Nhiệt độ thấp kích thích sự giải phóng histamin gây dị ứng
Ai có nguy cơ bị dị ứng do
lạnh?
Dị ứng do lạnh có thể xảy ra ở mọi nhóm tuổi và
không có sự khác biệt giữa nam và nữ. Tuy nhiên, người ta thấy ở lứa tuổi thiếu niên, nhi đồng thì
hay bị hơn và các triệu chứng của bệnh thì giảm dần khi trẻ lớn lên. Dị ứng do lạnh cũng gặp ở
người sau nhiễm virut, sau viêm phổi do mycoplasma…
Người mắc các bệnh mạn tính như viêm khớp dạng
thấp, viêm gan, các bệnh tim phổi mạn tính cũng có nguy cơ cao bị dị ứng khi nhiệt độ xuống thấp.
Gần đây, một số nghiên cứu cũng cho thấy chứng dị ứng do lạnh có tính chất gia đình (liên quan đến
gen), một gia đình có nhiều người cùng bị bệnh hoặc ở những gia đình có người mắc các bệnh tự miễn
cũng dễ dàng bị dị ứng khi lạnh hay có biểu hiện hội chứng giả cúm do thời tiết.
Biểu hiện
Biểu hiện của dị ứng do lạnh bao gồm các triệu
chứng như mẩn ngứa, nổi ban đỏ vùng da bị tiếp xúc với không khí lạnh. Ngoài ra, tay, chân bệnh
nhân có thể nề đỏ, ngứa nhiều sau khi cầm các đồ vật có nhiệt độ thấp, phù nề môi, lưỡi, thanh môn
sau ăn kem, nước đá.
Trường hợp bệnh nhân bị phù nề thanh môn có thể gây suy hô hấp cấp và tử vong
nhanh nếu không được cấp cứu kịp thời. Một số trường hợp có biểu hiện toàn thân khi bệnh nhân tắm
trong nước lạnh hoặc đi vào vùng thời tiết quá lạnh mà không đủ quần áo ấm. Trong những trường hợp
này, các biểu hiện toàn thân có thể có như ngất xỉu, tụt huyết áp, mẩn đỏ hoặc phù quink toàn thân,
hết sức nguy hiểm và có thể gây tử vong cho bệnh nhân.
Biểu hiện dị ứng của cơ thể do lạnh thì rất khác nhau ở từng đối tượng cả về mức độ và thời giai.
Có bệnh nhân chỉ mẩn ngứa nhẹ do lạnh và triệu chứng hết nhanh trong vòng nửa giờ sau khi thôi tiếp
xúc với không khí hoặc vật thể lạnh trong khi người khác thì có phản ứng dữ dội toàn thân và các
triệu chứng chỉ mất đi sau nhiều ngày, thậm chí nhiều tháng.
Điều trị thế nào?
Việc xử trí chứng dị ứng do lạnh phụ thuộc vào
mức độ nặng nhẹ của triệu chứng. Việc đầu tiên là tách bệnh nhân ra khỏi môi trường hoặc vật thể
gây lạnh như đưa bệnh nhân từ ngoài trời lạnh vào nhà, ủ chăn hoặc sưởi ấm. Nhiều khi các triệu
chứng giảm hẳn sau khi bệnh nhân không còn bị lạnh. Sau đó, có thể cho bệnh nhân uống nước ấm và sử
dụng một số thuốc chống dị ứng như kháng histamin, prednisolon (đường uống hoặc tiêm nếu cần).
Trường hợp bệnh nhân có biểu hiện nặng, phải tuân thủ theo các phác đồ cấp cứu như đảm bảo hô hấp,
tuần hoàn, khí dung adrenalin (nếu có phù thanh môn gây suy hô hấp cấp) hoặc tiêm (dưới da, tĩnh mạch) nếu có biểu hiện như sốc phản
vệ cộng thêm với các thuốc đường tĩnh mạch khác như methylprednisolon đồng thời theo dõi bệnh nhân
hết sức chặt chẽ. Sau khi bệnh nhân đã ổn sẽ chuyển sang dùng các thuốc theo đường uống cho tới khi
hết các triệu chứng.
Cần giữ ấm cơ thể
Người bị dị ứng do lạnh nên tránh đi ra ngoài
trời lạnh hoặc chú ý mặc ấm, khăn quàng bịt mặt hoặt đeo khẩu trang dày khi phải ra ngoài để tránh
hít thở không khí quá lạnh; nên tránh tiếp xúc hoặc ăn uống những đồ lạnh quá như nước đá, bia
lạnh; những người có sở thích bơi lội nên tránh đi bơi hoặc bơi tại các bể bơi trong nhà hoặc nước
đã được sưởi ấm.
Trang bị đủ ấm khi đi ngoài trời lạnh để phòng tránh dị ứng.
Ảnh: H.H
Người có tiền sử đã bị hoặc có
nguy cơ bị dị ứng do lạnh nên được tư vấn bởi thầy thuốc chuyên khoa dị ứng để tự chủ động
phòng ngừa và xử trí khi có biểu hiện bệnh. Ở những người thường xuyên bị dị ứng
do lạnh, có thể uống thuốc kháng dự phòng ngay trước khi phải làm việc hoặc đi vào vùng có nhiệt độ
thấp.
AloBacsi.vn
Theo TS.BS Vũ Đức Định - Sức khỏe và đời sống