"Cô gái có ý định tự tử, vì sau phẫu thuật cắt bỏ phần âm vật phát triển to như
dương vật, cô không có khả năng làm mẹ...", TS.BS Nguyễn Thành Như, Trưởng khoa Nam học, Bệnh viện Bình Dân TP HCM kể.
Đi tìm giới tính thật
Đó là một trong những trường hợp lưỡng giới giả nam đến khám và phẫu thuật tại khoa Nam học, BV Bình Dân. Hàng năm số ca đến BV Bình Dân khoảng 5- 10 ca/năm. Đó là những bệnh nhân nữ, nhưng cơ quan sinh dục lại giống như dương vật nhỏ. Nguyên nhân gây ra tình trạng trên là tuyến thượng thận của bào thai nữ tăng tiết quá nhiều testosterone (nội tiết tố nam) nên khi ra đời, đứa bé có thêm chút “hình dáng” nam (lưỡng giới giả nam).
BS Thành Như giải thích, giới tính con người được quyết định bởi nhiễm sắc thể ngay trong thời kỳ phôi thai. Bộ nhiễm sắc thể 46XY sẽ quyết định tuyến sinh dục là
tinh hoàn và cơ quan sinh dục trong, ngoài là nam tính. Bộ nhiễm sắc thể là 46XX sẽ quyết định tuyến sinh dục là buồng trứng và cơ quan sinh dục trong, ngoài là nữ tính.
Sau khi ra đời, con người đó đã có sự phân biệt giới tính về mặt xã hội. Sau thời kỳ dậy thì, do hormone trong
cơ thể có sự khác nhau nên ở 2 giới đã xuất hiện đặc trưng giới tính và tâm lý giới tính khác nhau. Giới tính bao gồm 5 khía cạnh: Bộ nhiễm sắc thể, tuyến sinh dục, cơ quan sinh dục, hormone giới tính, tâm lý giới tính. Ở một cá thể bình thường, 5 khía cạnh này phải thống nhất. Lưỡng giới tính là trường hợp 5 khía cạnh trên không có sự thống nhất.
“Thông thường, lưỡng giới tính được chia thành hai loại: Lưỡng giới tính thật và lưỡng giới tính giả. Lưỡng giới tính thật là những người mà cơ thể đồng thời có cả hai tuyến sinh dục là buồng trứng và tinh hoàn. Trường hợp này rất hiếm gặp” - BS Như cho biết.
Lưỡng giới tính giả là những người mà tuyến sinh dục và nhiễm sắc thể là nữ tính, nhưng cơ quan sinh dục và các đặc trưng giới tính lại là nam giới (lưỡng giới tính giả nam); hoặc tuyến sinh dục và nhiễm sắc thể là nam tính, nhưng cơ quan sinh dục và các đặc trưng giới tính lại là nữ giới (lưỡng giới tính giả nữ).
“Có một điểm chung, dù lưỡng giới giả hay lưỡng giới thật thì người đó không thể mang thai một cách tự nhiên. Hầu hết bệnh nhân lưỡng giới đến khám đều chuẩn bị sẵn tâm lý cho mình, nhưng không tránh khỏi tâm trạng buồn bã.
Một ca điều trị tại Trung tâm Nam học và Hiếm muộn Hà Nội. (Ảnh: Internet)
Giới tính 2 trong 1
Theo BS Như, lưỡng giới giả khác hẳn với lưỡng giới tính. Bệnh viện từng tiếp nhận một người lưỡng giới tính đến xin “cải tạo” thành nam nhi hoàn toàn. Trường hợp lưỡng tính thực sự rất hiếm gặp, thế giới chỉ mới ghi nhận khoảng 300 ca.
Bệnh nhân trên 40 tuổi, có bề ngoài nam giới nhưng lại mang nhiều bộ phận của nữ. Cách đây 30 năm, người nhà biết “anh” mang bất thường trên người. Sau đó, một bác sĩ nước ngoài tình cờ biết được, nhận đưa về nước chữa trị; nhưng do hoàn cảnh nên dự định này bất thành. Từ đó đến nay, bệnh nhân luôn mang mặc cảm vì mình không giống ai.
Cơ thể bệnh nhân trên lẫn lộn những bộ phận của nam và nữ, cụ thể là có ngực, âm đạo, tử cung như nữ, nhưng lại có thêm dương vật như nam. BS Như cho biết đây là trường hợp lưỡng tính thật sự, rất hiếm gặp, trên thế giới chỉ có khoảng 300 ca.
Theo BS Như, giải thích về hiện tượng này y học giả thuyết cho rằng, trong quá trình tinh trùng gặp trứng đã có một bất thường nào đó, chẳng hạn 2 tinh trùng cùng gặp gỡ tế bào trứng, trong đó tinh trùng mang nhiễm sắc thể giới tính Y (nam) và tinh trùng mang nhiễm sắc thể X (nữ). Bất thường sau đó tiếp tục xảy ra ở quá trình phân bào, hậu quả là bào thai cùng mang 2 nhiễm sắc thể giới tính và cơ thể mang 2 bộ phận sinh dục giới tính khác nhau, còn mô tuyến sinh dục là sự trộn lẫn giữa mô buồng trứng và mô tinh hoàn. Ở trường hợp bệnh nhân trên, xét nghiệm giới tính đã xác nhận điều này, tế bào trong cơ thể “anh” mang cùng lúc cả 2 nhiễm sắc thể giới tính XY và XX!
Do người bệnh đã và đang sống như một người nam, có nguyện vọng trở thành nam giới nên sắp tới, các bác sĩ sẽ “gọt” bớt ngực cho anh, cắt bỏ tử cung bằng phương pháp nội soi. Sau đó, họ sẽ bít âm đạo và tạo hình dương vật để bệnh nhân có thể tiểu đứng như nam giới.
Tuy nhiên, đây chỉ là biện pháp tạo hình bên ngoài, đem lại sự tự tin; chứ bệnh nhân không thể sinh hoạt tình dục và có con. Nếu muốn thêm “chuyện đó”, bác sĩ phải phẫu thuật lần nữa để tạo hình dương vật theo phương pháp đặc biệt.
Cũng theo BS Thành Như, do đây chỉ là “chỉnh sửa giới tính”, không phải “chuyển đổi giới tính”, nên không có gì trở ngại về mặt luật pháp; chữa càng sớm thì càng dễ thành công (4 - 12 tháng tuổi tốt nhất). Vì thế, các bậc cha mẹ nên lưu ý đến bộ phận sinh dục của con mình khi sinh ra, thấy bất thường phải đi khám ngay. Chữa trị trễ, trẻ đã nhận biết cơ thể mình, chuyện có thể trở thành bi kịch.
Hải Vân