Cơ chế
Thay đổi điện tâm đồ xảy ra trong COPD là do:
Sự hiện diện của khí phế thũng tiến triển tăng dần trong ngực.
Những ảnh hưởng lâu dài của sự co mạch phổi thiếu oxy trên bên phải của tim, làm tăng áp động mạch phổi và phì đại tâm nhĩ phải và tâm thất phải tiếp theo (tức là tim phổi).
Ảnh hưởng của khí phế thũng trên tim
Sự nở căng của phổi gây nén chèn ép tim và hạ thấp cơ hoành, với hậu quả kéo dài và định hướng tim theo chiều dọc.
Do cấu trúc cố định của tim với các mạch máu lớn, tim xoay chiều kim đồng hồ trong mặt phẳng ngang, với chuyển động tâm thất phải ra trước và di chuyển tâm thất trái phía sau.
Sự hiện diện của áp lực không khí tăng lên tim và điện cực ghi có tác dụng làm giảm dẫn truyền, dẫn đến giảm biên độ của phức bộ QRS.
Phổi căng giãn và định hướng tim theo chiều dọc
Ảnh hưởng đến mạch máu phổi
Thiếu oxy máu mạn tính gây co mạch phản xạ trong các tiểu động mạch phổi ("co mạch phổi thiếu oxy"), hậu quả gây tăng áp lực động mạch phổi.
Phá hủy các mô phổi với sự mất mát của các mao mạch phổi tăng làm tăng sức đề kháng của giường mạch máu phổi bằng cách giảm diện tích bề mặt hiệu quả của nó.
Theo thời gian, động mạch phổi tăng áp lực mãn tính dẫn đến phì đại thất phải và tâm nhĩ phải để bù.
Kết quả điện tâm đồ
Các kết quả điện tâm đồ tiêu biểu nhất trong khí phế thũng:
Chuyển trục sóng P sang phải với sóng P nổi bật trong các đạo trình dưới và sóng P dẹt hoặc đảo ngược trong DI và aVL.
Chuyển trục QRS sang phải tới 90 độ (trục tung) hay ngoài (độ lệch trục phải).
Phóng đại khử cực nhĩ gây đoạn PR và ST "võng" dưới cơ sở TP.
Điện áp phức bộ QRS thấp, đặc biệt là trong các đạo trình trước tim trái (V4 - 6).
Xoay chiều kim đồng hồ của tim chậm với điểm chuyển tiếp R / S trong các đạo trình liên tục trước tim + / - trong sóng S hiện diện trong V6. Có thể vắng mặt hoàn toàn của sóng R trong dẫn V1 - 3 ("hình SV1 - SV2 - SV3").
Với sự phát triển của hệ tim phổi , những thay đổi bổ sung sau đây được xem xét:
Phì đại tâm nhĩ phải (P pulmonale).
Phì đại thất phải.
Thay đổi điện tâm đồ khác có thể được nhìn thấy bao gồm:
B lock nhánh phải (thường là do RVH)
Nhịp tim nhanh nhĩ đa ổ - nhịp tim nhanh nhĩ thường xuyên bất thường với ít nhất 3 hình thái riêng biệt sóng P (kết hợp với tăng tỷ lệ tử vong ở bệnh nhân COPD).
PR và ST chênh xuống dưới đường cơ sở TP
Xoay chiều kim đồng hồ của tim
Tiến triển sóng R bình thường
Xoay chiều kim đồng hồ
Nhịp tim nhanh nhĩ đa ổ
Nhịp tim nhanh nhĩ đa ổ: nhanh, không đều, nhịp điệu với phức bộ QRS hẹp với ít nhất ba hình thái sóng P khác nhau (mũi tên)
Ví dụ ECG
Ví dụ 1
Điện tâm đồ này thể hiện rất nhiều các tính năng của bệnh phổi mãn tính:
Trục QRS sang phải (90 độ).
Sóng P đỉnh của các chuyển đạo dưới > 2,5 mm (P pulmonale) với trục sóng P sang phải (đảo ngược trong aVL).
Xoay chiều kim đồng hồ của tim với điểm chuyển tiếp R / S chậm (chuyển đạo chuyển tiếp = V5).
Sóng R vắng mặt trong các đạo trình trước tim bên phải (SV1 - SV2 - SV3).
Điện áp thấp của các đạo trình bên trái (I, aVL, V5-6).
Nhịp tim nhanh xoang có thể là do khó thở, thiếu oxy hoặc do thuốc giãn phế quản (ví dụ như salbutamol, theophylline).
Ví dụ 2
Một ví dụ điển hình của hình bệnh phổi:
Trục sang phải (+ 90 độ).
Sóng P đỉnh.
Điện áp QRS thấp (rõ ràng nhất trong các đạo trình chi).
Xoay chiều kim đồng hồ (đạo trình chuyển tiếp = V6).
Sóng R hầu như vắng mặt trong các đạo trình trước tim bên phải (SV1-SV2-SV3).
Ví dụ 3
Điện tâm đồ này cho thấy nhịp tim nhanh nhĩ đa ổ với các tính năng bổ sung của COPD:
Nhanh, nhịp điệu bất thường với nhiều hình thái sóng P.
Lệch trục bên phải, sóng R chiếm ưu thế trong V1 và sóng S sâu trong V6 chỉ ra phì đại thất phải do tâm phế.