Ở Việt Nam bệnh
ung thư gan (UTG) đứng thứ ba trong các bệnh về gan. Tìm
hiểu về nguyên nhân gây bệnh thì xuất phát điểm của
40-80% trường hợp là bệnh nhân đã mắc viêm gan siêu vi
B từ trước.
Đau bụng kéo
dài: cẩn thận
Bác sĩ Nguyễn
Cao Cương, Bệnh viện Bình Dân cho biết: UTG tiến triển
từ viêm gan mãn dần dần chuyển sang xơ gan, giai đoạn
phát triển mạnh và UTG. Triệu chứng của UTG không đặc
hiệu. Những cơn đau bụng kéo dài và không tìm ra nguyên
nhân là vấn đề than phiền thường gặp ở bệnh nhân,
nhất là ở bệnh nhân nam 50-60 tuổi, đau 1/4 bụng trên
phải, có khi sụt cân và sờ thấy u bụng.
Ở giai đoạn
trễ đa số bệnh nhân nhập viện vì đau bụng, khó thở,
suy nhược, gan to, vàng da, cổ trướng… Diễn tiến tự
nhiên của UTG thường xấu, không điều trị kịp thời
thì khoảng thời gian sống chỉ kéo dài được vài tháng.
Khi bệnh nhân nhập viện với tình trạng xuất huyết nội
do UTG vỡ, sốt do UTG hoại tử, hôn mê gan là bệnh diễn
biến rất nặng.
Chẩn đoán và
điều trị
UTG có hai giai
đoạn sớm và muộn, tùy vào giai đoạn mà ta áp dụng
phương pháp điều trị nội khoa hay ngoại khoa.
Để chẩn đoán
UTG hiện có phương pháp hình ảnh học là:
Siêu âm:
tầm soát, phát hiện bệnh sớm, đồng thời phát hiện
được bệnh lý đi kèm xơ gan, tăng áp lực tĩnh mạch
cửa, tắc tĩnh mạch chủ và tĩnh mạch gan do u…
Điện toán
cắt lớp (CT-scan): chọn lựa, phát hiện UTG 1 cm, phân
biệt với u lành. Điện toán cắt lớp còn phát hiện di
căn ngoài gan, hạch ổ bụng, đánh giá giai đoạn, thể
tích gan còn lại…
Cộng hưởng
từ (MRI): chi phí cho phương pháp này tương đối cao
nhưng độ chính xác cao, MRI giúp phân biệt UTG với u mạch
máu, nốt tăng sinh, di căn gan…
Chụp mạch
máu: là phương pháp xâm lấn, phát hiện tắc tĩnh
mạch chủ, tăng sinh động mạch nhỏ, bất thường về
giải phẫu học… có thể đồng thời làm tắc mạch hóa
trị.
Nội soi ổ
bụng: để chẩn đoán UTG và các u khác, tìm di căn ổ
bụng.
Sinh thiết
kim: qua sự hướng dẫn của siêu âm hay điện toán
cắt lớp ta chỉ giới hạn được u gan chưa chẩn đoán
được bệnh lành hay ác tính.
Sau khi chẩn đoán
qua hình ảnh bác sĩ điều trị sẽ áp dụng biện pháp
ngăn chặn UTG bằng phẫu thuật cắt ghép gan hoặc phá
hủy u chích ethanol, chích acid acetic, đông lạnh, sóng tần
số radio…
Ghép gan là cắt
bỏ gan có UTG và gan xơ hóa. Đây là phương pháp điều
trị triệt để tốt nhất cho một khối u nhỏ hơn 5cm ở
bệnh nhân xơ gan C. Tỉ lệ sống 5 năm sau ghép gan đạt
đến 36-75%, riêng trường hợp phá hủy u cho tỉ lệ thấp
hơn cắt u. Tuy nhiên, vấn đề hiện nay là thiếu gan để
ghép.
Tắc mạch hóa
trị được khuyến cáo là trị liệu hàng đầu cho bệnh
nhân có u gan lớn, không cắt được, không có xâm lấn
mạch máu hay ngoài gan.
Bệnh nhân sau
khi mổ gan cần chú ý đến dinh dưỡng. Đặc biệt, dùng
nhiều đạm thực vật có trong đậu nành. Không nên hấp
thu nhiều chất sắt (củ dền đỏ, thịt bò…) vì gan
tích tụ chất sắt.
Phòng tránh
Chức năng gan
quan trọng nhất là đo tỉ lệ ứ đọng Indocyanine green,
chức năng đông máu, chức năng tổng hợp (Albumin), chức
năng kết hợp Bilirubin vì thế mà khối lượng làm việc
của gan chiếm thời lượng rất lớn, hầu như không ngơi
nghỉ. Vì giữ chức năng thanh lọc cơ thể nên mọi chất
độc hại như rượu bia, thuốc lá, dịch truyền cơ thể
đều được vận chuyển qua bộ máy lọc của gan.
Để phòng tránh
bệnh cho gan ngoài việc hạn chế sử dụng các chất kích
thích chúng ta cần phải có chế độ sinh hoạt hợp lý,
dùng các loại thực phẩm bảo đảm nguồn gốc để
tránh các bệnh về gan và đặc biệt là bệnh UTG.
AloBacsi.vn
Theo Nhật
Thương – Phụ nữ TPHCM