Bệnh còi xương ở trẻ thể hiện như thế nào?
Bệnh còi xương có liên quan mật thiết với rối loạn chuyển hóa canxi và phốt pho, điều đó làm ảnh hưởng rất lớn đến sự hấp thu vitamin D. Rối loạn hấp thu vitamin D sẽ làm ảnh hưởng đến sự phát triển xương của trẻ và ảnh hưởng đến nhiều cơ quan khác trong cơ thể của trẻ như hệ thần kinh, nội tiết, chuyển hóa, tiêu hóa…
Sữa là nguồn cung cấp vitamin D
|
Bệnh còi xương thường gặp ở trẻ nhỏ từ 6 - 36 tháng tuổi, vì đây là thời kỳ mà hệ thống xương đang phát triển mạnh. Nguyên nhân còi xương ở trẻ là do trẻ thiếu vitamin D làm cho cơ thể trẻ không hấp thu đủ lượng canxi ở ruột và thiếu canxi trong máu, do đó cơ thể phải tăng sinh nội tiết tố hoócmôn cận giáp trạng dẫn đến giảm tái hấp thu phốt phát ở thận và cũng làm giảm phốt phát trong máu gây nên hiện tượng rối loạn chức năng thần kinh. Do hiện tượng thiếu canxi trong máu cho nên cơ thể có sự tự điều chỉnh bằng cách huy động canxi từ xương đưa vào máu làm cho xương thiếu canxi gây nên còi xương, loãng xương.
Trong thời kỳ đầu thì triệu chứng của bệnh còi xương biểu hiện ở xương chưa rõ rệt mà trẻ thường có biểu hiện về rối loạn thần kinh như hay quấy khóc, giật mình khi ngủ, vã mồ hôi nhiều nhất là lúc trẻ ngủ (mồ hôi trộm). Tóc của trẻ cũng bắt đầu rụng phía hai bên tai, sau gáy mà người ta thường gọi là hiện tượng chiếu liếm hoặc hình vành khăn. Thời kỳ bệnh phát triển rõ rệt thì xương sọ có hiện tượng mềm, thóp rộng và chậm kín (đối với trẻ sơ sinh), có các bướu đỉnh hoặc ở trán gây nên hiện tượng trán nhô ra. Một số biểu hiện khác khá rõ rệt như răng thường mọc chậm, chậm lẫy, chậm bò, chậm đi, hay quấy khóc, ngủ hay giật mình và không đẫy giấc. Trẻ thường biểu hiện ít lanh lợi, sự phát triển về chiều cao cũng như cân nặng kém hơn trẻ cùng lứa tuổi mà không bị còi xương. Trường hợp trẻ bị bệnh còi xương nặng thì khi sờ vào vùng cổ tay và cổ chân có hiện tượng xương gồ lên mà người ta gọi là hiện tượng “vòng cổ tay, vòng cổ chân”. Khi đứng được, đi được thì xương cẳng chân có thể sẽ bị biến dạng mà hậu quả là xương cẳng chân hình chữ X, chữ 0 (chân vòng kiềng) và xương khung chậu bị lệch. Lồng ngực cũng sẽ bị biến dạng bị hẹp (ngực lép hoặc nhô ra). Khi sờ vào các cơ bắp không thấy rắn chắc mà bị nhũn, nhẽo. Về hệ tiêu hóa thường có hiện tượng táo bón. Trong các trường hợp thiếu canxi kéo dài hoặc còi xương cấp tính có thể xuất hiện cơn co gật do thiếu canxi máu gây nên hiện tượng hạ canxi máu cấp tính.
Một số trẻ dễ bị còi xương như trẻ nuôi bằng sữa bò, trẻ sinh đôi hoặc đẻ non (đẻ thiếu tháng), thiếu cân, trẻ suy dinh dưỡng hoặc thậm chí trẻ quá bụ bẫm (do nhu cầu về canxi và phốt pho cao hơn các trẻ bình thương). Đối với trẻ bị mắc bệnh nhiễm trùng kéo dài hoặc bệnh rối loạn tiêu hóa kéo dài cũng có nguy cơ làm cho trẻ còi xương và suy dinh dưỡng.