Bệnh nặng không phải do viêm da

Chiều 14.6, sau 2 buổi khám cho 9 bệnh nhân tại BV Đa khoa tỉnh Quảng Ngãi và hơn 250 người tại xã Ba Điền, huyện Ba Tơ, đoàn các bác sĩ (BS) BV Bạch Mai đã trở lại Trung tâm Y tế huyện Ba Tơ. Khi BS Đặng Thị Phượng - GĐ trung tâm - cho biết có 2 bệnh nhân nặng cần phải chuyển lên tuyến trên gấp, các bác sĩ BV Bạch Mai đã đề nghị được khám trực tiếp cho 2 trường hợp này. Ca đầu tiên là bà Phạm Thị Ngá (53 tuổi, ở Làng Rêu, xã Ba Điền).

Kết quả kiểm tra bệnh án kèm xét nghiệm men gan và điện tâm đồ, kết hợp với thăm khám, các bác sĩ thấy bà bị hẹp van 2 lá, thiếu máu, dãn tĩnh mạch, men gan không quá cao, gan không to, không vàng da. Kết luận là bà Ngá bị bệnh suy tim, cao huyết áp chứ không phải là mắc hội chứng viêm da dày sừng bàn tay, bàn chân như chẩn đoán của Trung tâm Y tế Ba Tơ. Các BS Bạch Mai cho hay: Ban đầu khi bệnh nhân Ngá nhập viện, đã được TT Y tế Ba Tơ chẩn đoán là suy tim, không hiểu sao sau đó lại đổi thành viêm da dày sừng. Ca nặng thứ hai thì BS Phượng lại nói “Đã chuyển đi rồi!”.

Theo số liệu mà Trung tâm Y tế Ba Tơ đưa ra, tại thời điểm đó, ở trung tâm có 33 bệnh nhân, trong đó có 15 ca đã được chẩn đoán là viêm da dày sừng, còn 18 người đang được theo dõi. Ngoài 2 bệnh nhân nặng nói trên, 31 trường hợp còn lại đều được mời lên hội trường khám và tặng quà.

BV Bạch Mai nhất trí với Trung tâm Y tế Ba Tơ về nhận định chung về tình trạng rất nhiều người bị thiếu dinh dưỡng, thiếu sắt. Tuy nhiên, các thăm khám sâu hơn cho thấy có nhiều khác biệt với chẩn đoán ở địa phương. Điều này, khi làm việc với Trung tâm Y tế Ba Tơ, các BS chuyên khoa lây, tiêu hóa, da liễu... BV Bạch Mai cũng đã thẳng thắn chia sẻ: Các cháu nhỏ sức khỏe khá tốt, một số cháu bị đau bụng, cần theo dõi nhiễm trùng đường tiết niệu, khuyến cáo nên tẩy giun ở cộng đồng. Một số cháu có đau đầu, sốt chứ không viêm da. Còn người lớn thì tổn thương da hầu như không còn phát hiện. BS chuyên khoa tim mạch cho hay: Có một vài bệnh nhân lớn tuổi bị cao huyết áp; nhưng trong số hơn 200 người được khám, tỉ lệ này là bình thường. Không liên quan giữa bệnh tim và bệnh viêm da dày sừng.

Chẩn đoán “nhầm” nhiều

Trao đổi với PV Báo Lao Động, một số BS nhận định: Căn cứ vào các quy định trong phác đồ hướng dẫn chẩn đoán, điều trị viêm da dày sừng bàn tay, bàn chân thì hội chứng này đã bị các BS ở Quảng Ngãi chẩn đoán “nhầm” rất nhiều. Có trường hợp có bệnh ngoài da, nhưng là bị á sừng hoặc  nước ăn chân. Ở một số người, bệnh thực sự đã không được chẩn đoán đúng mà lại chữa theo hướng bệnh viêm da, đó có thể là lý do bệnh của họ nặng lên. Ví dụ như bệnh nhân suy tim, cao huyết áp mà ngày nào cũng truyền natri cloarit, trong điều kiện vô khuẩn BV còn hạn chế thì rất dễ dẫn đến bệnh nhân bị biến chứng, nặng lên. Mặt khác, các bệnh nhân được khám chỉ có biểu hiện dày sừng bàn chân, không có ở bàn tay. Để kết luận vì sao chỉ có ở bàn chân còn cần xem xét thêm. Thế nhưng có thể nhận thấy rất rõ là nhiều người dân đồng bào H’re ở đây đi lại, nhất là khi làm ruộng không mang giày, dép nên việc bàn chân của họ bị chai lên, dày da là bình thường.

Như ông Phạm Văn Bút - Chủ tịch xã Ba Điền - cho hay: Hiện tại đã có khoảng 60% số người dân ở đây không còn ăn gạo ủ như trước mà chuyển sang và đang quen dần với gạo mới được phát. Ở những gia đình mà trực tiếp TS Nguyễn Quốc Anh - GĐ BV Bạch Mai - cùng các BS khảo sát, những người ăn gạo mới, trong khẩu phần dinh dưỡng có thịt, cá, sức khỏe đã tốt hơn lên. Vì thế trước mắt, các BS BV Bạch Mai khuyến cáo tăng cường dinh dưỡng, bổ sung sắt, vi chất... -  đây là biện pháp có thể nâng cao sức khỏe ban đầu cho người dân.

Trên cơ sở kết quả thăm khám và khảo sát, BV Bạch Mai sẽ tổng hợp và báo cáo chính thức lên Bộ Y tế những nhận định về hiệu quả chẩn đoán và điều trị tại các tuyến cơ sở y tế ở Quảng Ngãi. BV Bạch Mai cũng xây dựng kế hoạch hỗ trợ nâng cao năng lực một số chuyên khoa cho các tuyến điều trị ở đây trong thời gian tới.

Theo báo cáo của Sở Y tế Quảng Ngãi, đến ngày 11.6, đã có khoảng 240 lượt bệnh nhân được chẩn đoán viêm da dày sừng bàn chân, bàn tay được nhập viện, trong đó có 45 người tái phát, 23 người tử vong.

Ở một số người, bệnh thực sự đã không được chẩn đoán đúng mà lại chữa theo hướng bệnh viêm da, đó có thể là lý do bệnh của họ nặng lên.