Ở Việt Nam, theo thống kê của Hội tĩnh
mạch học TP. HCM tỉ lệ người bị suy tĩnh mạch mạn tính chi dưới chiếm vào
khoảng 5 - 8% những người trưởng thành. Bệnh hay xảy ra phụ nữ có gia đình mang
thai nhiều lần, những phụ nữ trẻ làm việc văn phòng phải đứng hay ngồi nhiều,
những người béo phì và những bệnh nhân lớn tuổi.
Bệnh có thể đưa đến các biến
chứng khá trầm trọng như giãn tĩnh mạch nông hay huyết khối tĩnh mạch sâu gây
chảy máu, viêm tĩnh mạch hay tắc động mạch phổi gây tử vong và nhất là giảm đi
rất nhiều chất lượng của cuộc sống.
Suy tĩnh mạch là gì?
Trong điều kiện sinh lý bình
thường, máu hệ tĩnh mạch lưu chuyển từ hai chân về tim theo chiều từ dưới lên
trên, ngược theo chiều của trọng lực, dù cơ thể đang ở tư thế đứng nhờ vào hệ
thống van trong lòng tĩnh mạch. Khi các hệ thống van này bị hư hỏng, suy yếu,
ngoài dòng máu sinh lý nói trên, trong lòng tĩnh mạch sẽ xuất hiện các dòng máu
chảy theo chiều ngược lại, gọi là dòng trào ngược. Chính dòng trào ngược này
gây ra các triệu chứng suy tĩnh mạch chân: đau, nặng, mỏi, vọp bẻ, phù chân… Vì
vậy, theo quan điểm điều trị mới của y học ngày nay, cần phải loại bỏ dòng máu
trào ngược là nguyên nhân gây ra triệu chứng.
Một ca điều trị viêm tĩnh mạch chi dưới bằng sóng cao tần
Trên thế giới có nhiều phương
pháp để loại bỏ dòng máu trào ngược. Với sự phát triển của y học ngày nay, đi
sâu tìm hiểu về cơ chế sinh bệnh của suy tĩnh mạch, ứng dụng các thành tựu,
phát minh khoa học vào trong chẩn đoán và điều trị bệnh.
Một trong những ứng dụng mới
nhất của y học hiện đại là sử dụng sóng cao tần nhằm loại bỏ dòng máu trào
ngược trong điều trị suy tĩnh mạch mạn tính chi dưới, gọi tắt là RFA (radio
frequency ablation).
Đây là phương pháp điều trị
đã được Cơ quan Quản lý dược phẩm và điều trị Hoa Kỳ đồng ý cho áp dụng rộng
rãi ở Mỹ. Ở Việt Nam, phương pháp này cũng được một số cơ sở điều trị và một số
thầy thuốc của Hội Tĩnh mạch học TP.HCM áp dụng có kết quả tốt với những chỉ
định đúng đã được hội đồng khoa học kỹ thuật của Hội thông qua.
Đốt bằng sóng cao tần (RFA)
là gì?
RFA (Radiofrequency Ablation)
là phương pháp hủy mô bằng nhiệt gây ra do bởi sự ma sát của các ion trong mô
dưới tác động của dòng điện xoay chiều có tần số nằm trong khoảng sóng âm thanh
(200 - 1.200 MHz). Dòng điện từ máy được truyền vào mô cơ thể qua một điện cực
dạng kim (needle electrode), dòng sóng radio được truyền vào đầu kim và sinh
nhiệt. Nhiệt do ma sát làm khô mô xung quanh dẫn đến làm mất nước trong tế bào
và hoại tử đông phần mô cần hủy.
RFA nhằm mục đích loại bỏ
dòng máu trào ngược trong tĩnh mạch hiển lớn, thường được thực hiện cho những
bệnh nhân giãn tĩnh mạch chân độ 2 trở lên theo phân độ CEAP. Bệnh nhân suy
tĩnh mạch đã điều trị nội khoa tích cực bằng thuốc và mang vớ áp lực hơn 1
tháng nhưng chưa thuyên giảm triệu chứng hay không cải thiện điểm độ nặng lâm
sàng, siêu âm có dòng trào ngược trong hệ tĩnh mạch, cũng có thể điều trị bằng
RFA.
Ưu điểm của RFA so với các
phương pháp trước đây
- Tỉ lệ thành công cao trong
việc loại bỏ dòng trào ngược (nguyên nhân gây bệnh).
- Ít đau, ít bầm máu. Có thể
xuất viện trong ngày.
- Thẩm mỹ cao (chỉ với một
vết mổ 0,3cm).
- An toàn, rất ít tai biến và
biến chứng.
Do tính chất ít xâm lấn hơn,
bệnh nhân sẽ hồi phục nhanh hơn so với nếu điều trị bằng phẫu thuật kinh điển.
Bệnh nhân có thể đi lại nhẹ nhàng, trở lại với các hoạt động sinh hoạt hàng
ngày trong 12 giờ ngay sau thủ thuật. Việc tập luyện và chơi thể thao sẽ trở
lại bình thường sau 1 tuần.
Phương pháp điều trị bệnh suy
tĩnh mạch này ngày càng được nhiều nước trên thế giới sử dụng.
PGS.TS.BS. Nguyễn Hoài Nam