Nguyên nhân gây bí tiểu sau sinh
Có rất nhiều nguyên nhân nhưng thông thường thì khi sản phụ sinh con, trong chuyển dạ ngôi thai xuống thấp, thường là đầu thai nhi đè vào cổ bàng quang hay niệu đạo gây ứ đọng nước tiểu làm bàng quang căng giãn, khi giãn nhiều làm mất trương lực, làm co thắt cơ cổ bàng quang gây nên hiện tượng bí tiểu.
Ngoài ra, trường hợp trong lúc sinh phải cắt tầng sinh môn để giúp cho đầu thai nhi sinh ra được dễ dàng, sau sinh phải khâu lại chỗ cắt các vết khâu bị sưng nề làm cho người mẹ khi đi tiểu không dám rặn tiểu vì đau.
Sau khi sinh, bàng quang không nhạy cảm với kích thích khi nước tiểu đầy gây bí tiểu. Ngoài ra khi bí tiểu, động tác thông tiểu nhiều lần gây viêm bàng quang, làm cho triệu chứng bí tiểu thể hiện rõ.
Bí tiểu sau sinh: Mẹ nên làm gì?
Đầu tiên thai phụ cần tập đi tiểu để tạo lại phản xạ đi tiểu, kết hợp chườm ấm vùng bụng dưới rốn, uống nhiều nước. Có thể kết hợp nấu nước râu ngô, cây bông mã đề để uống vừa giúp thông tiểu hiện lại giảm đau.
Sau khi sinh, người mẹ cần sớm vận động nhẹ nhàng, tự đi tiểu không nên lo sợ đau đớn đối với vết khâu tầng sinh môn, tập rặn tiểu bình thường theo tư thế tiểu tự nhiên.
Uống nhiều nước, không nên nín tiểu, vệ sinh vùng âm hộ sạch sẽ bằng nước sạch và dung dịch rửa vệ sinh phụ khoa. Luôn luôn giữ khô vùng âm hộ, tránh nhiễm khuẩn vết may tầng sinh môn.
Nếu tình trạng không cải thiện hoặc sau khi sinh nếu thai phụ đi tiểu thấy đau hoặc có cảm giác nóng rát khi đi tiểu, thậm chí còn không muốn đi tiểu và cố gắng “nhịn” trong khi lại buồn tiểu liên tục... thì cần đến cơ sở y tế để được bác sĩ khám và chẩn đoán và chỉ định cụ thể như cho dùng thuốc kháng sinh chống nhiễm khuẩn, thuốc kháng viêm chống phù nề chèn ép vào cổ bàng quang và nguyên tắc sau cùng hỗ trợ tăng cường trương lực bàng quang giúp khả năng co bóp bàng quang trở lại bình thường…
Ngoài ra còn kèm theo các triệu chứng khác như: hơi sốt hoặc sốt thì cần đến ngay cơ sở y tế để được khám và điều trị thích hợp.
Món ăn, bài thuốc chữa bí tiểu sau sinh
Bài 1: Cháo ích trí nhân
Nguyên liệu: Ích trí nhân 10g, gạo lứt 100g, muối tinh 2g.
Cách làm: Lấy vải gói ích trí nhân rồi cho vào nồi với gạo đã đãi sạch, đổ 1 lít nước nấu cháo. Khi sôi đun nhỏ lửa tới khi cháo chín, bỏ túi vải ra, cho muối ăn, gia giảm là được. Ngày ăn 1 bát, ăn thường xuyên cả năm.
Bài 2: Cháo gà thục địa huỳnh kỳ
Nguyên liệu: Bắc huỳnh kỳ 30g, thục địa 30g, thịt gà mái 250g, gạo lứt 200g, muối vừa đủ.
Cách làm: Huỳnh kỳ, thục địa nấu lấy nước đặc rồi vớt bỏ bã thuốc, cho thịt gà và gạo đãi sạch vào nồi, thêm nước vừa đủ nấu thành cháo loãng, gia vị vừa ăn. Ngày ăn vài lần.
Bài 3: Cháo nhục quế rượu gạo
Nguyên liệu: Nhục quế 3g, rượu gạo 0,15 lít.
Cách làm: Gạo đãi sạch cho vào nồi, đổ nước nửa lít, đun to cho sôi sau nhỏ lửa nấu thành cháo, cho nhục quế vào, đun tiếp 2-3 phút, lại cho rượu vào quấy đều là được. Mỗi tối ăn 1 bát khi cháo còn nóng.
Bài 4: Canh phúc bồn tử, bạch quả
Nguyên liệu: Bạch quả 5 quả, phúc bồn tử 10g, bong bóng lợn 100-150g, muối vừa đủ.
Cách làm: Bạch quả sao chín, bong bóng lợn rửa sạch thái nhỏ. Cho 2 thứ vào nồi, đổ ngập nước, đun to lửa cho sôi rồi chuyển đun nhỏ lửa trong 2 tiếng đồng hồ thấy chín nhừ là được. Ngày ăn 2-3 lần, ăn thịt uống canh.
Ngoài ra kết hợp dùng các bài thuốc Nam theo kinh nghiệm dân gian:
- Trị đái dắt:
Mã đề ( hoa hoặc lá )12g, chi tử ( sao vàng )12g, rau má 20g, mộc thông (rễ cây ruột gà) 12g, cam thảo dây 12g, râu ngô 20g, thài lài tía 16g. Đổ 600ml nước sắc còn 300ml, lọc trong, chia 2 lần uống khi đói. Mỗi ngày uống 1 thang.
- Trị đái dầm:
Dùng một trong các bài:
Tang phiêu tiêu 40g, ích trí nhân 40g. Đổ 600ml nước sắc còn 300ml, chia 2 lần uống khi đói. Uống liền 3-4 thang. Khi khỏi, uống tiếp 2-3 thang nữa để củng cố. Hoặc Gan gà trống hoặc cật gà trống nấu chín cho bệnh nhân ăn nhiều ngày.
Mỹ Linh
Theo GĐVN