Can thiệp bằng kỹ thuật TIPS
|
Thống kê lượng bệnh nhân điều trị thực tế tại BV Bạch Mai cho thấy, bệnh nhân xơ gan có nguyên do từ rượu đứng thứ hai, chỉ sau xơ gan do virus viêm gan B. Điều nguy hiểm là ung thư gan xảy ra trên nền xơ gan chiếm tỉ lệ 77% - 85%. |
Cuối tháng 6/2010, bệnh nhân đến BVTƯ Quân đội 108 và được các bác sĩ quyết định điều trị bằng phương pháp hoàn toàn mới ở Việt Nam. Đó là kỹ thuật TIPS - kỹ thuật tạo dòng máu phân lưu trong gan làm giảm áp lực
tĩnh mạch.
Trong thời gian chờ điều trị, bệnh nhân lại bị một đợt chảy máu dữ dội nữa ngay trong bệnh viện, đã được hồi sức cấp cứu bằng nội soi, tiêm xơ, truyền máu... nhưng không kết quả. Diễn biến rất nhanh vì mất máu nhiều, dẫn đến bệnh nhân trụy tim mạch, kích thích vật vã do thiếu máu não. Hội chẩn cấp cứu giữa Khoa Tiêu hóa, Khoa Can thiệp tim mạch, Khoa Gây mê hồi sức BVTƯ Quân đội 108 quyết định thực hiện can thiệp mạch khẩn cấp bằng kỹ thuật TIPS ngay để làm ngừng chảy máu từ các đám tĩnh mạch giãn ở dạ dày. Nếu không nguy cơ tử vong bệnh nhân cao.
Bệnh nhân được đưa vào phòng can thiệp trong tình trạng lơ mơ, mạch nhanh 140-150 lần/phút, huyết áp thấp, đồng tử hai bên giãn. Ngay sau khi được đặt ống thở kiểm soát hô hấp, các kíp khẩn trương tiến hành song song vừa hồi sức truyền máu, truyền dịch bù khối lượng tuần hoàn..., vừa thực hiện chọc tĩnh mạch cảnh bên phải để đưa dụng cụ xuống tĩnh mạch gan, tạo đường nối thông giữa tĩnh mạch cửa và tĩnh mạch gan. Biện pháp này làm giảm áp lực tĩnh mạch cửa và nút kín các cuống tĩnh mạch giãn chảy ngược vào dạ dày để cầm máu.
Điều trị nội khoa và nội soi không hiệu quả
|
|
|
Các bác sỹ BVTW Quân đội 108 đang thực hiện kỹ thuật TIPS. |
Theo TS Lê Văn Trường, Chủ nhiệm Khoa can thiệp tim mạch, BVTƯ Quân đội 108, sau một giờ phẫu thuật, ca mổ thành công, đồng thời nhờ hồi sức tốt nên các chức năng tim mạch được phục hồi nhanh chóng. Sau can thiệp, bệnh nhân tỉnh táo, được nội soi lại ngay sau 6 giờ thấy các tĩnh mạch giãn ở dạ dày đã xẹp hoàn toàn, không còn chảy máu. Hồi sức tích cực thêm 3 ngày và điều trị nội khoa 10 ngày sau can thiệp, bệnh nhân ra viện trong tình trạng khỏe mạnh. Kiểm tra lại sau một tháng, bệnh nhân không chảy máu tái phát, thể trạng khỏe, sinh hoạt bình thường, các tĩnh mạch giãn ở dạ dày biến mất.
Cũng theo TS Trường, đây là thành công của việc triển khai kịp thời kỹ thuật can thiệp mạch mới với sự phối hợp nhiều chuyên khoa trong BVTƯ Quân đội 108, mang lại nhiều lợi ích thiết thực cho bệnh nhân.
TIPS là kỹ thuật can thiệp mạch được chỉ định cho bệnh nhân xơ gan tăng áp lực tĩnh mạch cửa, biến chứng chảy máu tiêu hóa do vỡ tĩnh mạch thực quản dạ dày nặng, tái diễn, điều trị nội soi và nội khoa không kết quả. Kỹ thuật này còn nhằm giảm áp lực của hệ tĩnh mạch cửa nhờ tạo ra một dòng máu phân lưu về thẳng tĩnh mạch gan.
Đây là kỹ thuật mà các bác sỹ chuyên ngành tiêu hóa và can thiệp mạch đã nghĩ đến từ nhiều năm nay. Vì số lượng bệnh nhân xơ gan tăng áp tĩnh mạch cửa bị chảy máu khá nhiều, điều trị nội khoa và nội soi chỉ đạt hiệu quả nhất định.
|
Xơ gan do rượu chỉ đứng sau viêm gan B
Theo khoa Tiêu hoá, BV Bạch Mai – phần lớn bệnh nhân điều trị nội trú tại khoa có bệnh lý liên quan đến gan thì 1/4 là xơ gan, nguyên nhân phần lớn là do rượu. Theo bệnh án, những bệnh nhân này phần lớn là nghiện rượu. Uống rượu nhiều sẽ làm tổn thương bộ phận gan, tế bào gan bị hoại tử, thoái hoá mỡ, tổ chức xơ phát triển. Xơ gan làm ảnh hưởng mạnh đến các quá trình chuyển hóa của cơ thể như khả năng chống độc, tạo mật, quá trình đông máu...
Các bệnh nhân xơ hoá gan do uống rượu nhiều hầu hết đến viện trong tình trạng muộn, đã có biến chứng rõ ràng như xuất huyết tiêu hoá, vàng da, cổ trướng, phù hai chi. Nhiều trường hợp đã sinh biến chứng nặng như nhiễm trùng phổi, nhiễm trùng đường tiết niệu. |
Vân Khánh