Ung thư âm hộ là gì?
Thông tin trên trang tin điện tử Bệnh viện K, ung thư âm hộ (UTAH) là loại ung thư ít gặp, chiếm từ 3-5% các ung thư sinh dục nữ, xảy ra chủ yếu ở người cao tuổi, thường gặp nhất ở lứa tuổi 65-75 tuổi, nhưng cũng đã thấy ở người chưa mãn kinh.
Nguyên nhân mắc bệnh chưa rõ, người ta mới thấy nhiễm vi-rút gây u nhú ở người (HPV) làm tăng nguy cơ bị bệnh. Nhiều trường hợp bệnh xuất hiện sau sùi mào gà (condyloma).
Thông thường bệnh phát sinh từ tổn thương tiền ung thư gọi là tân sản nội biểu mô âm hộ (vulva intraepithelial neoplasia-VIN). Do VIN hoặc loạn sản có nguy cơ trở thành UTAH rất cao nên việc phát hiện và điều trị kịp thời các tổn thưong này rất quan trọng.
UTAH thường phát triển trong một thời gian khá dài.
Chẩn đoán ung thư âm hộ
Triệu chứng chủ quan
Triệu chứng sớm hay gặp là ngứa âm hộ một thời gian dài, có liên quan đến các tổn thương tiền ung thư. Về sau bệnh nhân có thể có chảy máu, chảy dịch khi có loét bề mặt, muộn hơn có đái khó và đau.
Bệnh nhân thường tự thấy khối u, khi để muộn có thể sùi thành khối lớn. Hiện còn nhiều bệnh nhân đến khám ở giai đoạn muộn do ngại đi khám hoặc đi khám nhưng thầy thuốc không có kinh nghiệm trong việc phát hiện các tổn thương sớm.
Khám thực thể
Khám thấy tổn thương nổi gồ, có thể đỏ tươi, loét, hoặc có những mảng trắng hoặc có những nụ sùi. Hầu hết UTAH biểu hiện đơn ổ trên bệnh nhân đã mãn kinh thường liên quan đến các tổn thương mãn tính ở âm hộ. Có khoảng 5% biểu hiện đa ổ thường ở những phụ nữ trẻ.
Vị trí thường gặp ở môi lớn (50%), sau đó là môi nhỏ (15-20%) và sau cùng là âm vật.
Cần khám phụ khoa toàn diện, khám hạch bẹn, các cơ quan xung quanh đánh giá mức độ xâm lấn của bệnh.
Để chẩn đoán sớm, trước một tổn thương âm hộ, thầy thuốc cần bấm sinh thiết.
Sử dụng máy soi cổ tử cung sau khi chấm acid acetic 3-6% và đợi 5 phút giúp quan sát tốt hơn để chọn vị trí sinh thiết, đặc biệt ở những phụ nữ có các tổn thương rộng.
Yếu tố nguy cơ ung thư âm hộ
- Vi-rút gây u nhú HPV: khoảng từ 3 đến 5/10 trường hợp ung thư âm hộ mà nguyên nhận là do HPV. Vi-rút này lây truyền qua các hoạt động tình dục. Có nhiều loại vi-rút HPV và một vài loài có nguy cơ gây ung thư cao - Theo Sức khỏe & đời sống.
- Tuổi: Nguy cơ gia tăng bệnh ung thư âm hộ ở những phụ nữ cao tuổi từ 65-75 mặc dù nó có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi.- Hút thuốc: Hút thuốc lá làm tăng nguy cơ ung thư âm hộ.
- Nhiễm vi-rút suy giảm miễn dịch ở người (HIV): Vi-rút truyền qua đường tình dục làm suy yếu hệ miễn dịch, có thể làm dễ bị nhiễm HPV, do đó làm tăng nguy cơ ung thư âm hộ.
- Người mắc một số bệnh về da vùng âm hộ làm cho da trở nên mỏng và ngứa dần dẫn đến xơ cứng da ở khu vực này.
Phòng ngừa ung thư âm hộ
- Tiêm vắc-xin phòng HPV: Trẻ gái và phụ nữ trẻ có thể xem xét việc tiêm vắc-xin HPV để bảo vệ chống lại các chủng vi-rút được cho là gây ra các trường hợp ung thư âm hộ.
- Giảm nguy cơ các bệnh lây truyền qua đường tình dục:
+ Hạn chế số lượng bạn tình vì người càng có nhiều bạn tình càng có nguy cơ nhiễm bệnh liên quan đến tình dục.
+ Sử dụng bao cao su đúng cách mỗi lần quan hệ tình dục.
- Khám phụ khoa: định kỳ 6 tháng 1 lần tại các cơ sở y tế chuyên khoa.
- Khi có những bất thường như thay đổi trong kích cỡ, màu sắc, có những vết chàm hay vết bớt ở vùng âm hộ; ngứa rát và đau xung quanh âm hộ; xuất hiện u cục hay mụn rộp nổi lên trên da; chảy máu bất thường; khí hư nhiều; đau rát khi tiểu tiện hay xuất hiện khối u ở vùng âm hộ thì nhất thiết cần được kiểm tra và điều trị triệt để bởi thầy thuốc chuyên khoa.
Trà Mi
Theo GĐVN