5 ngộ nhận về nhồi máu cơ tim

Bệnh gắn liền với những yếu tố nguy cơ đái tháo đường, cao huyết áp, béo phì, tăng mỡ máu, hút thuốc lá. Nghịch lý là dù NMCT ngày càng được nói nhiều, nhưng dân gian vẫn còn không ít quan niệm chưa đúng về bệnh này.

Người bị NMCT đau ở ngực trái - Sai

Tháng qua, sau một bữa nhậu tại nhà, ông Minh, 58 tuổi, ngụ tại quận 8, TPHCM, đột nhiên ngã ra bất tỉnh. Nghĩ ông bị trúng gió, người nhà xức dầu, cạo gió. Phải sau 30 phút không hiệu quả, người nhà mới đưa ông đi cấp cứu. Tại bệnh viện, bác sĩ xác nhận ông bị NMCT và sau hơn một giờ cấp cứu bất thành, ông tử vong.

ThS.BS Nguyễn Hoàng Hải, trưởng khoa tim mạch BV Nhân dân Gia Định, cho biết cơn NMCT điển hình vẫn thường thấy trong phim ảnh, đó là bệnh nhân đau ngực trái dữ dội rồi khuỵu xuống.

Tuy nhiên, thực tế có rất nhiều bệnh nhân NMCT lại có cơn đau không điển hình như đau âm ỉ sau xương ức hoặc đau bụng trên, thậm chí có người còn được nhập viện vào khoa tiêu hoá vì được chẩn đoán ban đầu là đau dạ dày.

Đáng nói hơn, khoảng 1/4 bệnh nhân NMCT cấp lại hoàn toàn không đau ngực, đặc biệt ở bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường. Ở người lớn tuổi, bệnh lại có thể bắt đầu với triệu chứng khó thở, lú lẫn, mệt mỏi rã rời, đôi khi chỉ là cơn choáng đột ngột không giải thích được nguyên nhân.

NMCT xảy ra vào giờ giấc cố định - Sai

Trong một lần tập thể dục sáng như thường lệ, ông T.T.H, 68 tuổi, ngụ tại quận 1, TPHCM, thấy choáng váng, khó thở bất thường. Sau gần 10 phút không thấy bớt, ông gọi người nhà đưa đến bệnh viện. Ở đây, bác sĩ chẩn đoán ông bị NMCT cấp. Đầu tháng này ông xuất viện sau một tháng điều trị.

Theo PGS.TS Nguyễn Hoài Nam - giảng viên đại học Y dược TPHCM, chủ tịch hội Tĩnh mạch học TPHCM, thời điểm NMCT tấn công rất đa dạng, có thể xảy ra bất kỳ thời gian nào trong ngày nhưng chủ yếu là vào buổi sáng, vài giờ sau khi thức giấc. Ở một số bệnh nhân, nếu hỏi bệnh kỹ, bác sĩ có thể phát hiện một số yếu tố mang tính chất thúc đẩy NMCT bộc phát như: gắng sức thể lực, chấn thương tình cảm, các bệnh nội, ngoại khoa khác mà bệnh nhân đang mắc phải.

Nữ giới và người trẻ không bị NMCT - Sai

Nữ giới vẫn có thể bị NMCT dù ít hơn nam giới. ThS.BS Nguyễn Hoàng Hải giải thích: nguy cơ bị NMCT của nữ trước tuổi mãn kinh (48 - 50 tuổi) thấp hơn nam giới vì họ được estrogen bảo vệ. Nhưng sau tuổi này, khi estrogen giảm sút, nguy cơ bị NMCT của nữ sẽ tăng lên và bằng với nam giới. Ở nước ta nữ giới ít bị NMCT so với nam giới có thể bởi họ ít tiếp xúc với những yếu tố nguy cơ như hút thuốc lá, làm việc căng thẳng, ít vận động.

Tương tự vậy, người trẻ vẫn có thể bị NMCT và có xu hướng trẻ hoá. Trước đây NMCT chỉ gặp ở người trên 30 tuổi thì hiện nay người bị NMCT dưới 30 tuổi ngày càng gia tăng. Tại khoa tim mạch bệnh viện Nhân dân Gia Định các bác sĩ vẫn điều trị cho những trường hợp nam giới 19 - 20 tuổi. Bằng cách chụp mạch vành, những bệnh nhân này được xác nhận chắc chắn bị NMCT, phần lớn họ có hút thuốc lá.

Mọi người nên tầm soát nguy cơ NMCT - Sai

Dù NMCT là bệnh nguy hiểm, tỷ lệ tử vong cao và nếu sống sót di chứng để lại nặng nề, nhưng theo các chuyên gia tim mạch không phải ai cũng nên tầm soát nguy cơ NMCT. PGS.TS Phạm Nguyễn Vinh, giám đốc chuyên môn BV Tim Tâm Đức, nói: “Chỉ những người có yếu tố là cao huyết áp, tiểu đường, rối loạn mỡ máu, hút thuốc mới cần tầm soát NMCT bằng thử nghiệm điện tim gắng sức.

Đây là phương pháp dễ thực hiện, ít tốn kém, không xâm lấn. Nếu mạch vành tim bị hẹp, tình trạng cơ tim thiếu máu sẽ biểu hiện bằng việc bệnh nhân đau ngực và thay đổi trên điện tâm đồ. Tuy nhiên thử nghiệm này chỉ chính xác trong khoảng 85% trường hợp”.

Không thể phòng ngừa NMCT - Sai

Các chuyên gia tim mạch cho biết nếu kiểm soát được các yếu tố nguy cơ, có thể phòng ngừa được hơn 80% NMCT. PGS.TS Phạm Nguyễn Vinh đề nghị trong ăn uống cần giảm bớt chất béo, thức ăn giàu cholesterol, muối, đường và ăn nhiều rau, củ, quả; giảm bớt rượu, bia; tránh xa thuốc lá; giảm stress; kiểm soát cân nặng, cholesterol, tiểu đường và cao huyết áp; tăng cường tập luyện, ít nhất 30 phút/ngày.