Ngứa là gì?
(Ảnh: Internet)
Ngứa là cảm giác đau nhẹ ở dưới da. Khi bị ngứa, gần như ta có phản xạ gãi bởi đây là bản năng của con người. Ngứa là một phản ứng tự vệ của cơ thể, nó báo động cho bạn thấy có một tác nhân có hại nào đó xâm nhập từ bên ngoài hoặc phát sinh ngay từ bên trong.
Ngứa luôn là cảm giác khó chịu. (Ảnh: Internet)
Tình trạng ngứa xảy ra do rất nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng trong bài viết này, chúng ta sẽ chỉ đề cập đến cách xử lí những trường hợp phổ biến nhất.
Ngứa do côn trùng, sâu bọ
Côn trùng khiến chúng ta ngứa ngáy khó chịu. (Ảnh: Internet)
Chắc hẳn bạn đã từng bị ngứa bởi muỗi, kiến, ong, chấy rận… thậm chí là ruồi cắn. Bạn cũng có thể bị các loài sâu làm cho ngứa ngáy khó chịu. Theo phản xạ, bạn đưa tay lên gãi. Tuy nhiên, theo bác sĩ Nguyễn Mạnh Hùng (BV Da Liễu Hà Nội), hãy dừng ngay hành động đó lại và làm theo các cách sau:
- Rửa sạch vết thương ngay lập tức, có xà phòng diệt khuẩn càng tốt.
- Nếu có, hãy chườm một viên đá lạnh lên vết ngứa, để như vậy khoảng 5 phút.
- Dùng bông y tế thấm nước cốt chanh (có thể dùng giấm thay thế) rồi xoa lên vết cắn.
- Có thể tự tạo hỗn hợp giảm sưng ngứa đơn giản bằng muối ăn và nước. Chỉ cần hòa chúng lại với nhau sao cho sền sệt và bôi vào chỗ sưng. Khoảng 2 – 3 phút sau, ta rửa sạch.
Ong, kiến... đốt thường để lại nọc.(Ảnh: Internet)
Nếu trường hợp côn trùng như ong, kiến càng… đốt bị sưng tấy (do có acid formic), nhanh chóng loại bỏ nọc của chúng để lại bằng móng tay hoặc nhíp đã sát khuẩn, sau đó lặp lại các thao tác trên.
Nếu vết thương quá nặng do lượng độc lớn, ta có thể nghiền nhỏ 1 viên aspirin, hoà với một chút nước rồi thoa lên chỗ bị đốt, hôm sau vết cắn sẽ hết ngay.
Kem đánh răng có thể giảm ngứa tạm thời.(Ảnh: Internet)
Nếu bạn muốn vết cắn giảm ngứa ngay lập tức sau khi bị côn trùng chích, có thể bôi 1 ít kem đánh răng hoặc dầu xanh. Phương pháp này áp dụng tốt với các vết ngứa trên đầu.
Nếu dùng thuốc, theo bác sĩ Hùng thì nên sử dụng aspirin, paracetamol, piroxicam... và thuốc kháng histamin H1 làm dịu như phenergan, chlorpheniram, diphenhydramin. Đôi khi phải dùng tới corticosteroid, dapson để cải thiện tổn thương da. Việc dán miếng dán có nitroglycerin lên vết đốt hạn chế được co mạch, tránh hậu quả loét. Chúng được bán rộng rãi tại các tiệm thuốc.
Ngứa ngáy do thời tiết
(Ảnh: Internet)
Việt Nam là một nước nhiệt đới, do đó dị ứng gây ngứa ngáy khó chịu diễn ra quanh năm và ở mọi lứa tuổi. Tùy theo từng trường hợp, chúng ta sẽ có cách xử lí riêng.
Nếu bị ngứa do dị ứng, hãy dùng bột khoai tây thoa lên vùng da kích ứng khoảng 20 phút, nên làm đều đặn mỗi ngày 2 lần cho đến khi những biểu hiện của bệnh dị ứng tự rút lui.
Theo kinh nghiệm dân gian, có thể sử dụng các loại lá cây quen thuộc như khế, ké đầu ngựa, kim ngân hoa, liên kiều… chà nhẹ lên vết dị ứng, hoặc nấu nước để xông. (Ảnh: Internet)
Bên cạnh đó, ta nên tăng cường sức đề kháng cho cơ thể bằng cách uống nước chanh ấm pha với mật ong. Ngoài ra, trà xanh cũng rất tốt để tăng sức đề kháng nếu kết hợp với mật ong.
Một trường hợp bị mề đay toàn thân. (Ảnh: Internet)
Thời tiết thất thường cũng gây ra một bệnh khá phổ biến, đó là mề đay, gây ngứa ngáy dữ dội. Trong trường hợp này, theo bác sĩ Lê Đức Thọ (đang công tác tại bệnh viện Fortis Hoàn Mỹ Sài Gòn), bạn có thể sử dụng các loại thuốc kháng histamin như Cetirizine, Loratadin 10-20 mg/ngày hoặc Fexofenadine 180 mg/ngày. Nếu nặng hơn, có thể kết hợp với kháng thụ thể H2 (Cimetidin) hoặc dùng Doxepin trong những trường hợp mề đay nặng gây lo lắng và trầm cảm.
Ngứa do cơ địa
(Ảnh: Internet)
Theo BS Nguyễn Thành - Trưởng phòng khám, Bệnh viện Da liễu T.Ư, tình trạng này được y học gọi là viêm da cơ địa. Khi đã bị viêm da do cơ địa, hầu như đều không thể chữa khỏi vĩnh viễn. Những người này khi thời tiết thay đổi, chủ yếu vào mùa lạnh thường có những biểu hiện với các đám sẩn đỏ, dày sừng, bong vảy, rối loạn sắc tố da…
Cách tốt nhất để đối phó với bệnh này là hạn chế gãi, mặc đủ ấm, hạn chế mặc quần áo bằng chất liệu dễ gây kích ứng da, như vải bố, không mặc quần áo quá chật vì gây cọ xát khiến da bị kích thích ngứa.
Tăng cường sức đề kháng bằng hoa quả. (Ảnh: Internet)
Cùng với đó, cần tăng cường uống nước, ăn thêm hoa quả, ít sử dụng chất kích thích. Nếu bắt buộc phải tiếp xúc với chất tẩy rửa nên đeo găng tay. Tắm gội hàng ngày bằng dầu gội và sữa tắm do bác sĩ chuyên khoa chỉ định...
Thuốc dùng để chữa (tạm thời) viêm da do cơ địa có thể là thuốc kháng histamin chủ yếu được dùng với mục đích giảm ngứa hoặc Glucocorticoid để bôi nếu quá ngứa ngáy. Tuy nhiên, không nên lạm dụng Glucocorticoid bởi nó sẽ gây ra rất nhiều tác dụng phụ như rạn da, nổi trứng cá, giãn mạch, teo da...