UTĐT có chiều hướng gia tăng do nhiều nguyên nhân liên quan đến các vấn đề như môi trường sống,
thói quen ăn uống, quan trọng nhất là ý thức trong việc chủ động
phòng ngừa nhằm phát hiện sớm bệnh
lý này chưa cao.
Chính vì vậy, việc tầm soát để phát hiện sớm UTĐT đã được đưa vào chương trình y tế quốc gia của
các nước phát triển, với các chính sách ưu đãi và bắt buộc thực hiện ở các đối tượng có
nguy cơ
cao. Các nhóm người có nguy cơ dễ
mắc phải UTĐT thường có các yếu tố sau:
- Khi bước vào tuổi từ 50 trở lên thì có khả năng trở thành "thành viên" nhóm có nguy cơ UTĐT cao.
- Gia đình (bố mẹ, anh chị em) có người đã từng bị UTĐT hoặc trong quá khứ đã từng cắt polyp
hoặc từng bị viêm loét đại tràng.
- Thường gặp phải các vấn đề liên quan đến đường
tiêu hóa như đau bụng, rối loạn tiêu hóa, đường
ruột "nhạy cảm" với các loại đồ ăn thức uống mới... Hoặc tự nhiên thay đổi thói quen đi vệ sinh,
không còn đều đặn, như
đi tiêu nhiều lần trong ngày hoặc nhiều ngày mới đi với tình trạng tiêu
chảy, táo bón, tiêu ra máu.
Một số dấu hiệu khác như có cảm giác mót rặn sau khi đi tiêu, sụt cân, thiếu máu không rõ nguyên
nhân.
Triệu chứng của UTĐT rất mơ hồ, từ không
triệu chứng đến các triệu chứng không điển hình (giống với
triệu chứng của các bệnh lý đường tiêu hóa khác), thêm vào đó nên lưu ý là việc chảy máu do UTĐT
rất ít và "kín đáo". Do đó, rất khó để
bệnh nhân biết và ít lưu tâm, dẫn đến tình trạng kéo dài gây
thiếu máu.
Thông thường bệnh nhân có thói quen tự chẩn đoán bệnh, vì vậy, nếu chỉ dựa trên các triệu chứng
ghi nhận được mà không có các xét nghiệm về ung thư kèm theo chẩn đoán của bác sĩ thì đa phần là
điều trị sai.
Đa số UTĐT được phát triển từ các bướu thịt (polyp - khối u lành tính xuất phát từ thành của lòng
ruột, có yếu tố di truyền), do đó, vấn đề quan trọng nhất là sớm "triệt hạ" các polyp lành tính này
nhằm phòng ngừa việc phát triển thành UTĐT.
Nội soi đại tràng chính là phương thức kiểm tra và điều trị các polyp hiệu quả nhất nếu có một
trong các yếu tố nguy cơ đã nêu ngay khi bước qua tuổi 40, hoặc sớm hơn nếu có người thân bị UTĐT
trước 40 tuổi, những trường hợp còn lại thì sau 50 tuổi.
Nội soi đại tràng là thủ thuật đơn giản, diễn ra khoảng 30 phút và bệnh nhân sẽ được áp dụng phương
pháp "gây ngủ nhẹ", giúp giảm thiểu tối đa sự khó chịu trong quá trình bác sĩ thao tác.
Khác với
phương pháp gây mê, khi áp dụng "gây ngủ nhẹ" bệnh nhân sẽ không phải rơi vào trạng thái mất ý thức
hoàn toàn, do đó việc hồi phục sức khỏe sau
nội soi được rút ngắn hơn rất nhiều.
Các bác sĩ luôn nhấn mạnh về việc chủ động bảo vệ sức khỏe bằng cách khám tổng quát định kỳ, đặc
biệt là những người có các nguy cơ mắc phải các loại ung thư nói chung và UTĐT nói riêng, vì nếu
đợi đến khi đã có triệu chứng rõ ràng thì thường là bệnh đã ở giai đoạn muộn.
AloBacsi.vn
Theo BS. Nguyễn Vĩnh Tường - DNSG