Kết quả kiểm tra của Cục Bảo vệ thực vật đối với một số cơ sở sản xuất giá đỗ tại TP HCM cho thấy việc một số cơ sở sản xuất sử dụng hóa chất giúp điều hòa sinh trưởng giá đỗ là có và đã vi phạm quy định quản lý thuốc bảo vệ thực vật ở Việt Nam.
Tuy nhiên cơ quan chức năng cũng nhận định loại thuốc này không gây nguy hại nghiêm trọng cho sức khỏe người tiêu dùng.
Để làm rõ hơn vấn đề này, ngày 14/8, ông Nguyễn Xuân Hồng, Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật đã có cuộc trao đổi với báo chí về những thông tin liên quan:
- Xin ông cho biết việc kiểm tra đối với các cơ sở sản xuất giá đỗ được tiến hành như thế nào và có kết quả ra sao?
- Sau khi có thông tin, Cục Bảo vệ thực vật, Cục Quản lý chất lượng nông lâm và thủy sản cùng với Chi Cục Bảo vệ thực vật Thành phố Hồ Chí Minh đã tiến hành kiểm tra đột xuất 7 cơ sở lớn, trên tổng số 33 cơ sở sản xuất kinh doanh giá đỗ.
Kết quả đoàn kiểm tra đã thu được một số mẫu hóa chất mà người làm giá đỗ sử dụng. Qua phân tích của Trung tâm Kiểm định thuốc bảo vệ thực vật cho thấy thuốc có hoạt chất chủ yếu là Cytokinin với mức độ từ 1,19-1,26%, dùng để điều hòa sinh trưởng thực vật, nhằm thúc đẩy sự nảy mầm của hạt đậu và giảm hình thành rễ giá đậu.
Hoạt chất Cytokinin được Việt Nam cho phép sử dụng trong sản xuất giá đỗ. Tuy nhiên đối với nguồn thuốc cụ thể được sử dụng tại các cơ sở trên có nguồn gốc từ Trung Quốc, chưa được đăng ký và cho phép sử dụng tại Việt Nam. Vì vậy người làm giá đỗ sử dụng thuốc này vẫn vi phạm đối với quy định quản lý thuốc bảo vệ thực vật ở Việt Nam.
Mặc dù vậy, chúng tôi thấy rằng hoạt chất trên là chất điều hòa sinh trưởng, sử dụng với liều lượng thấp chưa ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe người tiêu dùng. Chúng tôi cũng đã cho kiểm tra chất lượng của giá đỗ sau khi sử dụng hoạt chất này thì cũng vẫn đáp ứng yêu cầu về an toàn thực phẩm.
Đối với thị trường Hà Nội, hiện cũng đang tiến hành kiểm tra, thông tin ban đầu cho thấy có một vài cơ sở có sử dụng hóa chất, đang tiếp tục kiểm tra hóa chất này có nguy hiểm hay không. Kết quả sẽ có trong vài ngày tới. Chúng tôi nhận định bước đầu cũng là chất điều hòa sinh trưởng chứ không phải là thuốc trừ sâu hay loại gì khác.
- Hợp chất điều hòa đó, dù là có trong danh mục cho phép thì vẫn phải tuân theo giới hạn hàm lượng sử dụng nhất định với giá đỗ. Vậy làm sao kiểm soát được người nông dân sử dụng cho đúng ?
- Bất kỳ thuốc nào mà sử dụng đều có nhãn mác ghi rõ ràng, liều lượng bao nhiêu và sử dụng thế nào. Ở Việt Nam chúng ta có một thuốc tên thương phẩm là 3G, chứa hoạt chất Cytokinin được phép sử dụng trong sản xuất giá đỗ làm hạt phát triển nhanh hơn, thân mập và ít rễ hơn.
Khi ra ngoài thị trường thì bao bì cũng phải ghi hết sức rõ ràng. Người sử dụng bao giờ cũng phải theo nhãn mác, không ai dại gì mất thêm tiền, sử dụng lượng thuốc cao lên trong khi không phải cứ nhiều hơn đều là tốt, vì sẽ làm mất chất lượng, hình thức giá đỗ cũng khác đi.
Việc kiểm tra vừa rồi cũng kiểm tra cả giá đỗ sau khi sử dụng thì vẫn an toàn vì nó là hoócmôn thực vật cho nên quy định mức độ dư lượng tối đa cho phép là rất cao. Trong quá trình sản xuất với liều lượng thấp như vậy, ví dụ trong một tuýp có 2 ml thuốc phải pha vào 5 lít nước thì để lại dư lượng không đáng kể, đồng thời thuốc này là hoócmôn thực vật nên không ảnh hưởng tới sức khỏe.
Việc sử dụng thuốc chưa rõ nguồn gốc, chưa được đăng ký tại Việt Nam là vi phạm, dù qua rà soát chúng tôi nhận định mức độ chưa nghiêm trọng nhưng vẫn phải yêu cầu các cơ sở đang sản xuất giá mà dùng loại đó thì phải dừng, mà chỉ được dùng đối với những loại đã được cho phép.
- Sau một loạt sự cố liên quan tới mất an toàn vệ sinh thực phẩm gần đây, người tiêu dùng rất hoang mang lo lắng. Ý kiến của ông về việc này như thế nào và ông có khuyến cáo gì đối với người tiêu dùng?
- Người dân lo lắng đối với an toàn thực phẩm là điều tất nhiên và không chỉ riêng đối với nước chúng ta, các nước khác cũng vậy. Việc này cũng có nghĩa là nhận thức của người dân về an toàn thực phẩm đã được nâng cao.
Hiện nay các đơn vị quản lý của Bộ vẫn đang thực hiện thường xuyên theo quy định của Việt Nam đối với việc kiểm tra an toàn thực phẩm, chứ không phải khi nào xảy ra sự cố thì mới kiểm tra, do vậy người dân không nên quá hoang mang.
Chúng ta cần suy nghĩ rằng trong sản xuất nông nghiệp hiện nay việc sử dụng hóa chất vẫn được phép, quan trọng là sử dụng như thế nào, chứ không phải bất kỳ quá trình sản xuất nào cũng đều không được sử dụng hóa chất.
Nếu việc sử dụng hóa chất an toàn thì cũng được nhiều nước, trong đó có Việt Nam cho phép trong sản xuất giá đỗ. Nhưng cũng phải cẩn thận, cảnh giác đối với các cơ sở sử dụng hóa chất làm giá đỗ ngoài danh mục vì vẫn tiềm ẩn nguy cơ gây mất an toàn thực phẩm.
Nếu chúng ta muốn có giá hoàn toàn không sử dụng hóa chất thì bằng mắt thường vẫn có thể phân biệt được. Những loại giá phát triển bình thường, có rễ, thân, lá mầm chứ không phải các loại giá thân mập hoặc hoàn toàn không có rễ.
Ở các nước và ở Việt Nam hiện cũng có hướng dẫn quy trình sản xuất giá và người tiêu dùng có thể sử dụng luôn trong quy mô hộ gia đình để đảm bảo mức an toàn cao nhất.
Các nước khác họ còn có cảnh báo là không phải lo ngại về sử dụng hóa chất sinh trưởng mà lo ngại nhất là vi sinh vật gây bệnh, trong quá trình hạt nảy mầm trong thời gian ngắn nhiệt độ cao thì vi sinh vật phát triển nhanh.
Đối với sản xuất giá thì đặc biệt coi trọng việc này, giá thường là ăn sống, nguồn nước sử dụng trong sản xuất cũng phải đảm bảo. Thời gian tới chúng tôi sẽ kiểm tra thêm về vấn đề này.
(Vietnam+)