Củ mã thầy giòn và có giá trị chữa bệnh cao.
Mã thầy còn gọi là củ năn, bột tề có tên khoa học là Heleocharis plantaginea R.Br. Cây có củ to mọc dưới nước. Thân không có lá, tròn dài, gần như chia đốt, ngoài mặt có khía dọc, phía trong có nhiều vách ngang. Lá được thay thế bởi những bẹ hình trụ. Cụm hoa chỉ gồm có một bông nhỏ màu vàng nâu ở ngọn. Củ Mã thầy to bằng củ hành, ngoài có lớp vỏ màu nâu đen. Cây Mã thầy được trồng ở những vùng núi cao lạnh gần biên giới Việt Nam và Trung Quốc.
Đông y cho rằng, củ mã thầy có vị ngọt, tính hàn, có công năng ích khí, an trung, khai vị, tiết thực, được sử dụng để trị nhiều bệnh do nhiệt, vàng da hay tỳ vị hư hàn…
Đây là một loại thực phẩm bổ dưỡng có khả năng hỗ trợ trị liệu đối với các bệnh tim mạch, đái tháo đường, giảm nguy cơ sỏi thận, phục hồi nhanh sức khỏe đường ruột bởi chất xơ và tinh bột củ năng thuộc loại tiêu hóa chậm.
Lưu ý khi ăn củ mã thầy
- Củ mã thầy mát bổ và tác dụng cầm máu, tuy vậy cũng không nên ăn sống vì dễ mắc bệnh sán lá nếu như không may ăn phải củ còn dính những ấu trùng sán lá kí sinh tại đây, bởi củ mã thầy mọc dưới đất bùn...
- Vì có tính lạnh nên mã thầy không thích hợp với những người có thể chất hoặc bệnh lý thuộc thể hư hàn, biểu hiện bằng các triệu chứng như sợ lạnh, tay chân lạnh, hay đau bụng khi ăn đồ sống lạnh, đại tiện lỏng hoặc nát, dễ bị cảm lạnh, ăn kém tiêu...