Bệnh viện Nhi Đồng 1: nhidong.org.vn.

- Mọi người nói có thể dùng sữa đậu nành thay sữa bò, nhưng tôi nghe nói uống nhiều sữa đậu nành sẽ làm giảm khả năng sinh dục của bé trai. Có đúng vậy không thưa bác sĩ? (Hoang Minh Hieu, 27 tuổi, Long Biên, Hà Nội)

- GS.TS Kim: Mặc dù trong đậu nành có chứa chất có tác dụng gần giống như estrogene là một nội tiết tố sinh dục nữ nhưng với số lượng rất ít nên không ảnh hưởng gì đến việc giảm khả năng tình dục của bé trai.

- Xin BS cho biết làm thế nào để phân biệt phát ban do bệnh và phát ban do bất dung nạp sữa? Khi bất dung nạp sữa trẻ có bị sốt không ah?. Xin cảm ơn (Trịnh Thị Kim Thoa, 34 tuổi, Phạm Văn Đồng - Cầu Giấy - HN)

- GS.TS Kim: Nổi mẩn đỏ do bất dung nạp sữa thì không kèm theo sốt, trong khi đa số các trường hợp phát ban thường là do nhiễm siêu vi nên luôn luôn có sốt và một số triệu chứng khác kèm theo.

- Chào Bác sĩ. Con tôi đã 8 tháng tuổi, cháu cân nặng 8kg. Hơn một tháng nay cháu bị đi ngoài phân lỏng khoảng 4-5 lân trong ngày. Đi khám và soi phân tại bệnh viện nhưng không tìm thấy vi khuẩn, bác sĩ chẩn đoán rối loạn tiêu hóa và chỉ định uống men tiêu hóa nhưng không khỏi. Cháu đang dùng sữa XO. Bác sĩ cho hỏi liệu đây có phải là do sữa không hợp với cháu không hay có nguyên nhân khác Xin cảm ơn! (Nguyễn Trọng Bình, 37 tuổi, 26/154 Ngọc lâm, Long biên, Hà Nội)

- BS Phúc: Nếu cân nặng của bé trong tháng này không tăng hoặc sụt cân, bạn nên đưa bé đến bệnh viện khám lại. Bạn nên lưu ý cách chế biến và bảo quản thức ăn dặm của bé bên cạnh sữa vì đây có thể là nguyên nhân làm cho bé đi phân lỏng.

- Xin hỏi nhà tư vấn. Lâu lâu tôi đọc tờ báo, thấy thông tin là không cho trẻ ăn sữa lúc đói. Vậy tôi đã cho cháu ăn xưa nay toàn là lúc đói thôi, ví dụ như lúc sắp đi ngủ, lúc cháu đi học Mẫu giáo về (cháu gái sinh năm 2006). Như vậy có đúng không? Và nên cho trẻ em ăn sữa lúc nào là tốt nhất. Xin chân thành cảm ơn! (Lê Tâm, 36 tuổi, Hà Nội)

- BS Phúc: Thông tin này hoàn toàn không chính xác vì trẻ sơ sinh cho đến 6 tháng tuổi chỉ dùng sữa lúc đói!

- Con tôi dùng sữa Friso Gold cháu có hiện tượng ngày đi cầu khoảng 3 lần, phân sệt, phân đôi khi có màu vàng, đôi khi có màu xanh. Cháu vẫn ăn ngủ tốt (ngày uống 1 lít sữa). Tôi đã lấy phân của cháu đi xét nghiệm, kết quả không thấy cháu bị nhiễm khuẩn. Xin bác sĩ tư vấn giúp tôi là liệu tôi có phải đi xn xem cháu có thiếu men lactase, liệu con tôi có bị dị ứng với sữa? Trân trọng cảm ơn bs (Vũ Thị Thúy, 29 tuổi, An Viên, Nam Long, P. Tân Thuận Đông, Q. 7)

- BS Phúc: Nếu bé vẫn lên cân tốt thì không có gì phải lo ngại. Bạn nên đưa bé đi khám nếu cháu không lên cân hoặc tiêu phân lỏng hơn 2 lần trong một ngày hoặc trong phân có máu. Nếu được, bạn nên cho bé ăn dặm nhiều hơn, giảm sữa ít hơn 750 ml trong vòng 3 ngày nếu tình trạng cải thiện thì có thể dùng lại như cũ.

- Cháu nhà tôi được 6.5 tháng tuổi, bé cân nặng 7kg. Hiện nay bé đã ăn bột nhưng bé ăn rất ít, đặc biệt bé lại không thích uống sữa. Tôi đã thử đổi các loại sữa khác nhau cho bé uống nhưng kết quả vẫn chưa khả quan. Mỗi ngày bé chỉ uống được khoảng 100ml sữa (chia làm 3-4 lần). Tôi đang rất lo lắng nhưng không biết phải làm thế nào? Rất mong được sự chỉ dẫn của các bác sĩ. (Trần Thị Thanh Nga, 34 tuổi, 130- Lò Đúc, Hai Bà Trưng, Hà Nội)

- BS Phúc: Trường hợp này bạn nên sớm đưa bé đến bệnh viện để khám và điều trị.

- Thưa Bác Sĩ, con em bị dị ứng với đạm sữa bò và cháu rất nhạy cảm với thức ăn lạ, hiện tại em đang thử sữa ISomil - từ đạm đậu nành nhưng cháu vẫn nổi mẩn đỏ. Xin hỏi em có nên cho cháu tiếp tục uống sữa từ đạm đậu nành nữa hay không, có biện pháp nào khắc phục được không? (Suong, 34 tuổi, Q7)

- BS Phúc: Nếu bạn còn sữa nên cho bé bú mẹ trở lại và bạn cần loại bỏ các sản phẩm từ sữa bò và thịt bò. Bạn cũng có thể sử dụng sữa công thức có đạm sữa bò thuỷ phân hoàn toàn. Ngoài ra nếu bạn có thể tìm được thì sữa ngựa cũng là một biện pháp thay thế.

- Con trai tôi có các triệu chứng sau bắt đầu từ lúc khoảng một tháng tuổi: khò khè, nổi nhiều mẩn đỏ trên da, tại nốt mẩn có bọng nước sau đó lại lành đi, rồi lại nổi tiếp. Lúc bé được khoảng một tháng rưỡi tôi có đổi sang loại sữa similac đậu nành bé uống đến 5,5 tháng nhưng triệu chứng không giảm nên tôi đổi trở lại sữa bình thường. Hiện tại bé được 1 tuổi nặng 10,6 kg (lúc sinh 3,8kg) hiện vẫn còn các triệu chứng trên. Bé như vậy có phải là dị ứng sữa hay không? (Lê Thị Minh Trúc, 33 tuổi, lô B c/c Vườn Lài, P. PTH, Q. Tân Phú)

- GS.TS Kim: Các triệu chứng khò khè, nồi nhiều mẩn đỏ và bọng nước trên da có thể là do dị ứng với nhiều nguyên nhân khác chứ không phải chỉ riêng do dị ứng sữa bò. Trong trường hợp này chị đã bỏ sữa bò chuyển sang sữa đậu nành trong 4,5 tháng mà các triệu chứng trên vẫn không giảm thì có nghĩa là cháu không bị dị ứng với sữa bò.

- Cháu nhà tôi bị dị ứng sữa bò từ nhỏ (nôn mửa, nổi mẩn), tôi đã sợ hãi không cho cháu tập ăn sữa ít một như chị Cham, mà hoàn toàn không cho cháu ăn thức ăn hay sản phẩm nào có chứa sữa nữa. Đến nay cháu 11 tuổi và di ứng với sữa ngày càng nặng đến mức độ cháu đã bị sốc phản vệ và suýt chết nếu không cấp cứu kịp thời khi ăn phải 1 mẩu nhỏ bánh mì có sữa. Liệu bây giờ có biện pháp nào giải hoặc làm giảm mẫn cảm của cháu với sữa không? Rất mong được bác sĩ tư vấn giúp. (Thu Hà, 36 tuổi, Cty Tư Vấn Xây Dựng Điện 1 - Hà Nội)

- BS Phúc: Rất tiếc chỉ có cách duy nhất là bạn phải loại bỏ hoàn toàn sữa bò, các sản phẩm từ sữa bò và cả thịt bò. Bạn cũng không nên dùng sữa dê. Nên lập nhật ký chế độ ăn cho trẻ. Huấn luyện con bạn cách đọc các thành phần có sữa trên bao bì (dĩ nhiên cháu không nên ăn những thức ăn không rõ nguồn gốc cũng như không có đóng gói và ghi thành phần rõ ràng). Ngoài ra, bạn nên đeo cho bé một thẻ có ghi nhận dị ứng đạm sữa bò hoặc dùng một cách tương đương để nhân viên y tế thuận lợi khi xử trí cấp cứu cho bé. Bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ của bé về việc chuẩn bị dụng cụ chống sốc phản vệ trong cặp đi học của bé.

- Con tôi 8 tháng, 7.5kg. Ba tháng cháu đã không chịu uống sữa mẹ và rất lười ăn sữa ngoài, ngày chỉ ăn 2 bữa cháo xay + khoảng 500ml sữa mà phải xúc thìa ép hay ăn khi ngủ; cháu ăn nhè ra khá nhiều dù tôi đã đổi nhiều loại sữa. Dạo này cháu chỉ ăn 100-200 ml và đang không lên cân. Cháu không bị nôn trớ gì nhiều dù có lúc nổi mụn hoặc mẩn. Cả ngày cháu chỉ thích uống nước (thử không cho cháu uống nước nữa mà vẫn không chịu uống sữa). Tôi có nên chuyển sang loại sữa không có lactose không? (Nguyễn Tuyết Mai, 26 tuổi, Hà Nội)

- BS Phúc: Lactose trong sữa mẹ dễ tiêu nhất trong các loại sữa. Bạn nên tiếp tục cho bé bú sữa mẹ và tham vấn chuyên khoa dinh dưỡng để thay đổi chế độ ăn dặm cho bé.

- Con gái tôi năm nay được 30 tháng, hồi cháu được 4 tháng thì bị ói ra máu đi bệnh viện khám, bác sĩ nói cháu bị dị ứng đạm sữa bò và phải uống sữa đậu nành vĩnh viễn. Xin hỏi bác sĩ trường hợp con tôi sau này có thể uống lại sữa bò được không (cháu rất hay ói), làm sao để tập lại cho cháu uống sữa bò? Xin cảm ơn (Trần Thị Thu, 30 tuổi, TP Vũng Tàu)

- GS.TS Kim: Ói ra máu có rất nhiều nguyên nhân chưa chắc đã phải là do dị ứng sữa bò. Nhưng nếu con chị đã được bác sĩ chẩn đoán chắc chắn là do dị ứng đạm sữa bò và yêu cầu uống sữa đậu nành vĩnh viễn mà nay chị muốn cho cháu dùng lại sữa bò thì phải tập dần dần, cho cháu thử mỗi ngày một ít. Nếu không có biểu hiện gì lạ thì mới có thể uống tiếp được.

- Con trai tôi 40 tháng tuổi, phát triển bình thường như chuẩn. Bé rất thích uống sữa, đã uống sữa Grow 4 tháng qua và không có biểu hiện gì. Tuy nhiên 2 tuần gần đây bé lại bị nổi mề đay, chủ yếu ở lưng và cổ, không quá ngứa. Bé có tiền sử bị chàm (do tôi bị viêm mũi dị ứng) nên nhà rất giữ gìn trong ăn uống, hạn chế ăn trứng và thịt gà... Cho hỏi bé có dị ứng sữa không (có thể đợt sữa này có vấn đề), bé có cần đi xét nghiệm máu không vì gia đình khó đoán được nguyên nhân dị ứng của bé. Cảm ơn (Vũ, 33 tuổi, Gò Vấp)

- GS.TS Kim: Cháu đã 40 tháng tuổi phát triển bình thường và đã uống sữa từ lâu mà không bị gì cả, chỉ mới 2 tuần nay mới bị nổi mề đay ở lưng và cổ thì chưa chắc đó là do dị ứng sữa, mà có thể do nhiều nguyên nhân khác. Muốn biết chắc chắn chị không nên tự ý đi thử máu mà nên đưa cháu đến bệnh viện để khám và làm những xét nghiệm chuyên biệt về miễn dịch để chẩn đoán.

- Cháu nhà tôi được gần 1 tuổi cháu đã có thể uống sữa tươi được chưa? Cách đây mấy hôm cháu uống sữa friso gold, khi nôn ra thấy có những bã như bã đậu, đấy là do hiện tượng sữa chưa tiêu hóa hết phải không ạ? (Thanh Mai, 30 tuổi, Hà Nội)

- BS Phúc: Bạn chỉ cho bé uống sữa tươi khi bé tròn 12 tháng nếu bé thích. Khi sữa không tiêu hóa ở dạ dày thì sẽ bị vón cục và có hình dạng giống như bã đậu khi bé ói ra. Nếu hiện tượng này chỉ thoáng qua trong 1-2 ngày thì không cần xử trí. Bạn nên làm sạch mũi, rơ miệng cho bé trước bữa bú để lấy bớt đàm, nhớt nếu có vì chất nhày có thể làm sữa khó tiêu hóa ở dạ dày.

- Khong dung nap sua la gi? (Hieu, 29 tuổi, Vung Tau)

- GS.TS Kim: Ý này đã được trả lời trong nhiều câu hỏi trước, tuy nhiên để kết luận, tôi xin trả lời: Không dung nạp sữa là một hiện tượng bao gồm bất dung nạp đường lactose và dị ứng với các loại đạm casine và lactoglobuline trong sữa bò.

Vì số lượng câu hỏi rất nhiều, trong khi thời gian có hạn, tôi xin lỗi không thể trả lời hết tất cả câu hỏi của quý vị. Nếu còn thắc mắc gì, chúng ta có thể thảo luận thêm trong buổi hội thảo "Hiện tượng bất dung nạp sữa ở trẻ nhỏ: nguyên nhân và giải pháp" vào ngày 12/9 tại TP HCM. Quý vị có thể đăng ký tham gia qua email: [email protected] hoặc điện thoại số 19001519.

Xin chào tạm biệt độc giả của VnExpress.net. Chúc quý vị dồi dào sức khỏe và thành công trong cuộc sống!

Đời Sống

Gửi câu hỏi tư vấn tại đây hoặc về [email protected]
 
0--1

Liên hệ xóa tin: [email protected]