CôngThương - Giả về hình thức bên ngoài và giả chất lượng
Theo Đội Quản lý thị trường (QLTT) số 14, Chi cục QLTT Hà Nội, đối với mặt hàng tôn dân dụng, phổ biến nhất hiện nay là tình trạng giả về hình thức bên ngoài và giả về chất lượng. Việc cơ sở sản xuất tôn làm ra sản phẩm mà không in tên và thương hiệu của mình mà lại gắn tên, thương hiệu khác lên sản phẩm thì đó là hành vi làm hàng giả (giả về nhãn, xuất xứ, tên, địa chỉ). Nói cách khác là giả về hình thức bên ngoài. Còn nếu sản phẩm đó có chỉ tiêu chất lượng trên bao bì hoặc theo quy định cụ thể, ghi độ dày của tôn là 0,35mm, nhưng thực tế đo chỉ đạt 0,3mm hoặc mỏng hơn thì đây là hàng giả chất lượng.
Theo quy định, tất cả các sản phẩm doanh nghiệp (DN) đưa ra thị trường đều phải công bố chất lượng. Trong đó sẽ có tên của hàng hóa, chỉ tiêu chất lượng, kích thước (độ dày, độ mỏng), kể cả hàm lượng thành phần trong sản phẩm đó… Tại hội thảo về vấn nạn gian lận thương mại trong thị trường tôn thép mới tổ chức gần đây, hàng loạt doanh nghiệp, chuyên gia đã khẳng định thị trường tôn thép trong nước đang phổ biến tình trạng hàng giả, hàng nhái, đặc biệt là tôn Trung Quốc kém chất lượng nhưng in thương hiệu Việt Nam. Ngoài ra, nhiều cửa hàng, đại lý bán các loại tôn không rõ nguồn gốc được người bán giới thiệu chung chung là tôn liên doanh. Phần lớn loại tôn này đều in thông số độ dày cao hơn thực tế. Ví dụ độ dày trên tôn ghi 0,35mm nhưng khi người tiêu dùng đo độ dày thực chất chỉ đạt 0,28mm đến 0,30mm. Bằng hình thức này, người tiêu dùng đã vô tình bị móc túi từ 8.000 - 10.000 đồng/mét tôn mà không hay biết.
Doanh nghiệp thiệt hại đủ đường
Theo số liệu ước tính của Hiệp hội Thép Việt Nam, kể từ đầu năm tới nay, thị phần của các DN sản xuất và kinh doanh tôn đã bị mất 11%. Nguyên nhân do nạn kinh doanh và sản xuất tôn giả đang lũng đoạn thị trường. Tình trạng này khiến các DN làm ăn chân chính, đầu tư nhà máy sản xuất, công nghệ hiện đại gặp khó vì doanh số sụt giảm, tồn kho tăng cao. Tuy nhiên, điều đáng lo ngại hơn cả chính là uy tín của DN bị tổn hại nghiêm trọng. Trên thực tế, nếu nhà cung cấp vật liệu tôn cố tình cung cấp tôn không đúng tiêu chuẩn chất lượng so với yêu cầu của công trình sẽ ảnh hưởng lớn đến chất lượng. Đặc biệt, tôn kém chất lượng nhanh bị phai màu, nhanh gỉ sét, làm công trình xuống cấp sau khoảng 3 năm sử dụng thay vì 10 năm với tôn chính hãng. Việc tôn bị gỉ sét làm dột, nước mưa gây hư hỏng các vật dụng, trang thiết bị, hàng hóa lưu kho... Trong khi để khắc phục hậu quả, DN phải mất nhiều thời gian, chi phí để sửa chữa tình trạng hư hỏng này, thậm chí phải thay lại toàn bộ mái tôn của công trình.
Theo kinh nghiệm của những người kinh doanh trong nghề, bà con có thể phân biệt được tôn giả và tôn thật qua một số đặc điểm sau: Thứ nhất, chất lượng độ mạ không chuẩn, màu hơi lệch. Thứ hai, mã số cuộn tôn trên dòng in không giống mã in như nhà sản xuất quy định. Nguyên nhân do quá trình gia công và in lại tên, cơ sở làm hàng giả không xóa hết dòng in của nhà sản xuất cũ nên có thể thấy mờ mờ tên thương hiệu cũ. Thực tế đã có trường hợp tôn TOVICO bị xóa tên và được in lại tên tôn Hoa Sen. Đây cũng là điểm dễ nhận dạng nhất trên thị trường tôn hiện nay. Thứ ba, tôn gian lận độ dày thường có ký hiệu “MSC” hoặc “MC” trong chuỗi mã số ký hiệu in ở mặt sau tấm tôn. Loại tôn này cũng thường chỉ ghi độ dày của tôn là 0.35 hoặc 0.4 thay vì phải viết đầy đủ là 0,35mm hoặc 0,40mm. Đặc biệt, tôn giả, nhái thường không dập số mét và chứng chỉ ISO 9001:2008 vì máy cán không dập nổi. Riêng đối với những loại tôn liên doanh, tôn không đủ độ dày như thông số của nhà sản xuất, bà con chỉ cần đem cân tấm tôn để kiểm tra. Với tôn màu dày 0,35mm phải đảm bảo tỷ trọng 2,9 - 3 kg/mét, tôn màu dày 0,30mm cân nặng 2,4 - 2,5 kg/mét.