Tôi đang bị mắc bệnh hắc lào. Tôi muốn hỏi bác sĩ: Thuốc nào để điều trị bệnh hắc lào? Cách phòng bệnh ra sao? Mong bác sĩ tư vấn giúp.
Nguyễn Văn Thịnh ([email protected])
Hắc lào là bệnh ngoài da do vi nấm thuộc nhóm Dermatophytes và thường gặp nhất là hai loại nấm Trychophyton và Epidermophyton. Bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi, gặp nhiều ở tuổi thanh thiếu niên và trung niên, nam nhiều hơn nữ. Nguyên nhân mắc bệnh hắc lào có thể do vệ sinh thân thể kém, ít tắm gội trong khi cơ thể có nhiều mồ hôi, tạo điều kiện cho vi nấm phát triển gây bệnh. Nếu tắm tại vùng nước bẩn, là nơi trú ẩn của nhiều loại vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng thì càng dễ mắc bệnh. Bệnh còn lây nhiễm từ người này sang người khác do tiếp xúc da - da, hay mặc chung quần áo, dùng chung đồ sinh hoạt, quan hệ tình dục với người nhiễm bệnh.
Triệu chứng nổi bật của bệnh hắc lào là ngứa và nổi mẩn đỏ, mụn nước, khi gãi nhiều để lại vết thương lan rộng và cảm giác rát. Tổn thương là một vùng da nổi mẩn đỏ, có giới hạn rõ, trên bề mặt thường nổi nhiều mụn nước tập trung ở rìa của tổn thương, vết trên da tương tự như đồng tiền (nên gọi là lác đồng tiền).
Việc chữa trị hắc lào yêu cầu người bệnh phải kiên trì dùng thuốc. Các thuốc dùng để trị hắc lào cổ điển gồm: dung dịch cồn BSI (acid benzoic + acid salicylic + iod); thuốc phối hợp (acid benzoic + acid salicylic + acid boric); dung dịch ASA (acid acetylsalicylic, natri salicylat). Các thuốc này có tác dụng tốt nhưng gây lột da nhiều, đau rát, để lại màu đen trên da như sạm da hoặc gây biến chứng.
Hiện nay có nhiều thuốc dùng tại chỗ ở dạng kem bôi với các hoạt chất là dẫn chất imidazol rất có hiệu quả như: miconazol, ketoconazol, econazol. Những thuốc này có ưu điểm là không có màu, mùi thơm, không gây lột da, không sưng đau nhưng cũng có thể gây ra những dị ứng nhẹ. Tình trạng dị ứng sẽ hết khi ngừng dùng thuốc. Nếu tổn thương quá rộng, bệnh nhân cần dùng kết hợp cả thuốc điều trị tại chỗ với các thuốc uống để trị vi nấm toàn thân như: griseofulvine, ketoconazol, itraconazole, fluconazole.
Thuốc được sử dụng hạn chế ở những người có bệnh gan, thận...
Khi dùng thuốc điều trị hắc lào, bệnh nhân cần tuân thủ các nguyên tắc để tránh sự tái nhiễm và bảo đảm kết quả điều trị như: điều trị liên tục, ngày bôi thuốc 2 - 3 lần cho đến khi da lành, sau đó cần tiếp tục bôi thuốc ít nhất 2 tuần nữa để tránh tái phát. Bôi thuốc cũng phải theo hướng dẫn, vì nếu bôi thuốc không đúng như bôi thuốc quá mạnh, bôi dây sang da lành hay da non, có thể làm bệnh càng lây lan hơn hoặc gây ra tình trạng phỏng, chảy nước nhiều, ngứa dữ dội, gây nhiễm khuẩn da...
Nguyên nhân nhiễm vi nấm không chỉ do kém vệ sinh mà còn do lạm dụng thuốc kháng sinh, lạm dụng thuốc corticoid, dẫn đến nhiễm bệnh nấm “cơ hội”. Vì vậy, tất cả chúng ta cần từ bỏ thói quen dùng thuốc bừa bãi. Muốn phòng bệnh hắc lào tái phát, bên cạnh việc dùng thuốc đúng chỉ định cần phải diệt nấm ở những vật dụng cá nhân như quần áo, mùng mền, chăn đệm... bằng cách luộc nước sôi 100oC trong vòng 15 phút. Không mặc chung quần áo với người khác, tránh làm việc ở những nơi ẩm ướt, ra mồ hôi nhiều, luôn luôn tắm rửa sạch sẽ.
BS. Nguyễn Bằng Việt