Báo Sức khỏe đời sống cho bết, hiện tượng khóc đêm ở trẻ không phải là hiếm gặp, đôi khi vì không thể xác định được nguyên nhân mà làm cho các bậc cha mẹ phải rất khó khăn khi dỗ dành trẻ.
Việc khóc đêm kéo dài còn ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ và cả người chăm sóc trẻ.
Có rất nhiều nguyên nhân gây trẻ khó chịu và quấy khóc về đêm rất phổ biến mà các bậc phụ huynh nên tham khảo và áp dụng vào việc quan sát những biểu hiện trẻ để chủ động hạn chế trẻ hay khóc về đêm.
Nguyên nhân khiến trẻ khóc đêm
Trẻ khóc đêm ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ
Bị đau và khó chịu khi mọc răng
Khi trẻ được 5 tháng tuổi, trẻ bắt đầu mọc răng và đến giai đoạn được hai tuổi răng sẽ mọc đủ. Trẻ khóc đêm có thể do cảm giác bị đau hay khó chịu khi mọc răng mà quấy khóc.
Hãy để ý đến phần gò má, cằm, nướu nếu thấy bị sưng đỏ hay có sốt nhẹ… lúc đó nên nghĩ ngay nguyên nhân mọc răng mà gây đau cho trẻ. Các bác sĩ kiến nghị nên dùng biện pháp chườm lạnh cục bộ để giảm bớt sự khó chịu cho trẻ, khi răng trẻ mọc dài ra thì giấc ngủ trẻ sẽ về trạng thái cũ.
Quấy khóc do tiểu dầm
Khi tã lót ướt sũng vì nước tiểu, trẻ sẽ ngủ không ngon giấc, lăn qua lăn lại, quấy khóc… Do đó, cần thay tã cho trẻ kịp thời, trước khi ngủ khoảng nửa tiếng đồng hồ không nên cho trẻ uống quá nhiều nước, nếu không sau khi ngủ khoảng từ nửa tiếng đến 2 tiếng đồng hồ sau trẻ sẽ đi tiểu từ 3 - 4 lần.
Ngoài ra, nếu bạn đã nắm rõ quy luật tiểu đêm của trẻ, bạn cũng có thể chủ động trong việc thay trước tã cho bé, điều này vừa tránh cho bé khó chịu dẫn đến quấy khóc mà cũng vừa bảo đảm giấc ngủ cho cả người lớn.
Bé bị nghẹt mũi
Nhiều bà mẹ có kinh nghiệm cho biết, khi trẻ bú sữa mũi thường bị nghẹt đặc biệt là những trẻ vừa mới sinh chưa bao lâu hoặc những trẻ bị cảm thì trong xoang mũi có rất nhiều vảy mũi, làm cho bé khó thở bằng mũi, có khi trẻ phải dùng miệng để thở.
Không khí khô bên ngoài tác động vào cổ họng làm cho trẻ bị khô họng dẫn đến ho khan và gây cảm giác rất khó chịu. Lúc này, các bậc phụ huynh nên dùng các loại thuốc rửa mũi sinh lý để làm sạch mũi trẻ, làm mềm vảy mũi, làm sạch bộ phận xoang mũi, từ đó trẻ mới hít thở được dễ dàng và tiếp tục ngủ ngon giấc.
Chú ý nhiệt độ phòng ngủ
Nhiệt độ phòng ngủ của bé phải được điều chỉnh sao cho thích hợp, không nên nóng quá hay lạnh quá, nên mặc áo ấm hơn là đắp mền cho bé vì bé hay đạp bỏ mền khi ngủ sẽ dễ bị cảm lạnh.
Những tác nhân gây dị ứng cho bé
Những tác nhân này có thể làm đường hô hấp của bé bị kích ứng dẫn đến quấy khóc. Những tác nhân gây kích ứng này có nguồn gốc từ khói thuốc, phấn rôm, thuốc xịt côn trùng, mùi nước sơn…
Do đó cần phải đảm bảo phòng ngủ bé được thoáng mát, không khí được lưu thông, hạn chế tối đa các tác nhân gây kích ứng như trên, giữ cho phòng óc được sạch sẽ và không khí trong phòng được trong lành.
Tiếng ồn
Tiếng ồn hay âm thanh bất ngờ phát ra khi trẻ đang ngủ có thể đánh thức trẻ, làm trẻ bị giật mình và quấy khóc. Do đó nên cố gắng giữ phòng ngủ được yên tĩnh, hạn chế tiếng ồn hay âm thanh lớn hay khi lựa chọn phòng ngủ cho bé nên chọn vị trí yên tĩnh để trẻ được ngủ giấc ngủ sâu.
Bé bị cảm sốt
Khi bé bị cảm, bé dễ thức đêm quấy khóc do hô hấp của bé gặp khó khăn, phải kịp thời rút ngắn thời gian của bệnh, giảm nhẹ triệu chứng bệnh… nên cho trẻ uống nhiều nước ấm, uống các loại nước ép trái cây, dùng các loại thuốc nhỏ mũi chống nghẹt mũi dưới sự chỉ định của bác sĩ.
Ngoài ra, sốt cũng là triệu chứng thường đi kèm khi bé bị cảm, các bậc phụ huynh nên áp dụng các biện pháp hạ sốt an toàn, càng sớm càng tốt, tránh tình trạng để trẻ bị sốt quá cao gây giật rất nguy hiểm cho trẻ.
Tiêu hóa không tốt
Bước vào mùa hè, do trẻ ăn các loại thức ăn dễ bị dị ứng hay khó tiêu, trẻ sẽ khó chịu và quấy khóc. Lúc này chúng ta nên để ý bụng của trẻ có bị phình to hay thường đánh rắm mà vẫn không đi tiêu được hay không.
Nếu có phải đưa trẻ đến bác sĩ để được hướng dẫn cho trẻ dùng các loại thuốc hỗ trợ tiêu hóa và quan trọng hơn là chú ý đến loại thức ăn cho trẻ ăn là những loại dễ tiêu và thức ăn thức uống phải cho trè dùng ngay khi vừa chế biến xong.
Rời mẹ một cách đột ngột
Do mẹ hay người giữ trẻ đột ngột xa nhà hoặc thay đổi bảo mẫu làm bé cảm giác bất an, lo lắng cũng gây ra tình trạng khóc đêm. Người thân của bé nên vỗ về, an ủi một cách nhẹ nhàng giúp bé nhanh chóng thích ứng với hoàn cảnh mới.
Những biến đổi trong tâm trạng của người lớn
Nếu như người thân yêu, gần gũi nhất của trẻ, đặc biệt là mẹ có tâm trạng bất ổn, như tức giận, buồn phiền, mất ngủ, lo lắng... cũng rất dễ lây sang trẻ; nếu mối quan hệ gia đình bị xáo trộn, xung đột gia đình hoặc việc chuyển nhà đi nơi khác... cũng làm trẻ có cảm giác lo lắng, quấy khóc.
Do đó, người lớn không nên vì tâm trạng không vui của mình làm ảnh hưởng xấu đến giấc ngủ của trẻ và điều này cũng ảnh hưởng đến sự phát triển về mặt tâm lý của trẻ về sau.
Nguyên nhân khác và cách khắc phục trẻ khóc đêm
Trẻ bú chưa hết một bên đã bị chuyển sang bên kia
Theo báo điện tử VTC News, trẻ càng bú lâu một bên vú thì hàm lượng chất béo trong sữa càng tăng. Nếu người mẹ tự ý chuyển cho trẻ bú sang bên kia (trước khi bé bú hết một bên), trẻ sẽ nhận được lượng chất béo ít hơn. Ít chất béo thì ít calo, do đó trẻ nhanh chóng bị đói, và phải bú thường xuyên hơn. Hậu quả là trẻ phải nhận vào một lượng lớn đường lactose trong sữa mẹ.
Do protein (có chức năng tiêu hoá đường lactose) không đủ để chuyển hoá tất cả lượng đường này trong một lúc, trẻ sẽ có triệu chứng không hấp thụ được đường lactose như: khóc, đi ngoài phân xanh, lỏng, có nhiều bọt khí...
Biện pháp khắc phục:
Không cho trẻ bú theo giờ. Các bà mẹ có thể cho con bú rất hiệu quả mà không cần phải chú ý đến giờ giấc.
Cho trẻ bú một bên cho đến khi trẻ tự thôi hoặc ngủ giữa chừng khi bú. Nếu trẻ chỉ bú trong một thời gian ngắn (vài phút) thì bà mẹ có thể vắt bỏ bớt phần sữa trong, tiết ra đầu tiên, để trẻ bú phần sữa giàu dinh dưỡng hơn... Nếu sau khi bú hết sữa một bên, trẻ vẫn muốn bú tiếp thì mới chuyển sang bên kia.
Trẻ dị ứng với một số protein lạ trong sữa mẹ
Một số protein trong thức ăn của người mẹ có thể được bài tiết vào sữa và gây ảnh hưởng đến bé, phổ biến nhất là protein sữa bò. Nếu trẻ khóc dạ đề do nguyên nhân này, người mẹ nên ngừng ăn các sản phẩm làm từ sữa như sữa, pho mát, sữa chua, kem...
Người mẹ nên loại bỏ các sản phẩm làm từ sữa ra khỏi chế độ ăn uống trong 7-10 ngày. Sau khoảng thời gian trên, nếu không có gì thay đổi, người mẹ lại có thể tiếp tục sử dụng các sản phẩm từ sữa.
Nếu có sự thay đổi theo chiều hướng tốt, người mẹ nên từ từ sử dụng lại các sản phẩm từ sữa nếu như những sản phẩm này nằm trong chế độ ăn thường xuyên của mình.
Trước hiện tượng trẻ khóc dạ đề, các bà mẹ cần kiên nhẫn. Sữa bột không phải là giải pháp lý tưởng mặc dù nhiều đứa trẻ thích bú bình (với dòng chảy của sữa đều đặn hơn). Tuy nhiên trẻ vẫn có thể được nuôi bằng sữa mẹ nếu người mẹ vắt sữa ra bình cho trẻ bú. Nếu mọi biện pháp trên đều không đem lại kết quả thì vẫn chưa nên nản chí. Qua thời gian, trẻ sẽ tự hết chứng khóc dạ đề, khoẻ ra và lớn lên.
Sữa mẹ chảy quá nhanh hoặc quá chậm
Một đứa trẻ bú quá nhanh và quá nhiều sữa một lúc có thể sẽ dễ trở nên cáu kỉnh và quấy khóc. Đây cũng được coi là một dạng khóc dạ đề, thể hiện sau khi bú được vài giây hoặc vài phút, trẻ bắt đầu ho, cảm thấy ngột ngạt và gặp khó khăn khi bú.
Vì vậy, những đứa trẻ này muốn ngừng bú, rồi bú trở lại; hiện tượng này lặp đi lặp lại nhiều lần do chúng không thích sữa chảy nhanh, nhưng lại nóng ruột khi sữa chảy chậm.
Trong một vài trường hợp hiếm gặp, trẻ có thể sẽ bỏ bú mất vài tuần, đặc biệt là đối với những trẻ 3 tháng tuổi.
Biện pháp khắc phục:
Cho trẻ bú ngay khi thấy trẻ có biểu hiện đói. Nếu bị để quá đói, trẻ sẽ bú ngấu nghiến và gây nên hiện tượng trên. Tránh ngừng cho bú để cho trẻ uống nước (một đứa trẻ bú mẹ không cần phải uống nước ngay cả khi thời tiết nóng nực) hoặc cho bé ngậm ti giả.
Cho bú trong một không gian yên tĩnh và thư giãn. Nhạc bật to, ánh sáng chói và quá nhiều hoạt động diễn ra xung quanh sẽ không có lợi khi trẻ bú.
Các bà mẹ nằm cho trẻ bú đôi khi cũng rất tốt. Nếu như nằm nghiêng cho bú không tiện thì cố gắng nằm thẳng lưng, đặt trẻ nằm trên và cho bú. Trọng lực sẽ giúp làm giảm tốc độ sữa chảy.
| Thuốc tham khảo: + Bổ sung vi khuẩn có ích, ức chế vi khuẩn có hại, giúp lập lại cân bằng hệ vi sinh đường ruột. + Phòng và hỗ trợ điều trị rối loạn tiêu hóa do loạn khuẩn đường ruột hoặc do dùng thuốc kháng sinh dài ngày |
Mỹ Linh
Theo GĐVN