 |
| Người mắc "Tỳ thận dương hư" có thể dùng bài bầu dục lợn hầm với các vị thuốc. |
Khi bị bệnh viêm đại tràng mạn tính, chế độ ăn uống có ý nghĩa quan trọng, ngoài kiêng kỵ các chất kích thích, chất béo... người bệnh nên tự chế các , đồ uống theo bệnh của mình.
Thể "Can khí thừa tý": Bụng đầy trướng và đau, khi đau thì muốn đi ngoài, lượng phân không nhiều nhưng khó đi, sau khi đại tiện thì đỡ đau, ợ hơi nhiều, bụng óc ách, chán ăn, chậm tiêu, có thể táo bón, thay đổi tính nết, hay cáu giận, mỗi khi căng thẳng thì bệnh lại tái phát...
Có thể dùng bài cá hoa vàng còn gọi là cá đú vàng 1 con nặng chừng 250g, trần bì 20g, hành 4 củ, gừng tươi 4 lát, gia vị vừa đủ. Cá hoa vàng làm sạch rồi đem kho nhừ với trần bì, hành củ, gừng tươi và một chút rượu vang, dùng làm thức ăn hàng ngày. Công dụng sơ can lý khí, kiện tỳ, chỉ tả.
Thể "Thấp trọc khốn tỳ": Mệt mỏi, mình mẩy nặng nề, bụng đầy trướng, hay đau, hay có cảm giác lợm giọng, buồn nôn hoặc nôn, đi lỏng và có cảm giác tức hậu môn, ăn kém, chậm tiêu, hễ ăn thức ăn lạ hoặc tanh lạnh là đau bụng, tiểu tiện không thông thoáng, lưỡi bè bệu, rêu lưỡi trắng...
Có thể dùng bài biểu đậu 60g, hoài sơn 60g, gạo tẻ 50g. Ba thứ cho vào nồi ninh thành cháo, chia ăn vài lần trong ngày hoặc dùng làm đồ điểm tâm hàng ngày. Công dụng: Kiện tỳ, ích vị, chỉ tả. Hoặc gạo tẻ 100g đem sao cháy, sau đó nấu thành cháo chia ăn vài lần trong ngày.
Thể "Tỳ vị hư nhược": Mệt mỏi nhiều, gầy sút, sắc mặt nhợt nhạt, ăn kém chậm tiêu, bụng đầy chướng, đại tiện khi nát khi lỏng, sống phân, hễ ăn một chút đồ ăn chiên xào, tanh lạnh khó tiêu là đi lỏng nhiều lần, miệng nhạt, chất lưỡi nhợt...
Có thể dùng bài thịt ngỗng 750g, gừng khô 6g, ngô thù du 3g, nhục đậu khấu 3g, nhục quế 2g, đinh hương 1g. Các vị thuốc tán vụn; thịt ngỗng rửa sạch, thái miếng ướt với bột thuốc và vừa đủ trong 2 giờ, sau đó đem xào qua rồi chế thêm nước, hầm như, ăn nóng: Công dụng: Ôn bổ tỳ thận, cố sáp chỉ tả.
Thể "Tỳ thận dương hư": Thể trạng gầy yếu, mệt mỏi, sợ lạnh, chân tay lạnh, sắc mặt trắng nhợt hoặc vàng nhợt, ăn kém, hay có cảm giác lạnh bụng, thích chườm nóng, bụng đau âm ỉ, sáng sớm tỉnh giấc là phải đi ngoài ngay (ngũ canh tả), sau khi đi thì đỡ đau bụng, lưng đau gối mỏi, miệng nhạt, lưỡi nhợt, rêu lưỡi trắng mỏng...
Có thể dùng bài bầu dục lợn hoặc dê một đôi, phá cổ chỉ 10g, nhục đậu khấu 10g, hạt tiêu 10g, hồi hương tám cánh 10g. Bầu dục làm sạch, thái miếng rồi đem hầm với các vị thuốc trong 30 phút, khi được chế thêm gia vị, ăn nóng. Công dụng: Bổ thận tráng dương, cố tràng chỉ tả.